چرخش شدید قیمت فولاد در بازار داخلی در حالی‌که تقاضا هنوز با رکود همراه است، معاملات این بازار را در سطح تجار بزرگ با تحولاتی همراه کرده است.
بر این اساس با افزایش قیمت جهانی شمش و رسیدن قیمت‌ها به محدوده 400 دلار، قیمت محصولات نهایی فولادی در بازار داخلی با رشد همراه شد. نگاهی به قیمت میلگرد در نخستین روز بعد از تعطیلات دو هفته‌ای نوروز در مقایسه با قیمت‌های روز گذشته نشان می‌دهد که این محصول حدود 32 درصد رشد داشته است. تیرآهن نیز در مدت زمان یاد شده در شاخه‌های 20 تا 27 از 5/ 4 درصد تا نزدیک به 8 درصد رشد قیمت داشته است. همچنین شاخه‌های 14، 16 و 18 نیز به ترتیب رشدی 55/ 12 درصدی، 86/ 11 درصدی و 42/ 16 درصدی داشته‌اند. به گفته فعالان بازار قیمت‌های داخلی در حالی تحت تاثیر رشد قیمت در بازار جهانی با افزایش همراه شده است که هنوز تقاضای عمومی در بازار در رکود است و تقاضای واقعی وجود ندارد. با این حال تجار بزرگ با مشاهده افزایش قیمت‌ها و خالی شدن دپوی کارخانه‌های بزرگ وارد معاملات شده‌اند؛ معاملاتی که با هدف اجرای پروژه رقم نمی‌خورند. آن‌طور که فعالان بازار عقیده دارند کاهش دپوی کارخانه‌های بزرگ از آنجایی رقم خورده است که تا پیش از افزایش قیمت‌های جهانی تمایلی برای تولید بیشتر به قصد دپو شدن در میان تولیدکنندگان وجود نداشت. اما حالا و با رشد قیمت‌ها و از سر گرفته شدن معاملات از سوی تجار بازار آهن، موجودی انبارهای تولیدکنندگان به سرعت خالی شده است و آنها فروش خود را به شکل سلف ادامه می‌دهند.
اما روز گذشته بورس کالای ایران شاهد عرضه و معاملات محصولات فولادی با قیمت‌های جدید بود که در سقف قیمت‌های رقابتی رقم خورد.
بر این اساس روز گذشته شمش بلوم فولاد خوزستان با قیمت پایه 1280 تومان و به میزان 10 هزار تن در بورس کالا عرضه شد که با تقاضای 30 هزار تنی مواجه شد. این عرضه در نهایت به علت رقابتی که برای خرید آن انجام شد، با قیمت 1408 تومان که سقف قیمت‌های رقابتی بود معامله شد.
همچنین سبد میلگرد 20,25-A3 ذوب‌آهن اصفهان که به صورت سلف عرضه شد، با قیمت 1555 تومان و به میزان 140 تن عرضه شد که تماما با معامله همراه شد. ذوب‌آهن اصفهان روز گذشته دو سبد تیرآهن مخلوط (نقدی) نیز در بورس کالا عرضه کرد که قیمت‌های 1900 و 1920 تومان را ثبت کردند. این دو سبد در حجم‌های 1500 و 132 تنی تماما با معامله همراه شدند.
بازار فولاد حبابی شده است؟
همان‌طور که اشاره شد رشد قیمت‌ها در بازار داخلی درحالی تحت تاثیر قیمت‌های جهانی با جهش همراه شده‌اند که به نظر می‌رسد تقاضا در بازار داخلی با رشد قیمت‌ها همگام نیست. در حال حاضر اگرچه خرید و فروش‌هایی در بازار در جریان است، اما این معاملات با هدف مصرف در پروژه‌ها انجام نمی‌شوند و بیشتر حاصل آینده‌نگری تجار بزرگ بازار هستند. اما با توجه به شدت رشد قیمت‌ها این سوال مطرح می‌شود که آیا قیمت‌ها در بازار فولاد حبابی شده‌اند یا با در نظر گرفتن برخی ویژگی‌ها می‌توان گفت این قیمت‌ها منطقی هستند؟ معاون بازاریابی و فروش ذوب آهن در پاسخ به این سوال به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: به عقیده من در حال حاضر رشد قیمت‌ها در بازار داخلی فولاد حبابی نیستند زیرا در حال تبعیت از قیمت‌های جهانی رشد کرده‌اند. احسان دشتیانه با اشاره به مثبت بودن فضا و امیدواری به تحرک پروژ‌های عمرانی در کشور در ادامه می‌گوید: می‌توان گفت حالا ما در نقطه‌ای هستیم که قیمت‌ها می‌توانند در همین حوالی ثابت باقی بمانند، زیرا فروش روز گذشته ما در بورس کالا نیز که به صورت سلف و تحویل آخر خرداد بود، بر اساس قیمت‌های افزایش‌یافته بودند. به عقیده دشتیانه یکی از علت‌های اساسی رشد قیمت‌های داخلی به تبع قیمت‌های جهانی، آن هم در شرایطی که تقاضا برای مصرف در داخل کشور تغییر خاصی نداشته است، به تمایل تولیدکنندگان برای افزایش قیمت باز‌می‌گردد. او در این زمینه می‌گوید: قیمت‌های فعلی در سطحی هستند که تولیدکنندگان به واسطه آن می‌توانند به حیات خود ادامه دهند، از سویی خالی شدن انبار کارخانه‌های بزرگ و معاملات سلفی که در بورس کالا رقم می‌خورد نیز نشان می‌دهد تقاضا در بازار وجود دارد. در نهایت دشتیانه رسیدن قیمت‌های داخلی به سطح قیمت‌های جهانی را به فال نیک می‌گیرد و عقیده دارد در چنین شرایطی فولادسازان می‌توانند به ادامه حیات خود امیدوار باشند و حتی آنها که ظرفیت تولید خود را کاهش داده یا خطوط تولید خود را متوقف کرده بودند، می‌توانند به بازگشت به چرخه تولید امیدوار باشند.
جهش میلگرد و تیرآهن پیش از شمش
همان‌طور که اشاره شد بازار فولاد داخلی این روزها با رشد قیمت محصولات فولادی و شمش همراه بوده است اما این رشد قیمت یک ویژگی خاص داشته و آن رشد قیمت میلگرد و تیرآهن به عنوان محصولات نهایی، پیش از شمش به عنوان ماده اولیه است. یک کارشناس بورس کالای ایران در رابطه با این ویژگی خاص عقیده دارد «میلگرد و تیرآهن به نوعی رشد قیمت خود را پیش‌خور کرده‌اند اما در نهایت می‌توانند تا 100 تومان بازی قیمتی داشته باشند». علی‌اصغر بهرامی در ادامه می‌گوید: برای مثال شمش در هفته گذشته با پایه قیمت 1200 و 1235 تومان در بورس کالا معامله شد اما این هفته قیمت پایه به 1280 تومان رسید که در نهایت با رقابت همراه و با قیمت 1408 تومان فروخته شد. اما افزایش قیمت میلگرد و تیرآهن پیش از شمش رخ داده بود. به عقیده بهرامی در حال حاضر بازار داخلی کشش چندانی برای افزایش قیمت ندارد اما از آنجا که قیمت میلگرد و تیرآهن با رشد همراه شد، شمش نیز ناگزیر با افزایش قیمت همراه شد و حالا در سطح قیمت‌های منطقه قرار دارد. این کارشناس بورس کالا در ادامه عقیده دارد با وجود اینکه بازار به صورت عموم کشش چندانی برای رشد قیمت ندارد؛ اما با توجه به ورود برخی تجار به معاملات و خالی شدن انبارها و از سویی امیدواری به افزایش تولید، به نظر می‌رسد قیمت‌های فعلی دست کم تا دو ماه آینده در سطوح فعلی ثابت باقی بمانند. پیش‌بینی بهرامی برای قیمت شمش محدوده 1400 تومان، میلگرد 1600 تومان و تیرآهن شاخه 14 و 16 نیز روی قیمت 1550 تومان است. در این میان ماجرا برای تیرآهن‌های شاخه سنگین کمی فرق دارد زیرا واردات این دسته از محصولات نیز با رشد همراه است که این موضوع به خودی خود می‌تواند باعث رقابتی‌تر شدن قیمت این محصول شود. اما در نهایت به نظر می‌رسد بازار داخلی فولاد که طی سال‌های گذشته ثابت کرده بود تاثیرپذیری کمی از تغییرات جهانی دارد، حالا و در پی رشد قیمت‌ها ترجیح می‌دهد تاثیری آنی از رشد قیمت‌ها داشته باشد. از نگاه کارشناسان یکی از علت‌های آن تاثیرپذیری دیرهنگام و این تاثیرپذیری فوری از تغییرات قیمت‌های جهانی، می‌تواند این باشد که فولادسازان بیش از این قادر به ادامه تولید با قیمت‌های پیشین نبوده‌اند. به این ترتیب حالا که شرایط سیاسی و اقتصادی ایران در آستانه بهبود است، فولادسازان کشور ریسک افزایش قیمت در دورانی که رکود هنوز به شکل کامل از بین نرفته است را به امید افزایش تقاضا در ماه‌های آینده (در پی تحرک پروژه‌های عمرانی) به جان خریده‌اند.