رشد 5 درصدي بهاي برخي مصنوعات فولادي در هفته گذشته را مي توان مهم ترين رخداد بازار در روزهاي اخير دانست که تغييري جدي در اين بازار محسوب مي شود. دورنماي مبهم اين بازار قدرت تصميم گيري محدودي را به فعالان بازار فولاد ارائه کرده است.
هفته جاري شاهد رشد ممتد قيمت ها در بازار فولاد هستيم که اين بار به جز بازار ميلگرد، قيمت شمش، تيرآهن، ورق و کلاف نيز در مسير افزايش قرار گرفته که ذهنيت هاي مختلفي را در اين بازار تزريق کرده است. در 4 هفته اخير، اين سومين جرقه رشد قيمت ها است، اما اين بار شتاب و مدت زمان بيشتري را به خود اختصاص داده و به نظر مي رسد اين روند افزايشي که از ابتداي هفته تاکنون ادامه داشته است، باز هم در کوتاه مدت تعقيب شود.
هنوز مشخص نيست که جهت گيري بازار چه خواهد شد؛ يعني بدبيني به دورنماي قيمت ها همچنين خوش بيني به بهبود بازار هر دو در بطن معاملات ديده مي شود هرچند که پايين بودن تقاضاي موثر از سوي مصرف کنندگان نهايي، خود به عنوان عاملي جدي در برابر رشد قيمت ها قد علم کرده است. تقاضا تغيير چنداني نداشته، بنابراين رشد قيمت ها شائبه بازارسازي ها را در ذات خود افزايش داده است که همين موارد در کنار پايين بودن موجودي انبارها و ضعف نقدينگي، همچنين برخي شايعات و شنيده ها، بازار را با ابهامات بسيار رو به رو ساخته است. پايين بودن حجم توليد ميلگرد در واحدهاي نوردي، تلاش فعالان بزرگ و برجسته بازار براي مديريت عرضه ها، جلسات توامان و برخي توافقات، رشد قيمت شمش، مشکلات تامين قراضه، پايين بودن موجودي انبارها و دورنماي مبهم بازار را مي توان مهم ترين ويژگي هاي بازار فولاد در روزهاي اخير دانست.
به نظر مي رسد غالب تجار و فعالان کوچک و بزرگ بازار با ترديد نسبت به آينده قيمت ها نگريسته و حتي براي تامين نياز خود نيز دست نگه داشته اند. پايين بودن تقاضا در بازار و ترس از کاهش مجدد قيمت ها را مي توان از دلايل اصلي اتخاذ رويکرد احتياطي در بازار فولاد به شمار آورد. اين در حالي است که جو خوش بيني به دورنماي قيمت ها نيز در بازار ديده مي شود، ولي هنوز شواهد قدرتمندي از خودنمايي سفته بازها و خريدهاي انباري ملاحظه نشده هرچند که ورود اين دسته از تقاضا مي تواند به سرعت بازار فولاد را با تغيير جهت رو به رو سازد، زيرا پتانسيل هاي فراواني براي بازارسازي برخي فعالان بازار پديد آمده است. در هر حال ضعف نقدينگي در بازار فولاد مشهود است ولي شواهد ناملموسي از ورود نقدينگي جديد به بازار مشاهده مي شود. در هر حال بهاي ميلگرد از هفته گذشته تاکنون کمتر از 5 درصد رشد داشته که نمي توان به سادگي از کنار آن گذشت. هرچند که برخي اظهارنظر ها از ادامه رشد نرخ ها حکايت دارد تا جايي که ميلگرد 1600 توماني را هم تخمين زده اند، ولي نمي توان به صراحت در مورد دورنماي بازار سخن گفت هرچند که شواهدي از ادامه افزايش قيمت ها به ثبت رسيده است.
مهم ترين سوال درخصوص قيمت فولاد در بازار داخلي را مي توان اين پرسش عنوان کرد که قيمت هر تن ميلگرد يا ورق بايد چند تومان باشد؟ اين سوال ساده يکي از شيوه هاي بسيار مهم تحليل قيمت ها است يعني بهاي واقعي يک کالايا يک سهم را محاسبه کرده، بنابراين بازار در بازه اي از زمان، به اين قيمت ها رجوع خواهد کرد. با توجه به جايگاه خاص ميلگرد در بازار فولاد و همچنين شرايط توليد آن و نقش واحدهاي نوردي، مي توان دو گونه مختلف قيمت اين کالارا برآورد کرد اول قيمت تمام شده ميلگرد در بازار آزاد در واحدهاي نوردي و دوم قيمت تمام شده انواع وارداتي. در هر حال قيمت ميلگرد هيچ گاه نبايد از قيمت تمام شده آن کمتر باشد.
درخصوص هزينه توليد، با فاکتورهاي يکساني رو به رو نيستيم. اولافواصل جغرافيايي و هزينه حمل و نقل يکسان نبوده يعني فاصله واحد نورد با توليدکننده شمش در مناطق مختلف ايران متفاوت است. ثانيا کيفيت شمش، کيفيت ميلگرد توليدي و هزينه توليد نيز تفاوت داشته البته فاصله تا بازار مصرف و قدرت بازاريابي و مقبوليت عام هم در تعيين قيمت ها موثر خواهد بود.
درخصوص واردات محصولات و مقايسه با قيمت هاي جهاني، شايد معيار ساده تري براي تخمين به شمار بيايد. هم اکنون بهاي ميلگرد بار کشتي در اقصي نقاط جهان در قيمت هايي نزديک به 350 تا 380 دلار است که تفاوت نقطه بارگيري و هزينه حمل در کنار تنوع توليدات و حتي کيفيت آنها، بر قيمت ها تاثير مي گذارد. با توجه به اين موارد و در صورت احتساب ناچيز هزينه حمل و نقل، قيمت هر تن ميلگرد در بنادر جنوبي کشورمان را مي توان رقمي نزديک به 380 دلار در هر تن برآورد کرد. با احتساب دلار حواله اي نزديک به 3600 تومان ( که از اسکناس قيمت بيشتري دارد) و 26 درصد تعرفه واردات ميلگرد، قيمت تمام شده واردات بدون احتساب هزينه هاي بندري و ترخيص و همچنين بدون در نظر گرفتن ماليات بر ارزش افزوده رقمي نزديک به 1700 تومان تمام خواهد شد؛ يعني تنها با احتساب اين فرض، بهاي ميلگرد در بازار داخلي هنوز هم فضا براي افزايش دارد.
البته هم اکنون قيمت هاي جهاني سنگ آهن مجددا وارد يک فاز کاهشي شده که در کنار افت بهاي نفت، ممکن است به تغييراتي در بازار جهاني فولاد منتهي شود. اين در حالي است که براي تخمين واقعي قيمت تمام شده اجناس وارداتي، بايد قيمت هاي 2 ماه پيش را مد نظر قرار داد هرچند که مجددا شاهد تغييراتي در قيمت ها بوده ايم.
يکي از مهم ترين دلايل نوسان قيمت ها در بازار ميلگرد را مي توان نوسان بهاي شمش و حجم عرضه آن دانست، بنابراين ذات بازار شمش نيز به بررسي نياز دارد. هم اکنون تامين قراضه با مشکل رو به رو شده که به کاهش حجم توليد در واحدهاي کوچک تر شمش موسوم به CCM منجر شده است.
در کنار مباحث مربوط به کيفيت مطلوب و همچنين کاهش عرضه انواع پرکيفيت آن، شاهد هستيم که عرضه شمش با کيفيت کاهش يافته که مي توان از کاهش عرضه ها سخن گفت. از طرف ديگر التهاب در بازار ميلگرد باعث شده تا اغلب واحدهاي نوردي تلاش کنند تا موجودي شمش در کارخانه هاي خود را افزايش داده تا از نوسان قيمت ها تاثير کمتري بپذيرند. همين موارد در کنار ترس از ادامه دار شدن رشد قيمت ها تاکنون منجر شده تا رشد بهاي شمش تاثير بيشتري در بازار داشته باشد. به نظر مي رسد تعطيلي بسياري از واحدها، تلاش براي خريد شمش با کيفيت بالاتر، فاصله جغرافيايي واحدهاي توليدکننده و مصرف کننده شمش و همچنين برخي بازارسازي ها در اين بين، به التهاب بيشتر بازار ميلگرد دامن زده باشد.
در نهايت مي توان اين گونه استناد کرد که اگر نوسان قيمت ها در بازار ميلگرد همچون روزهاي جاري ادامه يابد، پتانسيل مضاعفي از بازار شمش به بازار ميلگرد و تيرآهن نيز تزريق خواهد شد، بنابراين ممکن است اين روند افزايشي قدرت بيشتري پيدا کند. تجربه سال هاي گذشته در بازار شمش نشان مي دهد که فعالان اين بازار خود نيز بي ميل به نوسان دست ساخته قيمت ها و برخي موج سواري هاي مقطعي نيستند.
منبع:دنیای اقتصاد