محمد آزاد، رئیس اتحادیه کشوری آهن فروشان در گفت و گوی با نشریه تخصصی چیلان به صورت مفصل بحث مالیات بر ارزش افزوده و مشکلاتی که صنف آهن فروشان با سازمان امورمالیاتی دارند را تشریح کرد. وی در ادامه به مهمترین مباحث بازار آهن از جمله بحثرکود بازار و افت قیمت پرداخت و دلایل خود را برای هر کدام از مسائل بازار آهن وفولاد تشریح کرد.
آزاد تصریح کرد که هماکنون بالای 60 -70درصد دفاتر فروش آهن پانزده خرداد و پامنار تعطیل اند و اغلب همپشت شیشه نوشته اند به دلیل مشکلات مالیاتی این واحد صنفی تا اطلاع ثانوی تعطیلاست!
بخشی از گفتگوی نشریهچیلان با رئیس اتحادیه کشوری آهن فروشان در اینجا منتشر می شود.
آقای آزاد، بالاخره مشکل مالیات برارزش افزوده آهن فروشان حل و فصل شد؟
بحث مالیات بر ارزش افزوده در صنف آهن همراه با بسیاری ازمسائل و مشکلات است، در صنف آهن تا زمانی که مالیات بر ارزش افزوده نبود همهفعالیت خود را انجام می دادند و مالیات عملکرد خود را پرداخت می کردند و الان هم هیچکساز پرداخت مالیات عملکرد ابایی ندارد. زمانی که در سال 1387 قانون مالیات بر ارزشافزوده در مجلس تصویب شد چون قانون ناقصی بود همان موقع کسی که اعتراض به اجرایاین قانون کرد من بودم. به رئیس جمهور وقت اعتراض کردم که این قانون برای اصنافقابلیت اجرا ندارد. لذا رئیس جمهور دو سال اجرا را به تعویق انداخت تا راهکارهایی کشفشود ولی نه تنها قانون اصلاح نشد بلکه دستورالعمل ها و راهکارهایی که باعث تسهیلکار می شد هم صادر نشد. تا اینکه یک دستورالعملی توسط سازمان امور مالیاتی در ابتدایمهرماه 89 برای آهن فروشان صادر شد، ما همان موقع اعتراض کردیم که این دستورالعملبه دلائل مختلف در مورد آهن فروشان اجرایی نیست. اعلام کردیم که آهن تنها کالاییاست که امکان حتی یک کیلو آهن قاچاق در کشور متصور نیست، هر کالای دیگری که شمابفرمائید قاچاق می شود ولی آهن قاچاق نمی شود. آهن آلات از گمرکات وارد می شود کهواردکننده همانجا مالیات بر ارزش افزوده را پرداخت می کند یا از کارخانه تولید میشود که تولید کننده همانجا مالیات بر ارزش افزوده را می پردازد یا در سیستم بورسکالا فروخته می شود که بورس کالا هم بعد از فروش همانجا مالیات بر ارزش افزوده رااز خریدار اخذ می کند.
نقطه اختلاف شما با سازمان امورمالیاتی چیست؟
مشکل ما لایه های بعد از بورس است یعنی وقتی که عمده فروشانیا خریداران عمده در بورس خرید کردند این کالا را که خودشان نمی توانند به مصرفکننده بدهند، این را باید بین همکاران ما در سطح کشور یعنی بین آهن فروش ها توزیعکنند. این توزیع به طور ناصحیح انجام می شود دلیلش هم این است که فروشنده اصلی دوراز شأن خودش می داند که بیاید و بگوید که من فروشنده هستم. اینها واسطه هایی دارندکه کالا را می فروشند و شما می دانید که آهن کالایی است که به نرخ روز است به خاطراینکه در بورس عرضه می شود و نرخ بورس هم مشخص است همچنین از طرف دیگر، نرخ بازارو ما به التفاوتش هم مشخص است. بنده به سازمان امور مالیاتی عرض کردم که شما ضریبمالیاتی برای عمده فروشان آهن را 2% گذاشتید در صورتی که هیچ آهن فروش عمده فروشینیست که حتی 1% هم سود ببرد به دلیل اینکه قیمت آهن بالاست، آهن وزن سنگینی دارد،با رقم 1% هم اگر کسی بفروشد خیلی سود برده، معمولا حتی با رقم نیم درصد هم میفروشند. ولی شما ضریب 2 گذاشتید، ضریب 2 را دارید اعمال می کنید، اعتراض زیادی همنشده است به دلیل اینکه می گویید چرا فاکتور نیست چرا دفتر نیست! اما در موردمالیات برارزش افزوده در ماده 3 قانون مالیات بر ارزش افزوده اعلام شده است کهمنبع درآمد مالیات بر ارزش افزوده از مابه التفاوت خرید و فروش است یعنی باید خریدکالا مشخص باشد فروش هم مشخص باشد و نسبت به آن مابه التفاوت باید مالیات بر ارزشافزوده از صنوف و کسبه اخذ شود.
ببینید، چون مالیات نهایی را مصرف کننده پرداخت می کند،مالیات اولیه هم که تولیدکننده پرداخت کرده است، خب خریدار اولیه که آهن آلات را برایتوزیع به آهن فروش می دهد این مالیات را ضمن قیمتش اخذ کرده است، درست است کهفاکتور نمی دهد ولی ضمن قیمت اخذ کرده است. کراراً هم برایشان مثال زده ایم که اگرمی بینید قیمت آهن در بورس کمتر از بازار است چون قیمت ها در بورس خالص اعلام میشود و مالیات بر ارزش افزوده بعد از خرید بر آن اضافه می شود؛ شما قیمت بورس رابگیرید و مالیات برارزش افزوده را بر آن اضافه کنید آن وقت می بینید که با قیمتبازار چقدر اختلاف دارد؟! پس قیمت بازار معمولا زمانی اعلام می شود که مالیات برارزش افزوده بر روی قیمت ها لحاظ شده است. از سوی دیگر، فروشنده هم نمی تواند درهنگام فروش به مصرف کننده اجحاف کند یعنی نمی تواند جنس را به یک مصرف کننده ای با10درصد سود بفروشد. واقعا آهن تنها کالایی در کشور است که حتی از بورس طلا همقیمتش مشخص تر است، دقیقا مصرف کننده ها می دانند که امروز میلگرد را باید با چه قیمتیبخرند اگر کسی به آنها کیلویی 5هزار توان گرانتر اعلام کند در هر جای ایران باشدمتوجه می شوند و نمی خرند ضمن اینکه سایت ها و بانک های اطلاعاتی فراوانی وجوددارند که همه روزه قیمت ها را اعلام می کنند. هر خریداری اول می رود به یک بانکاطلاعاتی مراجعه می کند سایتی را می بیند و آن وقت که قیمت ها دستش آمد از بازارقیمت می گیرد، روزنامه هایی را که همه روزه قیمت می نویسند را می خواند و بعد میآید خریدش را انجام می دهد، بنابراین کسی چشم و گوش بسته خرید نمی کند.
شما در این موضوع با سازمان امورمالیاتی به اشتراک نظر نرسیدید؟
متاسفانه نتوانستیم این مطلب را با سازمان امور مالیاتی حلو فصل کنیم که اجازه دهد نسبت به خرید و فروش مابه التفاوتش پرداخت شود. آن هااعلام کردند که فاکتور های خرید، فاکتور های فروش و دفترهایتان را ارائه دهید ماهم قبول کردیم و به اعضای خودمان گفتیم که همه دفتر نگه دارید و فاکتور خرید وفروش هم داشته باشید. الان همه فاکتور می دهند. کارخانجات هم مخصوصاً آنهایی که دربورس فروش ندارند و از درب کارخانه می فروشند فاکتور می دهند ولی متاسفانه ممیزینمالیاتی همان فاکتورها را هم قبول نمی کنند یعنی وقتی که مؤدی مراجعه می کند و می گویداین فاکتور خرید و فروش و این هم دفتر می گویند ما به طور علی الراس مالیات شما راحساب کرده ایم و این معنای علی الراس زمانی است که هیچ مدرکی نباشد، تازه علیالراس هم قانون دارد.
چگونه مالیات را علی الراس اعلام کرده اند؟
ما همین سوال را پرسیدیم، گفتند که ما آمده ایم برگه قطعیمالیاتی سال قبلشان را از سازمان مالیاتی گرفته ایم. بعد دیدیم که این شخص اینمبلغ مالیات عملکرد دارد و از این مالیات عملکرد رسیدیم به میزان فروش بعد میزانفروش را ضرب کردیم در مالیات ارزش افزوده و آنگاه مطالبه کردیم. به آقایان گفتیمشما نیمه راه رفته اید و نیمه دیگر را نرفته اید وقتی از مالیات عملکرد می رسید بهمیزان سود شخص و بعد از میزان سود شخص به میزان فروش می رسید حتما اگر ضریبمالیاتی را لحاظ کنید از میزان فروش هم به میزان خرید دسترسی پیدا می کنید، بعد میتوانید بر اساس خود قانون مالیات بر ارزش افزوده خرید را از فروش کم کنید و مابهالتفاوت آنرا در ضریب مالیات بر ارزش افزوده محاسبه کنید و مالیات را بگیرید اگرچنین کاری انجام دهید ما خودمان همه اعضای صنف را توجیه و مکلف می کنیم که مبلغمالیاتی شما را تمام و کمال بپردازند، خب این کار را انجام نمی دهند و در نهایتاطلاع دارید که چندین بار بازار ما بسته شده است. یک بار هم مسئولین کشوری، مدیرانمالیاتی و معاونت استانداری آمدند و قول دادند که ما همه را حل و فصل می کنیمبروید مغازه ها را باز کنید که مغازه ها باز شد ولی حل و فصلی از طرف آنها صورتنگرفت! ما تنها کاری که کردیم نهایتاً این بود که ادارات کل توجیه هستند که وقتیبرگه مالیاتی می آید می فرستیم نزد مدیر کل و مدیر کل هم از طریق ممیزی کل برایاینها تقاضای تخفیف می کند، تخفیفاتی که اگر قانع کننده باشد مؤدیان تمکین می کنندو جرایمش را هم مدیر کل با در خواست اتحادیه می بخشد چون الان برگه مالیاتی هایی کهابلاغ می شود بعضی از آنها یک فقره مالیات دارد و دو برابر آن هم شامل جریمه است.این وضعیت و سردرگمی باعث شده است که متاسفانه الان دفاتر فروش آهن که در خیابانپانزده خرداد و پامنار هستند بالای 60 تا 70درصدشان تعطیل کرده اند.
یعنی این دفاتر صد درصد تعطیل است؟
صد درصد بسته اند و اغلب هم پشت شیشه نوشته اند به دلیلمشکلات مالیاتی این واحد صنفی تا اطلاع ثانوی تعطیل است و اکثر اینها هم نامه نوشتهاند و به حوزه های مالیاتی اعلام کرده اند که واحد صنفی شان تعطیل است.
آقای آزاد، آیا به غیر از موردمالیاتی بحث رکود بازار هم در تعطیلی بخشی از صنف نقش داشته است؟
صد در صد، این یک نقش متقابل هست. رکود بازار در تعطیلی هااثر دارد و تعطیل بازار هم در رکود بازار تاثیر دارد. اگر بازار باز باشد برایاینکه بیکار نباشند خودشان با هم یک خرید و فروشی انجام می دهند ممکن است مصرف کنندهنیاید در بازار، خود همکاران ما برروی عادتشان همیشه یک خرید و فروشی انجام میدهند. فرض کنید فلان آقا یک جنسی را از یک کارخانه ای خریده است همکاران دیگر میآیند آن را می خرند و این دست به دست شدن این کالا رونقی حالا هرچند کمرنگ به بازارمی دهد و بازار کاملا راکد نمی شود یعنی این رکودی را که الان ما در بازار میبینیم آن موقع در بازار نخواهد بود.
جنابعالی مهمترین دلایل رکود بازاررا چه می دانید؟
امسال رکود بازار دو یا سه دلیل عمده دارد. شاید اولین دلیلآن همین تعطیلی واحد های صنفی باشد. دلیل دوم عدم مراجعه مصرف کننده به بازار است.بازار هر موقع کاهشی می شود حتی مصرف کنندگان واقعی هم از خرید دست می کشند بهامید اینکه قیمت باز هم پایین تر بیاید. در نهایت بازار کاملا دچار رکود می شود.این شرایط باعث می شود افرادی فعال در این صنف به دلیل تعهدات مالی و به خاطر نیازبه نقدینگی کالای خودشان را ارزانتر از قیمت واقعی عرضه کنند، در این صورت قیمت هاباز شکسته می شود و دیگران وقتی می بینند که این کالا واقعاٌ به قیمتی ارائه میشود که حتی کارخانه هم برایش صرفش نمی کند که تولید کند، اقدام به خرید می کنند واین عمل باعث می شود که به جای اینکه قیمت ها ثابت و یا افزایشی باشد سیر کاهشی بهخود بگیرد.
بنابراین تعطیل واحدها و نیاز به نقدینگی در کنار دلیل سومکه همان توقف طرح های عمرانی دولت است به رکود بازار دامن زده است. در خصوص دلیلسومی رکود باید گفت که مسکن مهر کاملاً متوقف شده حتی در دولت جدید می گویند مسکنمهر احتیاج نبوده است و طرح های عمرانی دولتی که اصلاً فراتر از مسکن مهر است وباید در کشور انجام شود نیز در سال 92 مطلقاً اجرا نشده است چراکه اولاٌ بودجه ایرا که برای سال 92 دولت قبلی نوشته شده بود تا پایان خرداد ماه در مجلس ماند وتصویب نشد و در پایان خرداد ماه هم که بودجه ابلاغ شد دیگر دولت رفتنی بود. دولتجدید هم وقتی وارد شد اصلا این بودجه رانپسندید و تقاضای اصلاحیه بودجه و متمم برای بودجه سال 92به مجلس دادند که هنوز درمجلس است لذا طرح های عمرانی که دولت هر ساله جزء برنامه اش داشته است در سال 92کلاً متوقف شده است و حتی اگر بودجه متمم هم تصویب بشود و به دست دولت برسد تصوراینکه تا پایان سال بتوانند طرح عمرانی را اجرا بکنند یا کلید بزنند امکانپذیر نیست.
برای مطالعه ادامه گفتگو به شماره 53 نشریه چیلانمراجعه نمایید.