این روزها خبرهای خوشی از ذوب‌آهن اصفهان می‌شنویم که پس از خبرهایی که نشان از رکود و دپوی محصولات در این واحد تولیدی قدیمی می‌داد، می‌تواند نویددهنده روزهای بهتری برای این کارخانه باشد.
ذوب‌آهن اصفهان در هفته گذشته با صادرات ۷۰۰هزار تن محصولات فولادی در ۶ ماه نخست سال، صادرکننده نمونه اعلام شد و از سوی دیگر توانست پس از مشکلات فراوان و البته با رفع چالش‌های موجود بین کارخانه و شرکت راه‌آهن ایران نخستین قرارداد فروش ریل ذوب‌آهن به راه‌آهن جمهوری اسلامی را به امضا برساند.
با توجه به شرایط مثبت پیش آمده، آیا می‌توان انتظار داشت ذوب‌آهن با رونق بازار جهانی زغال‌سنگ به انتظارات معادن زغال سنگ که به امید دریافت مطالبات معوقه خود از ذوب‌آهن اصفهان هستند، پاسخی مثبت دهد؟
امضای قرارداد فروش ریل
مدیرعامل ذوب‌آهن اصفهان در حاشیه قرارداد با راه‌آهن ضمن اشاره به مشکلات مالی ذوب‌آهن در زمان راه‌اندازی این خط خاطرنشان کرد: کمبود امکانات مالی تاثیر زیادی بر راه‌اندازی پروژه گذاشت اما خوشبختانه این مشکلات به پایان رسید. در این مسیر آسیب‌های بسیاری نظیر از دست دادن فرصت‌های اقتصادی برای شرکت ایجاد شد که امید است با قراردادهای آینده با راه‌آهن خسارت‌های واردشده جبران شود. تمام تلاش ذوب‌آهنی‌ها بر این بود که تا پایان نیمه نخست امسال پروژه ریل ملی را به خط پایان خود برساند.
موضوعی که با تاخیرهای فراوان این تولید را به گفته کارشناسان و دست‌اندرکاران آن به یک معمای ملی تبدیل کرده بود. اما بالاخره افتتاح ریل ملی ۲۷ مهر سال ۹۵ بین ذوب‌آهن و راه‌آهن جمهوری اسلامی به امضا رسید تا پایانی بر این معما و آغازی برای روند رشد ذوب‌آهن به‌شمار رود. البته کمبود نقدینگی و شرایط نامساعد بازار فولاد کشور در به تعویق افتادن این پروژه بی‌تاثیر نبودند. درباره امضای قرارداد بین ذوب‌آهن و راه‌آهن، مدیرعامل ذوب‌آهن اصفهان در گفت‌وگو با شبکه دو صدا و سیما اظهار کرد: نخستین قرارداد فروش ریل به راه‌آهن جمهوری اسلامی ۲۷ مهر امسال امضا شد.
احمد صادقی با اشاره به قرارداد ریل ذوب‌آهن با راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران اظهار کرد: با آمادگی ذوب‌آهن برای تولید ریل ۶۰UIC در این قرارداد ۴۰هزار تُن ریل ۳۳U مطابق درخواست راه‌آهن جمهوری اسلامی با تغییر خط آماده و ارائه شد. وی با اشاره به اینکه تولید صنعتی و تجاری ریل آغاز شده است، اظهار کرد: راه‌آهن جمهوری اسلامی برای خرید ۱۰۰هزار تُن ریل ۶۰UIC نیز اعلام آمادگی کرده که امید است تا پایان سال این قرارداد امضا شده و در دستورکار قرار گیرد. وی ضمن ابراز امیدواری به تداوم قراردادهای خرید ریل با راه‌آهن تصریح کرد: خط تولید ریل که هم‌اکنون راه‌اندازی شده است، ظرفیت حداقل ۳۰۰ هزار تُن ریل را دارد و با در نظر گرفتن ترکیبات تولید که شامل تیرآهن بال پهن و سایر مقاطع فولادی می‌شود در مجموع ظرفیت تولید این خط افزون بر ۸۰۰ هزار تن است.
وی ضمن اشاره به مشکلات مالی ذوب‌آهن در زمان راه‌اندازی این خط خاطرنشان کرد: کمبود امکانات مالی تاثیر زیادی بر راه‌اندازی پروژه گذاشت اما خوشبختانه این مشکلات به پایان رسید. در این مسیر آسیب‌های بسیاری نظیر از دست دادن فرصت‌های اقتصادی برای شرکت ایجاد شد که امید است با قراردادهای آینده با راه‌آهن خسارت‌های واردشده جبران شود.
کیفیت و قیمت ریل ملی
البته چالشی که سبب به تعویق افتادن ریل ملی و کشمش بین ذوب‌آهن و راه‌آهن شد، یکی موضوع استاندارد بودن ریل و دیگر قیمت آن بود که به‌نظر می‌رسید واردات ریل برای راه‌آهن به‌صرفه‌تر از تولید ملی تمام می‌شد. در این‌باره محمدرضا کجباف، مدیر روابط عمومی ذوب‌آهن اصفهان درباره این دو موضوع گفت: با اظهارنظر رییس سازمان ملی استاندارد ریل ذوب‌آهن هیچ مشکلی در زمینه استاندارد ندارد. وی همچنین در پاسخ به این پرسش که قیمت ریل ملی گران‌تر از واردات است، گفت: در مقوله قیمت چندین نوبت احمد صادقی مدیرعامل ذوب‌آهن اصفهان عنوان کردند قیمت ما به‌طور قطع قابل رقابت در جهان و به احتمال زیاد از قیمت‌های جهانی نیز پایین‌تر خواهد بود. کجباف تاکید کرد: پایین‌بودن قیمت ما به این دلیل است که تولیدکننده داخلی هستیم و قصد داریم راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران و توسعه خطوط ریلی را حمایت کنیم. پس به‌طور یقین قیمت ما گران‌تر از قیمت جهانی نخواهد بود.
صادرات ۷۰۰ هزار تُنی
موضوع صادرات نیز یکی دیگر از موضوع‌هایی است که به‌عنوان یک رویداد مثبت برای ذوب‌آهن در امسال رقم خورده است. مدیرعامل ذوب‌آهن اصفهان با اعلام این خبر که صادرات ذوب‌آهن در ۷ ماه نخست امسال مطابق برنامه است، اظهار کرد: در سال گذشته حدود ۶درصد رشد صادرات نسبت به برنامه محقق شد و با ۶۸۵ هزار تُن صادرات در مقایسه با سال ۹۳حدود ۹۹درصد افزایش صادرات انجام شد. امسال نیز برنامه‌های صادرات تداوم دارد و امید است به اهداف صادراتی امسال که افزون بر ۷۰۰ هزار تُن است، دست یابیم.
صادقی در ادامه خاطرنشان کرد: باوجود اینکه مشکلات بسیار زیادی در نوسان‌های قیمت بین‌المللی به‌ویژه در چند ماه اخیر وجود داشت اما موفق شدیم محصولات شرکت را در کشورهای مختلف دنیا معرفی و روند رو به رشد صادرات را حفظ کنیم. اقدام‌هایی نظیر خرید تجهیزات لازم و... نیز برای استاندارد BS به منظور صادرات محصولات شرکت به اروپا انجام شده است که به‌زودی به پایان می‌رسد و بدین ترتیب محصولات ذوب‌آهن با استاندارد یادشده به اروپا صادر می‌شوند.
تبدیل شدن به یک کارخانه اقتصادی
چالش‌های زیست‌محیطی یکی دیگر از مشکلات ذوب‌آهن اصفهان است. مدیرعامل ذوب‌آهن اصفهان در بخشی دیگر از سخنان خود به ضرورت اقتصادی کردن تولید کارخانه پرداخت و افزود: به‌دلیل زیان‌های شرکت در دوره‌های گذشته و حجم بدهی‌های سنگین در شرایط کنونی به اجبار باید برنامه‌های شرکت را از حجمی به اقتصادی تبدیل کنیم. در این راستا چندین طرح در دست اقدام است که مهم‌ترین آنها تزریق پودر زغال به کوره بلند به منظور کاهش مصرف کک است که قرارداد آن امضا و برنامه‌های اجرایی آن نیز آغاز شده است.
پروژه‌های دیگری در این زمینه مانند اصلاح کنورتورها و پایین آوردن نسبت مذاب به فلز جامد در کنورتور نیز در جریان است و امیدواریم در امسال انجام شود. تولید گندله، افزایش ظرفیت‌آهن اسفنجی کارخانه و استفاده از این محصول به‌جای قراضه از جمله برنامه‌های اقتصادی کردن کارخانه به‌شمار می‌رود. صادقی خاطرنشان کرد: تلاش بسیاری در زمینه مباحث زیست‌محیطی از گذشته شده و به‌صورت جدی‌تر از سال قبل دنبال شده است. آخرین مبحث زیست‌محیطی در ذوب‌آهن مربوط به کنورتورهاست، کنورتور ۲ و ۳ اصلاح شدند و کنورتور یک نیز در برنامه تعمیرات بعدی که حدود یک‌ماه و نیم دیگر است، اصلاح می‌شود.
پروژه‌های مهم زیست‌محیطی ذوب‌آهن که با سرمایه‌گذاری بسیاری انجام شد، در برنامه افتتاحیه پروژه ریل با حضور معصومه ابتکار رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست افتتاح می‌شود. وی با اشاره به اینکه ذوب‌آهن اصفهان تاکنون ۶ بار به عنوان صادرکننده نمونه برگزیده شده است، خاطرنشان کرد: براساس قوانین پس از اینکه یک شرکت ۵ بار به عنوان صادرکننده نمونه انتخاب شد، عنوان صادرکننده ممتاز را می‌گیرد. در سال گذشته نیز به‌عنوان صادرکننده ممتاز شناخته شدیم که نشان از تلاش بسیار کارکنان این شرکت مادر صنعتی در راستای صادرات محصولات است. صادقی با اشاره به اینکه صادرات فولاد از پیچیدگی‌های بسیاری مانند استانداردهای مختلف، تعدد مشتری‌ها در نقاط مختلف دنیا و تنوع محصولات برخوردار است، گفت: امروز کارخانه به ظرفیتی رسیده است که توانایی تغییر استانداردها با سرعت بالا را داراست.
ذوبی‌ها زغال‌سنگی‌ها را دریابند
از آنجا که زغال‌سنگ مواد معدنی موردنیاز اصلی صنعت فولاد کشور است، ذوب‌آهنی‌ها در تامین مواد اولیه کارخانه خود به زغال‌سنگی‌ها بدهکار هستند. از این‌رو با توجه به اتفاق‌های مثبت پیش آمده برای این شرکت می‌طلبد که برای زغال‌سنگی‌ها که به‌دلیل واردات زغال‌سنگ از سوی ذوب‌آهن و دپو شدن محصولات‌شان در ناامیدی به‌سر می‌برند، گام‌هایی برداشته شود.
به دلیل واردات زغال‌سنگ از سوی ذوب‌آهن حدود نیمی از معادن زغال سنگ کشور به سمت تعطیلی کشیده شده‌اند. محمد مجتهدزاده دبیر کمیته زغال‌سنگ خانه معدن چندی پیش اعلام کرده بود، کل مطالبات معادن از ذوب‌آهن ۱۲۰ تا ۱۵۰میلیارد تومان ارزیابی می‌شود و ناامیدی در معادن زغال‌سنگ با توجه به واردات زغال از سوی ذوب‌آهن افزایش یافته است.