طرح فولاد استانی میانه آذربایجان شرقی به عنوان یکی از هفت طرح فولادی، 14 سال پیش با هدف تولید سالانه 550 هزار تن محصولات کیفی فولادی افتتاح شد و پس از گذشت کمتر از سه سال توانست با تولید 550 هزار و 567 تن به ظرفیت اسمی برسد اما به دلیل بروز برخی مشکلات مالی، این طرح به مدت شش سال متوقف شد. سرانجام در مرداد امسال، سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران موفق به جذب مشارکت 65 درصدی بخش خصوصی شد و مجددا فعالیتش را آغاز کرد.
با وجود اینکه تاکنون 2.627 میلیارد ریال برای این طرح هزینه شده تنها 49.96 درصد پیشرفت فیزیکی داشته است.
به گفته کرباسیان، رییس هیات عامل سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران تلاش می‌شود واحد آهن اسفنجی این طرح تا پایان امسال و واحد فولادسازی آن اوایل سال 1395 به مرحله بهره برداری برسد.
ظرفیت اسمی این کارخانه جدید که یکی از طرح‌های هفت‌گانه کشور است، یک میلیون تن در سال و اشتغال کامل آن 1000 نفر است.
ظرفیت فولاد میانه 800 هزار تن
طرح‌های فولاد استانی هر کدام به ظرفیت سالانه 800 هزار تن و قابل افزایش تا یک میلیون تن است که با بهره‌برداری از آن‌ها برای 7000 نفر به طور مستقیم و 35 هزار نفر به طور غیرمستقیم فرصت اشتغال فراهم می کند.
گفته می‌شود شرکت فولاد آذربایجان در بدو تاسیس، زمینه اشتغال 400 نفر را به صورت مستقیم و 4500 نفر را به صورت غیرمستقیم فراهم کرده که بنا بر اظهارنظرها این میزان اشتغال‌زایی اکنون به 550 نفر افزایش یافته است.
تاریخچه تصویب طرح میانه
تاریخچه تصویب این طرح به زمان معاونت هاشمی در وزارت صنایع برمی‌گردد که در آن زمان پس از کش و قوس فراوان بین کرمان و میانه بالاخره به این پروژه در شهر میانه کلید خورد و تا امروز به عنوان نگین صنعت میانه می‌درخشد.
انواع محصولات استاندارد این شرکت یا به عبارتی مقاطع استاندارد تولیدی آن شامل تسمه، نبشی، ناودانی و میلگرد به ظرفیت سالانه یک میلیون تن یکی از باکیفیت ترین و معروف‌ترین مقاطع در کشور شناخته می‌شود.
شمش‌های آماده صدها کیلومتر راه طی می‌کنند و به طرح میانه می‌رسد تا در این شرکت به مقاطع استاندارد تبدیل شود.
علت 6 سال تاخیر در بهره‌برداری از طرح
هزینه سنگین حمل و نقل، توقف تولید به دلیل نرسیدن شمش، وابسته بودن این طرح به کارخانه‌های دیگر و نقص فرآیند تولید مقاطع استاندارد از نقاط ضعف این شرکت و ده‌ها شرکت فولادی دیگر است که با راه‌اندازی کارخانه تولید فولاد به روش احیای مستقیم تا حدی برطرف و در نهایت این نقایص با تصویب طرح راه اندازی کارخانه ذوب آهن به طور کامل رفع شد.
پس از راه‌اندازی دو کارخانه تولید فولاد و ذوب آهن شرکت نورد آذربایجان به مجتمع فولاد آذربایجان تبدیل شد تا چرخه تولید فولاد کامل شود.
اما این مجموعه صنعتی و تولیدی با وجود مهم و استراتژیک بودن محصول تولیدی در این روزها حال و روز خوشی ندارد چرا که شاغلان در این مجموعه نگران آینده شغلی خود هستند. این افراد معتقدند کسی که به تازگی این واحد صنعتی را صاحب شده قصد اخراجشان را دارد.
به طور کلی می‌توان گفت نحوه واگذاری فولاد آذربایجان به بخش خصوصی اعتراض کارگران این واحد صنعتی را به همراه داشته و نماینده مردم میانه در مجلس با بیان اینکه رییس خصوصی‌سازی از اجرای دستور وزیر سرباز می‌زند، خواستار پاسخگویی وزرای اقتصاد و صنعت شد.
این کارگران به نحوه واگذاری شرکت فولاد آذربایجان از طریق مزایده اعتراض دارند. این اعتراض‌ها از اوایل امسال آغاز شده و ادامه دارد. البته اعتراض کارکنان شرکت فولاد آذربایجان پای خیلی از مسئولان استانی و کشوری را به منطقه کشانده است اما هیچ‌کدام از میهمانان نتوانستند کاری از پیش ببرند و مشکلات در این واحد صنعتی ادامه دارد.
مزایده طرح میانه به کجا رسید؟
با روند اشاره شده در تاریخ 16 اردیبهشت‌ماه در راستای اجرای اصل 44 قانون اساسی مبنی بر واگذاری طرح ها و شرکت های دولتی به بخش خصوصی، طی مزایده صورت گرفته از سوی سازمان خصوصی سازی، گروه مالی ملت برنده فروش 100 درصد سهام شرکت فولاد آذربایجان و 65 درصد سهام طرح فولاد میانه شد.
در این مزایده گروه مالی ملت توانست با پیشنهاد رقم 384 میلیارد تومانی، برنده فروش سهام شرکت فولاد آذربایجان و طرح فولاد میانه شود.
بر اساس اطلاعیه سازمان خصوصی‌سازی برنده مزایده، 100 درصد سهام شرکت فولاد آذربایجان و 65 درصد سهام طرح فولاد میانه را در اختیار می گیرد. همچنین قرار است در مدت 20 روز کاری 20 درصد از ارزش مزایده به صورت نقد و مابقی در اقساط پنج ساله در وجه سازمان خصوصی سازی پرداخت شود.
در حال حاضر طرح فولاد میانه به عنوان یکی از پروژه‌های فولاد استانی محسوب می‌شود و برای تولید 800 هزار تا یک میلیون تن فولاد خام طرح‌ریزی شده که به دلیل اینکه شرکت فولاد آذربایجان و طرح از زیرساخت‌های مشترکی برخوردارند سازمان خصوصی‌سازی بر آن شد که سهام دو مجموعه به صورت یکجا عرضه شود.
از سوی دیگر طبق مصوبه مجلس مقرر شده 70 درصد از مبالغ واگذاری سهام شرکت‌های زیرپوشش سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران در اختیار همین سازمان قرار گیرد تا صرف طرح‌های نیمه‌تمام شود.
با توجه به اینکه این واحد تولیدی بیش از 14 سال فعالیت تولید دارد مطمئنا دارای مزیت‌های تاثیرگذاری در حوزه تولید، صنعت و اقتصاد کشور بوده که توانسته تا این مدت و به خصوص در سال‌های اخیر به فعالیت خود ادامه دهد.
به هر حال با مواردی که اشاره شد و اتفاقاتی که طی چند ماه گذشته در این واحد عظیم تولیدی افتاده است امید می‌رود به زودی شبهات در واگذاری شرکت فولاد آذربایجان رفع شود و مسئولان و متولیان امر در این مورد پاسخگو باشند