فولاد به‌عنوان یک صنعت مادر، در ایران و جهان همواره نیازمند ارتقای سطح دانش فنی و بومی‌سازی تجهیزات و قطعات در کشور است و این هدف از معبر تشکیل یک مرکز تحقیقات جامع می‌گذرد.
مطرح کردن فولاد ایران در سطح جهانی و بین‌المللی نیازمند تاسیس مرکز تحقیقات فولاد است. تولید بیش از ۲۰میلیون تن فولاد و رسیدن به تولید ۵۵میلیون تن تا سال ۱۴۰۴ نیازمند تسریع در چنین حرکتی است چراکه ایران اکنون ظرفیت ایجاد مرکز تحقیقات فولاد را دارد و در صورت برنامه‌ریزی‌های لازم و تامین به موقع بودجه، می‌توان در زمان کمتری شاهد تاسیس مرکز تحقیقات فولاد ایران بود. به‌ویژه اینکه در دهه‌های اخیر بسیاری از قطعات و تجهیزات مورد نیاز صنعت فولاد ایران به‌وسیله متخصصان بومی ساخته شده و تا حد زیادی از میزان وابستگی این محصولات به خارج از کشور کاسته می‌شود. هر واحد فولادی باید یک مرکز تحقیقات نیز داشته باشد.
فولادسازها به سمت آلیاژهای ویژه
بسیاری از کشورها از سال‌های پیش احداث مراکز تحقیقاتی را در فولادسازی‌ها آغاز کرده‌اند تا به این وسیله بتوانند در تنوع بخشی به محصولات فولادی شرایط مساعدی را فراهم کنند.
محمدرضا ایزدیان، رییس واحد بهبود فرآیند فولاد خوزستان درباره احداث مراکز تحقیقات در کنار فولادسازی‌ها می‌گوید: امروزه صنعت فولاد جهان به سمت تولید آلیاژهای خاصی در حرکت است که اگر صنعت فولاد ایران هم به این سمت و سو سوق داده شود نقطه عطفی برای این صنعت خواهد بود.
وی ضمن بیان ضعف در انجام امور تحقیقاتی فولادی تصریح میکند: در آلمان از ۲۲ سال پیش کارهای تحقیقاتی برای انواع فلزات و به‌ویژه فولاد آغاز شده است اما متاسفانه در کشور ما کارهای تحقیقاتی جزو دغدغه‌های این واحدها به‌شمار نمی‌آید و در واقع جزو کارهایی فانتزی محسوب می‌شوند به همین دلیل تاکنون در این زمینه کار اساسی انجام نشده است.
وی خاطرنشان میکند: باید تلاش کنیم در صنعت فولاد ایران آلیاژهای خاص تولید کنیم اگر همین حالا هم این روند را آغاز کنیم باز دیر است زیرا تاکنون در بخش تحقیقاتی کار چشمگیری نشده اما لازم و ضروری است که این روند آغاز شده و در کنار کارخانه‌های فولادسازی فعالیت هایی تحقیقاتی هم انجام شود.
ایزدیان تصریح میکند: درست است که کارهای تحقیقاتی، هزینه‌بر است اما در مقابل ارزش‌افزوده فراوانی ایجاد میکند بنابراین با ایجاد ارزش‌افزوده، هزینه‌های مصرفی جبران شده و باعث می‌شود محصولات فولادی با ارزشی تولید شود که در صنایع پایین‌دستی گسترده‌تری کارآیی دارند.
رییس واحد بهبود فرآیند فولاد خوزستان تاکید میکند: در صنعت فولاد در حوزه بازاریابی هم کارهای خوبی انجام نشده زیرا تنها فروش کالا مهم نیست بلکه بازاریابی هم از اهمیت فراوانی برخوردار است که اگر بازاریابی اصولی و منطقی انجام نشود فروش محصولات هر قدر هم که باکیفیت باشد، امکانپذیر نیست.
وی می‌افزاید: باید مسئولان و تولیدکنندگان ایرانی بتوانند قدرت چانه‌زنی را در فروش محصولات بالا ببرند و بخش‌های تحقیقاتی را گسترش دهند زیرا دنیا در حال رقابت بر سر محصولات جدید و با کیفیت است که بیشترین کارآیی و بهترین دوام را داشته باشد.
وجود دفاتر تحقیقاتی الزامی است
دنیا به سمت استفاده از وسایل و تجهیزات جدید پیش رفته و هر روز تحولات عظیمی در دنیای صنعتی به وجود می‌آید به همین دلیل لازم است مراکز تحقیقاتی و مطالعاتی به وجوداید تا براساس آن محصولات با تنوع و کارکردهایی متفاوتی ایجاد شود.
احمد دنیانور، مدیرعامل فولاد جنوب درباره احداث مراکز تحقیقاتی در کنار فولادسازی‌ها بیان میکند: صنعت فولاد کشور از سال ۳۹ با راه‌اندازی ذوب‌آهن اصفهان در بخش دولتی آغاز شد و از سال ۸۴ هم بخش خصوصی وارد بازار فولادسازی ایران شد.
وی می‌افزاید: صنعت فولادسازی در ایران صنعت جوانی است و چون همیشه میزان مصرف بیش از تقاضا بوده بحث‌های تکنیکی هیچ وقت مطرح نبوده بنابراین توجهی هم به این مسائل نشده است اما بعد از بحران اقتصادی جهان در سال ۲۰۰۹م و سقوط قیمت فولاد میزان تاثیرگذاری فضای اقتصادی بر صنعت فولاد افزایش یافت.
وی تاکید میکند: در شرایط رکودی جهان در بسیاری از کشورهای دنیا در کنار صنعت فولاد دفاتر مطالعاتی و تحقیقاتی ایجاد شد تا به بررسی بازار و وضعیت اقتصادی و ارتباطات دو جانبه اقتصادی، صنعتی و تکنیکی وضعیت فولاد پرداخته شود.
دنیا نور با تاثیر تحقیقات بر روند تولید و بازار تصریح میکند: بکارگیری تحقیقات می‌تواند وضعیت بازار، میزان عرضه و تقاضا و افق‌های پیش رو را مدنظر قرار داده و مطابق اطلاعات به‌دست آمده، تولید را افزایش دهد زیرا در این صورت است که محصولات قابل دفاع بوده و ارزش افزوده بیشتری پیدا میکند چرا که در این صورت براساس نیازهای روز تولیدات انجام می‌شود و دیگر محصولات به خاطر غیرکاربردی بودن در انبارها دپو نمی‌شود.
مدیرعامل فولاد جنوب به بیان مزایای وجود دفاتر تحقیقاتی پرداخت و عنوان کرد: نبود چنین دفاتری درکشور موجب شده فولاد در ۱۰سال گذشته از رشد نامتناسبی برخوردار باشد به‌طوری که زنجیره فولاد در بخش عرضه و تقاضا با مشکلات عدیده‌ای روبه‌رو شد و در یک بخش با کاهش عرضه و در حوزه دیگر با افزایش عرضه مواجه شد و یک ناهماهنگی و ناهمگونی در این صنعت به وجود آمد.
وی عنوان میکند: نبود سرمایه‌گذاری در صنایع بالادستی فولاد مانند استخراج، کنسانتره و گندله موجب شده در صنایع پایین‌دستی با کاهش مواد اولیه روبه‌رو باشیم که تمام این موارد موجب شده زنجیره فولاد مدام با کم و کسری‌های روبه‌رو شود و گاهی صدمات غیرقابل جبرانی را تحمل کند.
دنیانور خاطرنشان میکند: درحال‌حاضر شرایط جهان تغییر کرده به همین دلیل لازم است کنار کارخانه‌های فولادسازی مراکز تحقیقاتی احداث شود تا محصولات با انجام تحقیقات و براساس نیازهای موجود تولید شوند.
منبع:گسترش صمت