معاون اول رئیس‌جمهوری سه‌شنبه هفته گذشته طی حکمی اعضای کارگروه تخصصی ستاد هماهنگی امور اقتصادی را تعیین کرد و مسعود نیلی، مشاور اقتصادی رئیس‌جمهور را بر راس آن گذاشت.
انتشار خبر این انتصاب سبب شد تا برخی رسانه‌ها در چند روز گذشته دچار اشتباه شوند و نیلی را جایگزین محمدعلی نجفی، رئیس ستاد هماهنگی اقتصادی دولت بپندارند. این در شرایطی است که کارگروه تشکیل شده از سوی اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهوری، زیر‌مجموعه ستاد اقتصادی است که نخستین جلسه آن هم پنج‌شنبه گذشته برگزار شده است. حکم نجفی به‌عنوان رئیس ستاد هماهنگی اقتصادی از سوی رئیس‌جمهور ابلاغ شده و اینکه تلقی شده مشاور اقتصادی رئیس‌جمهور به جای او در این مقام قرار گرفته ناشی از بی‌دقتی برخی رسانه‌ها است. آن‌گونه که پایگاه اطلاع‌رسانی دولت خبر داده معاون اول رئیس‌جمهور در این جلسه با اشاره به برنامه‌های دولت برای پیشبرد اهداف اقتصادی و خروج از شرایط رکود، بر لزوم جدیت و تلاش مستمر همه دستگاه‌ها برای اجرای بسته طراحی شده در جهت خروج از رکود تاکید کرده است. پیگیری‌های «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد این کارگروه برای اجرایی کردن بسته خروج از رکود تشکیل شده و اعضای آن عمدتا افرادی هستند که به لحاظ تئوریک، مغز متفکر اقتصاد کلان دولت یازدهم به شمار می‌روند. آن‌گونه که جهانگیری در جلسه پنج‌شنبه گفته، باید سازوکاری طراحی شود تا دستگاه‌های اجرایی مکلف به اجرای دقیق برنامه خروج از رکود باشند و عملکرد آنان قابل ارزیابی و نظارت باشد. از این رو می‌توان نتیجه گرفت یکی از کارهای مهم این کارگروه علاوه بر اجرایی کردن بسته خروج از رکود، نظارت و ارزیابی چگونگی اجرای این بسته در دستگاه‌های مختلف و برطرف کردن موانع اجرایی آن است. در این جلسه مهم‌ترین موضوعات و مباحث اقتصادی کشور همچون سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی، برنامه ششم توسعه، برنامه خروج از رکود و طرح هدفمندسازی یارانه‌ها مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت و اعضای جلسه پیشنهادها و دیدگاه‌های خود را درخصوص پیشبرد اهداف تعیین شده و برنامه‌های آتی کارگروه مطرح کردند. تلاش‌های «دنیای اقتصاد» برای کسب اطلاع از محتوای این جلسه به جایی نرسید. ظاهرا بنا بر این گذاشته شده تا محتوای این جلسات رسانه‌ای نشود و اعضای کارگروه در فضایی آرام‌تر برنامه‌های خود را برای توسعه اقتصادی کشور تدوین کنند. شنیده‌ها حاکی از آن است كه این حلقه فکری که به لحاظ علمی و اجرایی در سطح بالایی قرار دارند، به هسته اصلی تصمیمهای اقتصاد کلان دولت تبدیل شده و سیاست‌های لازم را تدوین خواهد کرد. به گفته یکی از اعضای این کارگروه قرار است کارهای کارشناسی و موضوعات ستاد اقتصاد کلان دولت در این کارگروه بررسی شود و تصمیمهای لازم صورت گیرد. این کارگروه قبل از اینکه شکل رسمی به خود بگیرد بسته خروج از رکود را آماده کرده و از این پس به رصد نحوه اجرایی شدن آن می‌پردازد و مسیر برنامه ششم توسعه را تعیین خواهد کرد. حسن درگاهی درباره ماهیت و تشکیل این کارگروه به «دنیای‌اقتصاد» می‌گوید: اعضای کارگروه به لحاظ فکری یکدست هستند؛ چراکه این اتاق فکر وظیفه تصمیم‌گیری درخصوص مسائل کلان اقتصادی کشور را دارد و طبعا اعضای آن باید هماهنگی لازم را داشته باشند. او می‌افزاید: در روزهای اخیر انتقادهایی بر سر ترکیب این کارگروه صورت گرفته و عنوان شده که سایر جریان‌های فکری در حوزه اقتصاد به کار گرفته نشده‌اند که در این خصوص دولت باید با برگزاری جلسات هم‌اندیشی با سایر اقتصاددانان این نقیصه را برطرف کند تا نظر بقیه جریان‌های فکری اقتصاد نیز لحاظ شود؛ اما اینکه در کارگروه طیف‌های مختلف عضویت داشته باشند، منطقی به نظر نمی‌رسد؛ چون همان‌طور که گفتم اعضای این کارگروه تصمیم‌گیر هستند و باید نظراتشان با هم یکسان باشد.
اعضای کارگروه چه کسانی هستند
بر اساس حکمی که معاون اول رئیس‌جمهوری ابلاغ کرده است، مسعود نیلی به عنوان عضو و دبیر کارگروه تخصصی ستاد هماهنگی امور اقتصادی و محمد علی نجفی، اکبر کمیجانی، شاپور محمدی، سیدحمید پورمحمدی، پیمان قربانی، فرهاد نیلی، حسن درگاهی و سیدمهدی برکچیان به‌عنوان اعضای این ستاد منصوب شده‌اند. مسعود نیلی هم اکنون مشاور اقتصادی رئيس جمهوري است و نقش اساسی را در تهیه و تدوین برنامه‌های اقتصادی دولت ایفا میکند. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان تلاش‌های این اقتصاددان سبب شده تا عالی‌ترین مقام اجرایی کشور ادبیاتی استاندارد در حوزه‌های مختلف اقتصادی به کار گیرد و روی اصول اقتصادی اثبات شده پافشاری کند. سخنرانی رئیس‌جمهور در همایش خروج از رکود اقتصاددانان کشور را به این باور رساند که روحانی مفاهیم و اصول اقتصادی را به خوبی درک کرده که کمتر مقام اجرایی در دولت‌های پس از انقلاب تا این حد بر اقتصاد تسلط داشته است. محمدعلی نجفی دیگر عضو این کارگروه است. او هم اکنون رئیس ستاد هماهنگی اقتصادی دولت و مشاور رئیس‌جمهور است که به عضویت این ستاد درآمده است. نجفی همچنین بر اساس حکم دیگری مسوول تدوین برنامه ششم توسعه کشور شده است. عضو بعدی این کارگروه حسن درگاهی، عضو هیات علمی دانشکده علوم اقتصادی و سیاسی دانشگاه شهید بهشتی است. درگاهی از اقتصاددانان معتقد به اقتصاد آزاد است. از نظر او کشور در شرایط کنونی که در رشد منفی و تورم بالا به سر می‌برد به برنامه‌های کوتاه مدت برای خروج از رکود نیاز دارد و باید توان کارشناسی موجود کشور صرف تدوین این برنامه‌ها شود. درگاهی معتقد است که در مقطع کنونی کارشناسان نباید وقت خود را درگیر تدوین برنامه ششم توسعه که از دوسال دیگر اجرایی می‌شود، کنند. یکی دیگر از اعضای این گروه فرهاد نیلی، رئیس پژوهشکده پولی و بانکی کشور است. او برادر مشاور اقتصادی رئیس‌جمهور بوده و در بخش سیاست‌های پولی و بانکی تخصص و تبحر دارد. نیلی همواره موافق تامین مالی بنگاه‌های بزرگ از بازار سرمایه بوده و معتقد است که بانک‌ها باید به تامین مالی بنگاه‌های متوسط و کوچک بپردازند. سیدحمید پورمحمدی عضو بعدی این کارگروه است. او هم اکنون معاون نوبخت در معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهور بوده و ستاد برنامه ششم را در آنجا مدیریت میکند. پورمحمدی در این کارگروه مقدمات برنامه ششم را با توجه به سیاست‌های کلان کارگروه فراهم میکند. قائم مقام رئیس کل بانک مرکزی دیگر عضو این کارگروه است. اکبر کمیجانی مغز متفکر سیاست‌های پولی و بانکی بانک مرکزی است که در این کارگروه به همراه دیگر اعضا، خط مشی سیاست‌های پولی و بانکی را تعیین خواهد کرد. شاپور محمدی معاون اقتصادی وزیر اقتصاد، سیدمهدی برکچیان معاون پژوهشی موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه‌ریزی و پیمان قربانی معاون اقتصادی بانک مرکزی دیگر اعضای این کارگروه را تشکیل می‌دهند که قرار است در آن سیاست‌های کلان اقتصادی کشور مورد بحث و بررسی قرار گرفته و نتایج آن در اختیار مقام‌های عالیرتبه کشور قرار گیرد.