با وجود تاکید دولتمردان به لزوم کاهش سهم محصولات پتروشیمی از صادرات غیرنفتی و کاهش سهم اقلام اساسی از واردات کشور؛ اما آمارهای گمرک در هفت ماه منتهی به مهر امسال نشان می‌دهد که هنوز محصولات کشاورزی، صدرنشین اقلام وارداتی و محصولات پتروشیمی نیز در صدر اقلام صادراتی کشور قرار دارند.
از سویی متوسط قیمت هر تن کالای وارداتی نیز حدود سه‌برابر قیمت هر تن کالای صادراتی است؛ به‌طوری‌که قیمت هر تن کالای وارداتی معادل یک هزار و 134 دلار بوده؛ در حالی که قیمت هر تن کالای صادراتی ایران، تنها 429 دلار رقم خورده است. این آمارها در حالی است که متوسط قیمت یک تن کالای صادراتی نسبت به مدت مشابه سال گذشته تغییر محسوسی نداشته، اما متوسط قیمت هر تن کالای وارداتی نسبت به مدت مشابه سال قبل با کاهش در ارزش دلاری مواجه بوده است. براساس آمارهای گمرک، در هفت ماه منتهی به مهر سال جاری، از 10 قلم عمده وارداتی کشور، پنج قلم از محصولات کشاورزی بوده‌اند. این پنج قلم به ترتیب ذرت دامی با سهم ارزشی 38/ 3 درصدی، دانه گندم به‌جز گندم دامی با سهم ارزشی 13/ 2 درصدی، لوبیای سویا با سهم ارزشی 09/ 2درصدی، برنج با سهم ارزشی 84/ 1 درصدی و کنجاله سویا نیز با سهم ارزشی 84/ 1 درصدی بوده است. لوبیای سویا در مدت مشابه سال گذشته در رتبه 135 از اقلام وارداتی کشور قرار داشت.
همچنین «ماشین‌آلات و دستگاه‌هاي به هم فشردن، شكل دادن يا قالب‌گيري سوخت‌هاي معدني جامد، خميرهاي سراميكي و ساير محصولات معدني، ماشين‌هاي درست كردن قالب‌هاي ريخته‌گري از ماسه» با سهم ارزشی 76/ 1 درصدی، «قطعات منفصله جهت توليد اتومبيل سواري به استثناي لاستيك»، با سهم ارزشی 43/ 1 درصدی، «ماژول نمايشگر متشكل از صفحه پلاسما LED يا LCDفقط داراي برد آدرس‌دهي» با سهم ارزشی 32/ 1 درصدی، «مكمل‌هاي دارويي براي خرده فروشي كه توليد داخلي مشابه ندارند» با سهم ارزشی 29/ 1 درصدی و «محصولات از فولادهاي ممزوج تخت فقط گرم نوردشده به‌صورت طومار» با سهم ارزشی 23/ 1 درصدی از ارزش کل واردات کشور، به ترتیب اقلامی هستند که در رتبه 6 تا 10 اقلام عمده وارداتی قرار دارند. این 10 قلم عمده وارداتی طی این دوره سهمی معادل 31/ 18 درصد از ارزش کل واردات را از آن خود کرده‌اند.
طی دوره مورد بررسی، پنج قلم اول عمده صادراتی نیز از محصولات پتروشیمی بوده است. پنج قلم اول عمده صادراتی نیز به ترتیب «گازهاي نفتي و هيدروكربورهاي گازي شكل مايع شده» با سهم ارزشی 41/ 6 درصد، «پروپان مايع شده» با سهم ارزشی 92/ 4 درصد، «قیر نفت» با سهم ارزشی 06/ 4درصد، «پلي اتيلن گريد فيلم با چگالي كمتر از 94 درصد به‌جز نوع پودري» با سهم ارزشی 61/ 3 درصد، «بوتان مایع شده» با سهم ارزشی 09/ 3 درصدی از کل صادرات بوده است. «محصولات از آهن يا فولاد غيرممزوج تخت فقط گرم نوردشده به‌صورت طومار» با سهم ارزشی 98/ 2 درصد، «متانول» با سهم ارزشی 75/ 2 درصدی، «اوره حتي به‌صورت محلول در آب» با سهم ارزشی 7/ 2 درصدی، «روغن‌هاي سبك و فرآورده‌ها به جز بنزين» با سهم ارزشی 98/ 1 درصدی و «پسته‌ها با پوست تازه یا خشک» نیز با سهم ارزشی 87/ 1درصدی از کل صادرات کشور، در رتبه 6 تا 10 اقلام عمده صادراتی کشور قرار دارند. 10 قلم عمده صادراتی مذکور طی این دوره، سهمی معادل 37/ 34 درصد از ارزش کل صادرات کشور را از آن خود کرده است.
واردات و صادرات به قاره‌ها
طی هفت ماه منتهی به مهر سال جاری بیش از 7/ 97 درصد از ارزش کل واردات و حدود 86/ 97 درصد از ارزش کل صادرات کشور مربوط به دو قاره آسیا و اروپا بوده است. این در حالی است که سهم سه قاره دیگر از واردات 3/ 2 درصد و از صادرات تنها 14/ 2 درصد است. مقایسه آمارها در هفت ماه منتهی به مهر سال جاری نسبت به دوره مشابه سال گذشته، نشان می‌دهد با اینکه واردات کشور از هر پنج قاره با کاهش ارزش مواجه بوده، اما ارزش صادرات کشور از قاره اروپا رشد کرده و از چهار قاره دیگر افت داشته است. در واردات کشور از قاره آسیا چین بیشترین سهم ارزشی را به خود اختصاص داده است. به همین منوال در واردات ایران از قاره اروپا، سوئیس؛ در واردات ایران از قاره آمریکا، برزیل؛ در واردات ایران از قاره اقیانوسیه، نیوزیلند و در واردات ایران از قاره آفریقا نیز آفریقای جنوبی بیشترین سهم ارزشی را داشته است. بیشترین سهم از صادرات ایران به قاره آسیا را نیز چین، به قاره اروپا را ایتالیا، به قاره آفریقا را مصر، به قاره آمریکا را کانادا و بیشترین سهم از صادرات ایران به قاره اقیانوسیه را نیز استرالیا داشته است.
کشورهای با بیشترین تراز تجاری منفی و مثبت
به گزارش استیل ایران به نقل از دنیای اقتصاد، براساس آمارها، در هفت ماه منتهی به مهر سال جاری، ایران از تجارت با عراق بیشترین مازاد را به‌دست آورده است. مازاد تراز تجاری ایران با عراق معادل سه میلیارد و 558 میلیون دلار رقم خورده است. پس از آن تراز تجاری ایران با افغانستان یک‌میلیارد و 530 میلیون دلار، تراز تجاری ایران با ترکمنستان 438 میلیون دلار، تراز تجاری ایران با مصر، 226 میلیون دلار و تراز تجاری ایران با پاکستان نیز معادل 218 میلیون دلار مازاد داشته است. این در حالی است که طی دوره مورد بررسی جمهوری کره، بیشترین سود را از تجارت با ایران رقم زده است، به‌طوری‌که طی این دوره تراز تجاری ایران با این کشور معادل منفی دو میلیارد و 121 میلیون دلار ثبت شده است. تراز تجاری ایران با چین نیز معادل منفی یک میلیارد و 739 میلیون دلار، تراز تجاری ایران با امارات متحده عربی منفی یک میلیارد و 536 میلیون دلار، تراز تجاری ایران با سوئیس منفی یک میلیارد و 395 میلیون دلار و تراز تجاری ایران با ترکیه نیز منفی یک میلیارد و 48میلیون دلار رقم خورده است.