سیاست جدید تجاری در سال 95 حکایت از کاهش طبقات و سقف تعرفه‌های واردات دارد. بر اساس مصوبه هیات دولت، برای سال آینده طبقات تعرفه‌ای از 10 به 8 طبقه و حداکثر تعرفه دریافتی نیز از 75 به 55 درصد کاهش یافته است. مطابق برنامه‌ریزی‌ها در سال 96 نیز طبقات تعرفه‌ای به 6 طبقه می‌رسد. این سیاست در راستای پیوستن ایران به‌عنوان عضو دائم سازمان تجارت جهانی (WTO) است. تعرفه به‌عنوان تنها ابزار کنترل واردات، زبانی مشترک برای کلیه کشورهای عضو سازمان جهانی گمرک و امور واردات، صادرات، حمل‌ونقل، بیمه و ... است. در کشور هر ساله سطح تعرفه‌ها مورد بازنگری قرار می‌گیرد و در قالب کتاب مقررات صادرات و واردات منتشر می‌شود. اگرچه همه کشورها دارای نظام تعرفه‌ای هستند، اما بین کشورها در اعداد و ارقام تعرفه تفاوت‌هایی وجود دارد. در برخی کشورها تعرفه‌ها در پایین‌ترین حد ممکن نگه داشته و در یک یا دو طبقه تعرفه اقدام به دریافت وجوه از واردکنندگان می‌شود. برخی کارشناسان معتقدند این سیاست به‌خاطر اینکه یک بخشی از جریان تجاری ایران را تعیین تکلیف میکند، دارای موافقان و مخالفان بسیاری است. «دنیای اقتصاد» در گزارشی با بررسی تغییرات نظام تعرفه‌ای در سال آینده، دیدگاه برخی از فعالان اقتصادی را نیز منعکس کرده است.
هرسال با نزدیک شدن به پایان سال، بازنگری نظام تعرفه‌ای و اعلام سیاست‌های جدید تجاری برای سال آتی در دستور کار قرار می‌گیرد. براساس آخرین اخبار، در سال 95، تعرفه‌های وارداتی کشور که یکی از مهم‌ترین منابع درآمدزایی دولت بعد از نفت و مالیات است، کاهش می‌یابد و براساس مصوبه هیات دولت میزان تعرفه‌ها از 5 تا 55 درصد محاسبه می‌شود. در حالی که وضعیت تعرفه اکثر کالاهای وارداتی در سال 95 مشخص شده، اما برخی منابع از نامشخص بودن تعرفه مهم‌ترین کالای اساسی وارداتی کشور برای سال 95 خبر می‌دهند. با توجه به نامه‌نگاری‌هایی که بین وزارت جهادکشاورزی و وزارت صنعت، معدن و تجارت صورت گرفته، وزیر جهاد کشاورزی در حالی خواستار ممنوعیت واردات گندم در سال آینده بوده که وزیر صنعت با مخالفت این امر پیشنهاد وضع تعرفه 40 درصدی بدون ممنوعیت را برای این محصول داده است. این اختلافات در حالی است که یک مقام مسوول در شرکت بازرگانی دولتی کشور نیز از عدم ممنوعیت واردات این کالا در سال آینده و محدود بودن واردات آن خبر می‌دهد. همچنین در سطح تعرفه برخی کالاهای دیگر نیز اختلافاتی وجود دارد. با توجه به اینکه سطح تعرفه واردات محصولات نساجی از 75 درصد سال جاری به 55 درصد برای سال آینده رسیده، برخی کارشناسان انتقاداتی را به این امر وارد کرده‌اند. به گفته کارشناسان همه جای دنیا روند تعیین تعرفه واردات مواد اولیه کاهشی و برای واردات محصولات ساخته‌شده افزایشی است، اما در ایران این اتفاق نیفتاده و به همین دلیل تولیدکنندگان نساجی طی نامه نگاری‌هایی با وزارت صنعت و گمرک، خواستار تجدید نظر در تعرفه واردات مواد اولیه و محصولات نساجی شدند.
حذف موارد غیرضروری از نظام تعرفه‌ای کشور یکی از اقدامات سالانه دولت است که به منظور ساده‌سازی فضای تجاری صورت می‌گیرد. ایران برای اینکه بتواند با دنیا مراودات تجاری خود را افزایش دهد ناچار به عضویت در سازمان تجارت جهانی (WTO) است. برای عضویت در این سازمان نیز یکی از موانع سطح بالای تعرفه‌ها در کشور است. از طرفی از آنجا که همواره در ارتباط با بحث تعرفه‌ها حمایت از تولید داخل مطرح بوده، از این نظر کاهش تعرفه‌ها باید با روشی اتخاذ شود که از تولید داخل حمایت منطقی، معقول و زمانداری صورت گیرد. با این حال با توجه به روند نزولی سالانه سطح تعرفه‌ها در کشور و اقدامات دولت برای تسهیل روند تجارت می‌توان به پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی (WTO) امیدوار شد.
کاهش نظام تعرفه‌ای به 8 طبقه
تقی محمدیان، مدیرکل دفتر مقررات صادرات و واردات سازمان توسعه تجارت اخیرا در ارتباط با وضعیت تعرفه‌ای در سال 95، از کاهش تعداد طبقات تعرفه‌ای از 10 طبقه به 8 طبقه خبر داد. وی افزود: طبق مصوبه هیات دولت سال آینده طبقات تعرفه‌ای از حداقل 5 درصد آغاز می‌شود و حداکثر تعرفه دریافتی نیز 55 درصد است و تعرفه 10، 15، 20، 26، 32 و 40 درصد نیز سایر طبقات تعرفه‌ای در سال 95 خواهد بود. محمدیان با تاکید بر اینکه از ابتدای سال آینده مصوبه کاهش طبقات تعرفه‌ای اجرا می‌شود، تصریح کرد: این مصوبه به مرکز واردات و امور مناطق آزاد و ویژه گمرک ابلاغ شده و از سال آینده لازم‌الاجراست. مدیرکل دفتر مقررات صادرات و واردات، یادآور شد: هر سال نظام تعرفه‌ای مورد بازنگری قرار می‌گیرد و در قالب کتاب مقررات صادرات و واردات منتشر می‌شود، در سال جاری نیز طبقات تعرفه‌ای از 14 به 10 طبقه کاهش یافته بود. وی در پایان به این نکته نیز اشاره کرد که سال 96 طبقات تعرفه‌ای به 6 طبقه خواهد رسید.
منبع:دنیای اقتصاد