بورس کالا به‌عنوان یکی از مهم‌ترین بازارهای کشور، به معامله مواد اولیه می‌پردازد. در سال‌های اخیر به‌دلیل رکود حاکم بر کشور و همچنین واردات بی‌رویه، بسیاری از محصولات تولیدکنندگان داخلی به فروش نمی‌رسید اما آمارها از ابتدای سال حاکی از آن است که میزان حجم معاملات در این بازار رشد داشته است.
گواه این مدعا نیز میزان معاملات در بورس کالاست، به‌طوری که در هفته گذشته حدود ۶۲۱هزار و ۱۶۳ تن انواع کالا به ارزشی نزدیک به ۸هزار و ۳۱۵میلیارد ریال در بورس کالای ایران دادوستد شد که در مقایسه با هفته ماقبل آن، که ۵۵۷ هزار و ۱۲۳ تن انواع کالا به ارزش نزدیک به ۷هزار و ۹۴ میلیارد ریال در بورس کالای ایران دادوستد شد، از رشد ۱۱درصدی حجم و ۱۷درصدی ارزش معاملات برخوردار بود.
در هفته گذشته، در تالار داخلی و صادراتی محصولات صنعتی و معدنی، ۳۷۴هزار و ۳۸۸ تن انواع کالا با ارزشی نزدیک به ۵هزار و ۶۷۷میلیارد ریال معامله شد که از این میزان، ۳۰۴هزار و ۴۸۵ تن انواع فولاد بود که نسبت به هفته ماقبل آن، که ۱۱۶هزار و ۷۰۱ تن انواع فولاد بود، رشد حدود ۲/۵ درصدی را تجربه کرد.
درخواست افزایش تعرفه‌ها
در سال ۹۴ تولیدکنندگان فولاد خواستار اعمال تعرفه برای محصولات فولادی شدند تا به این وسیله بتوانند تولیدات خود را در داخل کشور به فروش برسانند، زیرا با این میزان تعرفه، تولیدکنندگان داخلی قادر به رقابت با محصولات وارداتی نیستند. البته ناگفته نماند که در بسیاری از نقاط دنیا، تعرفه فولاد بسیار بالاست برای نمونه درحال‌حاضر بسیاری از کشورهای اروپایی و ترکیه تعرفه واردات خود را به بالاتر از ۴۰درصد رسانده‌اند. در حال حاضر بارها شاهد کاهش و در مقابل آن افزایش قیمت فولاد بوده‌ایم اما کارشناسان معتقدند، به زودی بهار فولادی‌ها نیز فرا می‌رسد.
میزان تعرفه‌های اعمالی
بنابر اعلام سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو)، یکی از مواردی که در سال گذشته نیز به آن اشاره شد و تعرفه واردات آن به دلیل حمایت از تولید داخل و با توجه به رکود بازار جهانی افزایش یافت، انواع فولاد و محصولات آن بود که بر این اساس تعرفه واردات فولاد در سال ۱۳۹۵ به حداکثر ۲۰ درصد و در رابطه با محصولات فولادی چون ورق، نوار، پروفیل و میلگرد به ۲۶ درصد رسیده است؛ تا پایان سال گذشته نرخ تعرفه برای واردات فولاد به ایران بین ۱۰ تا ۲۰ درصد بود.
همچنین تعرفه واردات انواع ریل مورد مصرف در صنعت آسانسور که یکی از محصولات فولادی به‌شمار می‌رود هم از ۲۰ به ۲۶ درصد افزایش یافته است.
تعرفه واردات نقره آلیاژی به صورت مفتول و سایر نقره‌ها از صفر به ۵ درصد، فلزات معمولی با روکش فلزات گران‌بها از ۷ به ۱۵درصد و محصولات سنگ‌های گران‌بها و نیمه‌گرانبها از ۱۵ به ۳۲درصد افزایش یافته است.
رونق فولاد در بورس کالا
در این‌باره مدیر سرمایه‌گذاری شرکت نوآوران مدیریت سبا معتقد است، به دلیل اعمال تعرفه‌های فولاد میزان معاملات این محصول در بورس کالا افزایش یافته است.
امیرعباس کریم‌زاده با اشاره به اینکه در سال‌های اخیر کشور چین بسیاری از بازارهای فولادی دنیا را تصاحب کرده بود، بیان کرد: از این‌رو بسیاری از کشورها برای حمایت از تولیدات داخلی خود تعرفه‌های بالایی برای واردات فولاد وضع کردند تا به این وسیله نرخ فروش فولاد چین در داخل کشورهایشان گران‌تر از تولید داخلی تمام‌شده و محصولات داخلی آنها ارزشمندتر شود.
وی افزود: این در حالی است که در سال ۹۴ تعرفه واردات شمش ۱۰درصد، واردات ورق ۱۵درصد و میلگرد و تیرآهن ۲۰درصد بود که این موضوع موجب شد تولیدکنندگان داخلی متضرر شوند.
مدیر سرمایه‌گذاری شرکت نوآوران مدیریت سبا به افزایش تعرفه‌ها در سال ۹۵ اشاره کرد و گفت: در حال حاضر تعرفه شمش فولاد به ۲۰ درصد و ورق به ۲۶درصد و میلگرد و تیرآهن نیز به ۲۶درصد رسید. به این ترتیب هنگامی که تعرفه‌ها افزایش پیدا کرد، تولیدکنندگان شروع به خرید فولاد داخلی کردند و به این ترتیب میزان تقاضا در بورس کالا افزایش یافت و از سوی دیگر قیمت‌ها نیز در این بورس با رشد روبه‌رو شد.
کریم‌زاده با اشاره به اینکه قیمت جهانی بسیاری از مواد معدنی و فلزات در ماه‌های اخیر با رشد مواجه شده است، بیان کرد: برای نمونه قیمت قراضه به ۲۶۰دلار، سنگ‌آهن به ۷۰دلار و گندله به ۸۶ دلار افزایش پیدا کرده و از آنجایی که قیمت‌های داخلی با نرخ‌های خارجی رابطه مستقیم دارد، در نتیجه موجب افزایش قیمت آنها نیز شده است.
وی دلیل دیگر رونق معاملات در بورس کالا را افزایش قیمت نهاده‌های تولید شمش آهن در دنیا دانست و اظهار کرد: هرچند ممکن است این سطح افزایش قیمت‌ها در برخی از نهاده‌ها مانند سنگ‌آهن موقتی باشد اما به طور کلی قیمت نهاده‌ها افزایش یافته و روی قیمت نهایی آنها اثرگذار است و موجب شده قیمت فولاد وارداتی بیشتر از قیمت محصولات داخلی تمام شود. بنابراین مصرف‌کنندگان داخلی به خرید این محصولات در بورس کالا پرداخته‌اند.
کریم‌زاده در پاسخ به سوالی مبنی بر آنکه آیا این میزان افزایش حجم معاملات در بورس کالا نشانه رونق ساخت‌وساز نیز است، بیان کرد: در حال حاضر نمی‌توان ادعا کرد ساخت‌وساز رونق پیدا کرده زیرا بیشترین ساخت‌وساز در استان تهران است و براساس آمار تنها در مناطق ۱تا ۳، حدود ۴۰۰هزار واحد مسکونی خالی با ارزشی حدود ۱۰۰هزار میلیارد تومان وجود دارد.
وی با اشاره به اینکه رونق خودروسازان نیز می‌تواند حجم معاملات فولاد را در بورس کالا افزایش دهد، اظهار کرد: خودروسازان برای تولید محصولات خود از ورق فولادی استفاده می‌کنند و افزایش تولید آنها موجب خواهد شد ورق‌های بیشتری مورد استفاده قرار گیرد و به این ترتیب بورس کالا و همچنین تولیدکنندگان محصولات فولادی با رونق روبه‌رو شوند و با افزایش تقاضا، قیمت آنها نیز افزایش یابد.
منبع:گسترش صمت