تحت تأثیر رکود ناشی از شیوع کرونا، قیمت تعدادی از محصولات فولادی در کشورهای اروپایی به سطوح سال ۲۰۰۹ رسیده است. انجمن فولاد اتحادیه اروپا، یوروفر، از «فروپاشی بی‌سابقه بازار فولاد در اروپا» حرف زده، وضعیت را «ویران‌کننده» توصیف کرده و از اتحادیه اروپا خواسته است تا با تشدید اقدامات حمایت‌گرایانه، سهمیه واردات فولاد را ۷۵ درصد کاهش داد. این بدان معناست که یوروفر رسماً آغاز دور تازه‌ای از جنگ تجاری با تولیدکنندگان فولاد در سایر نقاط دنیا را خواستار شده است. برای این که تصویری از تأثیرات کووید ۱۹ بر بازار فولاد در ذهن‌تان شکل بگیرد، این نوشته را تا انتها بخوانید.
پلتس خبر داده که تحت تأثیر کاهش تقاضای ناشی از شیوع ویروس کرونا، قیمت برخی محصولات کلیدی فولادی در اروپا به سطوح سال ۲۰۰۹، یعنی سالی که در آن دنیا درگیر تبعات ناشی از بحران مالی بود، تنه می‌زند. در اروپا، رکود شدید صنعت خودروسازی مستقیماً تبعات خود را بر سر صنعت فولاد و آلومینیوم آوار کرده است!
صنعت خودروسازی، بعد از صنعت ساخت‌وساز، بزرگ‌ترین بخش مصرف‌کننده فولاد در اتحادیه اروپا است و ۲۰ درصد کل مصرف محصولات فولادی در بخش خودروسازی صورت می‌گیرد. در اتحادیه اروپا، تقریباً تمام خودروسازهای مطرح، تولید خود را متوقف کرده‌اند و به گزارش پلتس، این بدان معناست که روزانه تولید ۶۱ هزار دستگاه خودرو از چرخه اقتصادی خارج شده است.
توقف فعالیت‌های خودروسازان در اتحادیه اروپا، بدان معناست که روزانه مصرف حدود ۵۵ هزار تن محصولات فولادی از دست می‌رود. بدین‌ترتیب، تعطیلی ۱۰۰ کارخانه تولید خودرو در نقاط مختلف اروپا، فشار زیادی به بازار فولاد در قاره سبز وارد کرده است.
یوروفر افزایش شدید محدودیت‌های وارداتی را خواستار شده است
در شرایطی که تقاضا برای محصولات فولادی در اروپا به شدت افت کرده و خصوصاً حاشیه سود تولید ورق‌های فولادی افت شدیدی را تجربه کرده، انجمن فولاد اتحادیه اروپا، یوروفر، که اعضای آن شرکت‌های فولادی اروپایی و فدراسیون‌های ملی فولادی در اروپا هستند، وارد گود شده و افزایش محدودیت‌های واردات فولاد را خواستار شده است.
متال بولتن گزارش داده که یوروفر از اتحادیه اروپا درخواست کرده سهمیه واردات فولاد در این اتحادیه برای یک دوره شش ماهه به میزان ۷۵ درصد کاهش یابد! تعیین سهمیه برای واردات یک اقدام حمایت‌گرایانه است که در سال‌های اخیر اتحادیه اروپا به قصد حمایت از صنعت فولاد در این اتحادیه به آن متوسل شده است. حجم وارداتی که بیش از این سهمیه صورت گیرد مشمول عوارض سنگین گمرکی (عوارض ۲۵ درصدی) می‌شود. یوروفر پیشنهاد داده که همزمان با کاهش ۷۵ درصدی سهمیه واردات، نرخ عوارض واردات فولاد می‌تواند تا حدی کاهش یابد.
یوروفر در نامه خود به رئیس کمیسیون اروپا، گفته است که تبعات کووید ۱۹ باعث «خالی شدن دفتر سفارشات، اجبار به کاهش گسترده تولید، توقف فعالیت مجتمع‌ها، کوتاه کردن ساعات کار و اخراج موقت کارگرانِ» صنعت فولاد در اتحادیه اروپا شده است.
تحت تأثیر کاهش تقاضا، در ۲۸ کشور عضو اتحادیه، شرکت‌های فولادی یا تولید خود را کاهش داده‌اند یا تولید در برخی پلنت‌های خود را به کلی متوقف کرده‌اند. پلتس به نقل از برخی از منابع نزدیک به فولادسازان اروپایی گفته است که بحران کرونا می‌تواند باعث شود تا تولید فولاد در کارخانه‌های کلیدی اروپایی تا ۵۰ درصد کاهش یابد.
وضعیت بازارهای جهانی و صنعت فولاد ایران
این تنها یک تصویر در میان تصاویر متعددی از تأثیرات ویرانگر شیوع کرونا بر بازارهای جهانی فولاد بود. اقدام یوروفر احتمالاً باعث خواهد شد تا سایر تولیدکنندگان فولاد در نقاط دیگر دنیا نیز از دولت‌های خود بخواهند تا به حمایت از آن‌ها بپردازند.
تولیدکنندگان فولاد در ایران از آغاز شیوع ویروس کرونا، امکانات صنعتی و منابع مالی خود را در خدمت مبارزه با کرونا قرار داده‌اند. به نظر می‌رسد اکنون که بازار جهانی فولاد وارد رکود شده، این تولیدکنندگان بیش از هر زمان دیگری، در رقابتِ دشوار با تولیدکنندگان خارجی، نیاز به حمایت دارند. صنعت فولاد ایران اساساً یک صنعت صادرات‌محور و بین‌المللی است و از تکانه‌های اقتصاد جهانی تأثیر می‌پذیرد. تنها در ده‌ماهه نخست سال ۹۸، صادرات فولاد ایران ۸.۸ میلیون تن بوده که یک میلیون تن بیش از دوره مشابه سال ۹۷ است و برآورد می‌شود که صادرات فولاد ایران در مجموع سال ۹۸ به حدود ۱۱ میلیون تن رسیده باشد. با وجود این‌که بخش مهمی از نیازهای ارزی کشور از طریق صادرات فولاد تأمین می‌شود، اما هنوز تولیدکنندگان فولاد باید برای صادرات، محموله به محموله از معاونت امور معادن و صنایع معدنی وزارت صنعت مجوز دریافت کنند! رشد صادرات فولاد ایران علی‌رغم این محدودیت‌های داخلی و تحریم‌های خصمانه دولت آمریکا صورت گرفته است. اکنون بحران کرونا وضعیت را دشوارتر از پیش کرده و شاید زمان حمایت از صنعت فولاد در برابر تلاطمات بازار جهانی فرا رسیده باشد.
اینفوگرافی زیر که پلتس منتشر کرده تأثیر تعطیلی فعالیت خودروسازان اروپایی بر تولیدکنندگان فولاد و آلومینیوم در قاره اروپا را به تصویر می‌کشد:
