تولیدکنندگان داخلی کشور در زمینه تولید غلتک نورد قادر به تامین نیاز داخلی هستند، البته این موضوعی است که با وجود تولیدات داخلی و محصولات با کیفیت خوب و مناسب شاهد واردات آن از سوی برخی خریداران داخلی در کشور هستیم.
درباره میزان تولید غلتک نورد گرم در کشور سیدرضا شهرستانی، عضو هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران عنوان کرد: برای هر یک تن تولید نورد، یک کیلو غلتک استفاده می‌شود، از این‌رو برای ۱۷میلیون تن تولید نورد در کشور به ۱۷ هزار تن غلتک نیاز داریم.
رضا شهرستانی با اشاره به تعداد واحدهای تولید غلتک در کشور عنوان کرد: در ایران دو شرکت غلتک نورد گرم را تولید می‌کنند که به‌طور کامل می‌توانند کل بازار نورد گرم را در داخل پوشش دهند. وی درباره علت واردات غلتک نورد، اظهار کرد: برخی از شرکتهای داخلی محصولات مورد نیاز خود را از خارج تامین می‌کنند که البته این موضوع علت‌های مختلفی دارد، از جمله برخی از واردکنندگان با این پیش‌فرض که تولیدات خارجی بهتر از داخلی هستند به تولیدات وطنی چندان اطمینان ندارند، این در حالی است که تولیدات داخلی در زمینه غلتک به کیفیت همان محصولات خارجی است و حتی کیفیت تولیدات برخی واحدهای داخلی از برخی تولیدکنندگان خارجی مانند ترکیه‌ای، هندی و چینی بهتر است.
وی با اشاره به اینکه واحدهای غلتک‌سازی ما بیش از ۲۰ سال است که صاحب تجربه هستند، تصریح کرد: بسیاری از شرکتهای داخلی که از واحدهای غلتک‌سازی محصولات خود را تامین می‌کنند، بسیار راضی هستند. وی در پاسخ به این پرسش که آیا واردات غلتک نورد ارزان‌تر از برخی واحدهای داخلی است که ما شاهد واردات هستیم، عنوان کرد: در حال حاضر ما ارزان‌ترین فولاد را در ایران داریم. در کل محصولات فولاد ایران چه در زمینه تیرآهن، میلگرد، بیلت یا سایر محصولات به نسبت در دنیا بهترین و ارزان‌ترین است، با توجه به شرایط فولادسازی در ایران غلتک‌سازی نیز بهترین و ارزان‌ترین است. از این‌رو باید در این زمینه اطلاع‌رسانی شده و زمینه‌سازی لازم برای تولیدات داخلی انجام شود.
مشکلات غلتک‌سازها
این عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد در پاسخ به این پرسش که مهم‌ترین مشکل غلتک‌سازها چیست، عنوان کرد: بسیاری از واحدهای نورد با مشکلات نقدینگی مواجه هستند، چراکه زمانی که تولید خود را به فروش می‌رسانند، تسویه حسابشان حدود یک سال به طول می‌انجامد. شهرستانی افزود: باید عنوان کرد که حمایت جدی از صنعت غلتک‌سازی نشده است. درحالی که بهترین غلتک‌ها به نسبت قیمت تمام‌شده و فروش در ایران ساخته می‌شوند. وی با اشاره به سایر مشکلات غلتک‌سازان در ایران عنوان کرد: از آنجا که بخش عمده‌ای از مواد اولیه غلتک‌سازی را باید از خارج وارد کرد، مشکلاتی از بابت پرداخت نقدی این واردات وجود دارد. شهرستانی در ادامه خاطرنشان کرد: از نظر فناوری نیز خیلی مایل هستیم که شرکتهای خارجی با ما تعامل داشته باشند که هنوز بسیاری از آن کشورها به خاطر تحریم‌ها تمایل چندانی به ارتباط با ما ندارند.
تولید ۱/۵ برابر ظرفیت کشوری
همچنین بابک نظری، مدیر بهره‌برداری و عضو هیات‌مدیره چدن‌سازان اصفهان عنوان کرد: غلتک‌های نورد گرم به روش ریخته‌گری تولید می‌شود که البته ریخته‌گری نیز روش‌های مختلفی دارد، اما غلتک‌های نورد سرد به روش چکش‌کاری تولید می‌شود. نظری در ادامه توضیح داد: غیر از نوردهای گرم و سرد در فولادسازی یک دسته غلتک‌ها نیاز صنایع غذایی را تامین می‌کنند، برای مثال غلتک‌هایی در صنایع نیشکر، آرد و روغن‌کشی کاربرد دارند که برخی واحدهای تولیدی داخلی نیز این نوع غلتک را تولید می‌کنند. وی با اشاره به میزان تولید غلتک در کشور عنوان کرد: به‌طور متوسط حدود ۱۰هزار تن در سال مصرف غلتک نورد گرم در کشور داریم. البته میزان تولید غلتک نورد سرد متفاوت است.
در کل در حال حاضر سه تولیدکننده غلتک مشغول به تولید این محصول هستند که از این تولیدکنندگان دو تولیدکننده مشغول به تولید غلتک برای نورد گرم و یک تولیدکننده غلتک برای نورد سرد تولید میکند. نظری در ادامه افزود: ظرفیت اسمی دو شرکتی که در ایران تولیدکننده غلتک نورد گرم هستند، ۱/۵ برابر ظرفیت کشوری است، چراکه این دو شرکت بیشتر غلتک‌های گرم را در هر نوع و تیپی تامین و البته تولید غلتک‌های ورق نیز در انحصار یکی از این شرکت‌هاست.
هم صادرات داریم، هم واردات
این عضو اعضای هیات‌مدیره چدن‌سازان اصفهان در پاسخ به این پرسش که میزان صادرات غلتک‌های واحدهای تولیدی در چه وضعیتی قرار دارد، عنوان کرد: برخی از این شرکتهای داخلی غلتک‌سازی، سال‌های سال است که صادرات غلتک انجام می‌دهند. البته هنوز صادرات آن خیلی افزایش نیافته است، چراکه تحریم‌های گذشته بر صادرات آنها بسیار تاثیرگذار بوده است. از این‌رو در دوران تحریم‌ها حجم صادرات به‌شدت نزولی شد، اما درحال حاضر ازسرگیری صادرات غلتک‌ها در حال افزایش است. نظری در ادامه خاطرنشان کرد: در حال حاضر به‌طور پیش‌فرض به کشورهایی چون ترکیه و آذربایجان صادرات داریم. یعنی شرکت‌هایی که در آذربایجان خریدار غلتک هستند، حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد از غلتک‌های خود را از ایران وارد می‌کردند و شرکتهای ترک هم به‌طور دائم مشتری تولیدکنندگان ایرانی هستند.
حتی واحدهای تولیدی کشور به شرکت آرسلور متال به‌عنوان غول شرکت فولادسازی صادرات غلتک داشته‌اند که به‌دلیل تحریم‌ها و انتقال مسائل پولی و ارزی صادرات متوقف شد که البته هم‌اکنون صادرات به این غول شرکتی ازسر گرفته شده است. وی در پاسخ به این پرسش که با وجود تولیدات داخلی آیا واردات غلتک هم ضروری است، عنوان کرد: بیشتر واردات غلتک در کشور در حقیقت مربوط به خط نوردها می‌شود. بیشترین وارداتی که از چین و ترکیه می‌شود به این دلیل است که این غلتک‌ها را به همراه خط نورد می‌فروشند، بنابراین بیشتر واردات از این طریق انجام می‌شود. نظری در ادامه عنوان کرد: البته برخی شرکتهای متوسط، برای مقایسه قیمت و کیفیت غلتک اقدام به واردات می‌کنند تا تولیدات داخلی را با خارجی‌ها محک بزنند، چراکه توان تولید داخلی کشور برای کشور۱۰۰درصدی است. وی درنهایت افزود: البته برخی غلتک‌هایی که در صنایع غذایی کاربرد دارند نیز وارد می‌شوند.
به عبارت دیگر، این غلتک‌ها وارد شده و در داخل مونتاژمی‌شوند. اعضای هیات‌مدیره چدن‌سازان اصفهان در پاسخ به این پرسش که تا چه اندازه فناوری غلتک‌سازی در ایران بومی‌سازی شده است، عنوان کرد: واحدهای تولیدی داخلی با مشاوران خارجی تولیدات خود را بروز می‌کنند و دوره‌ای بر کیفیت آن نظارت دارند در حقیقت پایه فناوری غلتک‌سازی خریداری شده اما توسعه آن داخلی است.