«رفع تحریمهای غرب علیه ایران» مهمترین خبر روز گذشته بود؛ خبری که توانست امید فراوانی به اقتصاد ایران تزریق کند.رشد شاخصهای بورس تهران که مدتی پیش از اعلام رسمی خبر لغو تحریمها آغاز شده بود، در حالی در روز گذشته نیز ادامه داشت که خرید و فروش سهام فلزات اساسی و کانیهای غیرفلزی در این بازار با رونق همراه نبود.
بر این اساس چنانچه بخواهیم بورس اوراق بهادار را بهعنوان معیاری برای سنجش اوضاع زنجیره فولاد در نظر بگیریم، به سختی میتوان نشانههایی از امید را در آن مشاهده کرد. در واقع نگاهی به رفتار سهامداران نشان میدهد آنها به سمت خرید سهام صنایعی رفتهاند که شرایط بهتری با رفع تحریمها برای آنها متصور است. کارشناسان با توجه به شرایط جهانی قیمت محصولات فولادی و سنگ آهن این رفتار فعالان بورس را منطقی ارزیابی میکنند و عقیده دارند آنها به درستی از کنار سهام زنجیره فولاد عبور کردهاند. بازار جهانی فولاد تحت تاثیر کاهش قیمت سنگ آهن و همچنین کاهش چشمگیر تقاضا در بازار چین، شاهد ثبات و روند نزولی قیمتها است. آنطور که میتوان از اخبار بینالمللی برداشت کرد، حالا بازار فولاد در شرایطی مبهم به سر میبرد و خریداران همچنان خواهان خرید با قیمتهایی ارزانتر هستند و دست از معامله کشیدهاند.
اما با تمام این تفاسیر آیا واقعا رفع تحریمهای غرب علیه ایران تاثیری بر بهبود اوضاع زنجیره فولاد کشور نخواهد داشت؟ اتفاق دیگری که روز گذشته در کنار اعلام خبر رفع تحریمها شاهد آن بودیم، اعلام جزئیات بودجه 95 از سوی دولت بود. آنطور که در جزئیات منتشر شده از بودجه سال آینده آمده است، بودجه طرحهای عمرانی در سال آینده با رشد 53/ 25 درصدی نسبت به سال جاری همراه شده و به 59 هزار میلیارد تومان رسیده است. بر این اساس به نظر میرسد حالا صنعت فولاد با 2 واقعه تاثیرگذار در حوزه بینالملل و داخلی مواجه است؛ وقایعی که حتی با وجود رکود در بازارهای داخلی و جهانی قطعا میتوانند تاثیراتی بر این صنعت مادر داشته باشند. با این تفاسیر سوال دیگری که مطرح میشود این است که افزایش بودجه طرحهای عمرانی، بهعنوان بخشی که اثری مستقیم بر شرایط صنعت فولاد دارد چه سرنوشتی برای این صنعت رقم خواهد زد؟
برجام، بودجه و صنعت فولاد
کارشناسان با در نظر گرفتن شرایط بازار جهانی داخلی؛ عقیده دارند رفع تحریمهای غرب علیه ایران میتواند بر صنعت فولاد تاثیرگذار باشد، اما قطعا صنعت فولاد و صنایع بالادستی آن تاثیری ثانویه از رفع تحریمها خواهند گرفت. درواقع زنجیره صنعت فولاد نتیجه رفع تحریمها را جز در مواردی چند بهصورت آنی نخواهد دید و برای بهرهبرداری از اتفاق تاثیرگذاری مانند رفع تحریمها به زمان نیاز خواهد داشت. به نظر میرسد در برهه فعلی بیشترین نفعی که صنعت فولاد از رفع تحریمها خواهد برد حذف هزینههای نقل و انتقال پول و همچنین ورود تکنولوژیهای جدید تولید به کشور است. در گام بعدی، با بهبود شرایط اقتصادی کشور و تزریق نقدینگی به طرحهای عمرانی نیمهتمام کشور به واسطه ورود سرمایهگذاران خارجی و همچنین اختصاص اعتبار بودجههای عمرانی، صنعت فولاد میتواند به افزایش ظرفیت تولید و رونق تقاضا امیدوار باشد. البته این امیدواری در شرایطی تقویت خواهد شد که دولت تصمیمی برای ورود به طرحهای جدید عمرانی داشته باشد، زیرا در شرایط فعلی بسیاری از طرحهای نیمه تمام عمرانی کشور در مراحل نهایی خود قرار دارند و طبعا چنین طرحهایی به مواد اولیه فولادی نیازی ندارند.