فولاد آلیاژی ایران یکی از واحدهای فولادی کشور است که عمده محصول‌های آن باید برای صنایع مادر و تخصصی کشور مصرف شود، اما به دلایل مختلف در سال‌های گذشته اغلب به تولید محصول‌های ساختمانی که وضعیت تجاری بهتری دارند، روی آورده است.
از نکات قابل تامل در مورد فولاد آلیاژی ایران این است که این واحد صنعتی در طول ۲۰ سال فعالیت اجرایی خود، ۱۱ مدیر عامل داشته و از سال ۱۳۹۱ تاکنون ۶ مدیر به خود دیده است. در اواخر تیرماه سال گذشته با روی کار آمدن مدیریت جدید، فعالیت‌های تولید و فروش تغییر کرده و در حال حاضر بیش از ۹۷ درصد تولید این واحد صنعتی را فولادهای آلیاژی و مهندسی تشکیل داده و تنها ۲ درصد آن ساختمانی است که عمدتا صرف پروژه‌های توسعه خود واحد شده است. علیرضا چایچی؛ مدیر عامل این واحد صنعتی در این گفت‌وگو تازه‌ترین وضعیت فولاد آلیاژی را تشریح کرد.
پرسش: وضعیت صادرات در سال گذشته چگونه بود؟ آیا تحریم‌ها عامل این کاهش بوده یا عامل درونی بر صادرات این شرکت تاثیرگذار بوده است؟
پاسخ: همان‌گونه که می‌دانید محصول‌های تولیدی این شرکت دارای کاربرد‌های خاص در صنایع مختلف هستند و از آنجا‌که عموم بازار‌های صادراتی این شرکت را کشور‌های اروپایی تشکیل می‌دهند و از طرفی این مشتریان، اغلب دارای تشکل‌های فراملیتی هستند، بنابراین محدودیت‌های ارتباطی با این مشتریان گاهی تحت‌الشعاع این موضوع‌ها بوده است. اما با وجود تمام فشارهای موجود فولاد آلیاژی در سال گذشته در مجموع بالغ بر ۴۰ هزار تن از محصول‌های خود را به بازار‌های بین‌المللی صادر کرده و بر اساس مطالعات بازار و اقدامات خوبی که انجام دادیم برنامه صادرات را برای سال‌جاری بالغ بر ۶۰ هزار تن هدف‌گذاری کرده‌ایم.
پرسش:عملکرد شرکت در تولید و فروش در سال ۱۳۹۷ به چه شکل بوده و برنامه سال ۱۳۹۸ چگونه خواهد بود؟
پاسخ: روند تولید وفروش در سال گذشته خوب بوده و موفق به ثبت رکوردهای متعددی در این حوزه‌ها شدیم. در سال ۱۳۹۷ حدود ۴۵۰ هزار تن مذاب را در واحد فولادسازی تولید کردیم که نسبت به سال قبل با افزایش حدود ۲۶ هزار تن همراه بود. همچنین بر اساس راندمان تولید، حدود ۴۰۹ هزار تن محصول در سال ۱۳۹۷ فروش داشتیم که ارزش آن بیش از یک هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان بوده که نسبت به سال گذشته با ۸۰ درصد افزایش ارزش روبه‌رو بود.
همچنین از دیگر موفقیت‌هایی که سال گذشته به آن دست یافتیم تغییر در مصرف شارژ فلزی و اصلاح نسبت ۷۰ درصد اسفنجی به ۳۰ درصد قراضه در ابتدای سال ۱۳۹۷ به بالای ۹۰ درصد آهن اسفنجی در پایان سال گذشته بود که در کاهش قیمت تمام‌شده تولیدات شرکت نیز موثر بوده است.
از مهم‌ترین رکوردهای کسب شده در سال ۱۳۹۷ می‌توان به دستیابی به رکورد ماهانه با عدد بالای ۴۶ هزار تن و کسب رکورد روزانه بالغ بر ۳۳۰۰ تن در حوزه تولید مذاب فولادسازی و همچنین دستیابی به حد نصاب ۴۳ هزار تن فروش در ماه و نیز رکورد فروش روزانه بالای ۳۵۰۰ تن اشاره کرد. برای سال ۹۸ نیز برنامه‌ریزی‌های اولیه به گونه‌ای انجام شده که امکان حصول ۴۸۰ هزار تن تولید مذاب فراهم شود.
پرسش: مهندسی معکوس قطعات و بومی‌سازی آنها در داخل واحدهای فولادی یکی از مباحثی بود که در سال گذشته شرکت‌ها برای آن برنامه‌ریزی کردند. آیا شما هم دستاوردی در این حوزه داشتید؟
پاسخ: در سال گذشته موفق شدیم بالغ بر ۷۰ قطعه از قطعات موردنیاز تولید را که از طریق واردات تامین می‌شد در این شرکت یا از طریق برخی سازندگان، بومی‌سازی کنیم و آمادگی داریم در مورد قطعاتی که فولاد آلیاژی آنها را بومی‌سازی کرده، همکاری بهینه‌ای را با سایر واحدهای فولادی داشته باشیم.
در مبحث صنایع پایین‌دستی نیز، با مشارکت برخی از قطعه‌سازان صنایع مختلف و با همکاری و حمایت مجموعه‌های نهایی، موفق به تولید فولاد برای قطعاتی شدیم که به‌صورت نیمه‌تمام و تمام شده از طریق واردات تامین می‌شوند.همچنین در موضوع تولید مشارکتی و در بحث تامین داخل کلاف‌های آلیاژی و با استفاده از بیلت‌های تولیدی این شرکت و همچنین توان نورد شرکت‌های کاشان و افق، موفق شدیم بالغ بر ١٥٠ هزار تن از وایر و کلاف‌های وارداتی موردنیاز صنایع مفتولی را بومی‌سازی کنیم.
پرسش: این بومی‌سازی صرفه‌جویی ارزی را نیز به دنبال داشته است؟
پاسخ: زمانی که تامین خارجی قطعات با سختی و مشکلاتی همراه است، هدف از بومی‌سازی تامین کیفی و پایدار آن قطعات است که در کوتاه‌مدت و میان‌مدت و با استمرار تولید به‌طور قطع امکان صرفه‌جویی مناسب ارزی و نیز حصول صرفه و صلاح اقتصادی نیز مطرح می‌شود.
در این رابطه پیشنهاد می‌شود انجمن‌های مرتبط با زنجیره فولاد در راستای نقشی که دارند همانند پلی بین واحدهای این زنجیره باشند تا این واحدها در حوزه صادرات، تکنولوژی، رفع موانع مالی و همچنین ساخت داخل بتوانند تبادل اطلاعات بهینه‌ای را بین اعضا برقرار کنند.
پرسش: یکی از انتقاداتی که همواره متوجه فولاد آلیاژی بوده تولید فولادهای ساختمانی است. این در حالی است که با تکنولوژی موجود امکان تولید فولادهای آلیاژی و خاص وجود دارد؟
پاسخ: در سال‌های گذشته و به دلیل عدم توازن بین میزان تولید و تقاضا و همچنین رکودهای نسبی حاکم بر بازار و نیز روند تسهیل‌گر در واردات فولادهای آلیاژی، بخشی از تولیدات این شرکت به سمت فولادهای ساختمانی رفته بود که با انجام تولیدات مشارکتی، افزایش حجم ساخت قطعات داخلی، ایجاد توازن نسبی در تولید و مطالعات گسترده بازار، هم‌اکنون میزان تولید فولادهای تجاری ساختمانی به کمتر از سه درصد در سال گذشته تقلیل یافت و توجه و تمرکز در حوزه تولید به فولادهای آلیاژی منتقل شد.
همچنین سال گذشته ۶ سایز جدید و ۱۱ گرید فولادی نیز به تولیدات قبلی اضافه شد و تاکنون نزدیک به ۴۰۰ نوع فولاد در فولاد آلیاژی تولید می‌شود که قابلیت اضافه کردن به این گرید‌ها مطابق با سفارش مشتری میسر است.ما برای نخستین بارموفق به تولید فولاد زنگ‌نزن کرم نیکل‌دار، ۳۰۴،۳۱۶، ۳۲۱ به روش صد درصد استفاده از قراضه زنگ‌نزن شدیم و به این ترتیب قصد داریم، بخشی از بازار مصرف فولادهای زنگ‌نزن کشور را که در اختیار شرکت‌های هندی است، از آن خود کنیم.
پرسش: وضعیت سهام شرکت چگونه است، سود سهام پیش‌بینی شده پرداخت می‌شود؟
پاسخ: در فروردین سال گذشته ارزش سهام این شرکت کمتر از هر سهم ۱۵۰ تومان بود که بعد از یک‌سال هم‌اکنون به بیش از ۳۷۰ تومان هر سهم رسیده است. البته تنها حدود ۶درصد از سهام این شرکت به‌صورت شناور در بورس است و اگر مشابه با سایر واحدهای فولادی درصد بیشتری از سهام در بورس قابل عرضه بود باز هم امکان رشد بیشتر را داشت.در مجموع و با توجه به اتفاقات سال ۹۷، رقم سود عملیاتی شرکت در سال گذشته به حدود سه برابر در مقایسه با سال ۹۶ رسید.
پرسش: پیش‌بینی شما از وضعیت شرکت در سال جدید چیست؟
پاسخ: با توجه به اهداف تعیین شده و مطالعات و برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته، در‌صورتی‌که اتفاق خاص و غیرمترقبه‌ای نیفتد، قطعا می‌توان به رشد در فروش و تولید در سال ۹۸ با قدرت نگریست.این درحالی است که عملکرد فروردین و اردیبهشت سال‌جاری و جهش در میزان فروش و تولید در این دو ماه (در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته) گواهی بر این موضوع است.
در این دو ماه شاهد ثبت چند رکورد جدید بودیم؛ یکی در بحث تولید نورد سنگین و دستیابی به تولید روزانه بالای ۱۷۳۰ تن بعد از ۵ سال و دیگری در امر حمل و فروش و رسیدن به رکورد روزانه بالای ۱۶۵۰ تن. همچنین تا پایان اردیبهشت ماه دو رکورد دیگر در امر تولید ماهانه مذاب فولادسازی و نیز دستیابی به حد نصاب جدید در حمل و فروش ماهانه را حاصل خواهیم کرد.