طبق آخرین بررسی مرکز آمار ایران نرخ مشارکت اقتصادی در سه استان اردبیل، آذربایجان غربی و خراسان جنوبی بیشترین نرخ در میان استان‌های ایران است. در مقابل، این نرخ در سه استان سیستان و بلوچستان، کهگیلویه و بویراحمد و لرستان کمترین است.
نرخ مشارکت اقتصادی نشان از درصد جمعیت فعال نسبت به جمعیت در سن کار استان‌های کشور دارد و نشان می دهد که چند درصد از جمعیت در سن کار این استان‌ها، جزء جمعیت فعال کشور هستند. حال ممکن است این جمعیت فعال شاغل یا بیکار باشند. معمولا تفاوت افراد بیکار با افراد غیرفعال در این است که افراد بیکار آمادگی برای انجام کار دارند و تنها به واسطه نبود فرصت شغلی کار نمی‌کنند اما غیرفعال‌ها یا در حال تحصیل هستند یا خانه‌دار شده‌اند یا اینکه توانایی انجام کار ندارند.
آخرین بررسی مرکز آمار ایران نیز نشان می‌دهد که در مجموع 36 درصد ایرانی‌های در سن کار، جزء جمعیت فعال محسوب می‌شوند که از این میزان بخشی شاغل و بخشی نیز بیکار هستند.
اما در میان استان‌های کشور به ترتیب اردبیل، آذربایجان غربی، خراسان جنوبی، خراسان شمالی، قزوین، آذربایجان شرقی، کرمانشاه، کردستان، مازندران و گلستان 10 استان با بیشترین درصد مشارکت اقتصادی هستند. 10 استانی که کمترین مشارکت اقتصادی در آنها احراز شده نیز به ترتیب استان‌های سیستان و بلوچستان، کهگیلویه و بویراحمد، لرستان، چهارمحال و بختیاری، خوزستان، قم، تهران، ایلام، هرمزگان و کرمان بوده است.
موضوع قابل توجه این است که در این بررسی مرکز آمار ایران، تهران جزء استان‌های با کمترین میزان مشارکت اقتصادی است.
ـ نمودار درصد مشارکت اقتصادی استان‌ها
بیکارترین استان‌ها
اما بررسی‌های منتشر شده مرکز آمار ایران از وضعیت بیکاری در پاییز امسال نشان می‌دهد که نرخ بیکاری در سه استان لرستان، گیلان و کردستان بیشترین میزان و در سه استان گلستان، کرمان و هرمزگان کمترین میزان بوده است. این در حالی است که یک فصل قبل از این یعنی در تابستان امسال سه استان کهگیلویه و بویراحمد، لرستان و خوزستان سه استان با بیشترین میزان نرخ بیکاری بودند. در واقع به نظر می‌رسد بخشی از افزایش رتبه دو استان گیلان و کردستان در میان نرخ‌های بیکاری استان‌های کشور مربوط به تغییر فصل باشد.
اما در بخش استان‌های با کمترین نرخ بیکاری نیز در تابستان امسال سه استان گلستان، آذربایجان غربی و همدان کمترین نرخ را داشتند که از این سه استان تنها گلستان بوده که در پاییز امسال نیز در همین وضعیت باقی ماند.
آن طور که مرکز آمار ایران گزارش داده در پاییز امسال نرخ بیکاری در استان‌های مختلف ایران از چهار درصد در استان گلستان شروع می‌شود و به 18.9 درصد در استان لرستان می‌رسد.
10 استان در صدر استان‌های با کمترین نرخ بیکاری در پاییز امسال به ترتیب گلستان، کرمان، هرمزگان، سمنان، یزد، همدان، آذربایجان شرقی، چهارمحال و بختیاری، خراسان رضوی و خراسان جنوبی بودند.
10 استان در صدر استان‌های با بیشترین نرخ بیکاری در پاییز امسال نیز به ترتیب لرستان، گیلان، کردستان، کرمانشاه، کهگیلویه و بویراحمد، سیستان و بلوچستان، مازندران، اردبیل، اصفهان و زنجان بودند.
ـ نمودار وضعیت درصد بیکاری استان‌های کشور
