برخی از تحریمهایی که در حال حاضر کشور ما را تهدید میکنند، حوزه نفت و گاز و صنعت فولاد را نشانه گرفتهاند. ما ناچار هستیم برای اینکه بتوانیم هزینههای تولید را مدیریت کنیم در صنایع کشور نوسازی و بازسازی انجام دهیم. بخشی از این مسئله شامل ماشین آلات و تجهیزات صنعت فولاد میشود که تا پیش از این از خارج وارد میشدند.
با توجه به وابستگی که به این وسایل وجود داشت: زمانی که تحریمها روی دادند و نوسانات ارزی هم پیش آمدند، شرکتهای خارجی خدمات پس از فروش و نگهداری به شرکتهای ایرانی ندادند. این باعث شده که در برخی از شرکتها پیامدهای ناگواری ایجاد شود و حتی خطوط تولید هم از کار بیفتند. اما از سوی دیگر از دهه ۷۰ و ۸۰ ورود بخش خصوصی به صنعت فولاد کشور افزایش یافته و همین امر زمینه را برای بومیسازی فراهم کرد. بومیسازی نه تنها در ایران بلکه در بسیاری از کشورهای همسایه مانند ترکیه هم پیگیری میشود. صنعت فولاد در ایران پیشینه بیشتری از ترکیه دارد. با این وجود ما چند سالی از رقبا عقب افتاده ایم ولی تحولاتی که در سالهای اخیر روی دادند باعث شدند که صنعت فولاد کشور ما شکوفا شود.
برنامههای بومیسازی یکی از شاخصترین راهبردها بودند که در این زمینه پیگیری شد. در صنعت فولاد حدود ۷۵ درصد از ماشین آلات و تجهیزاتی که در کارخانهها به کار میروند، قابلیت بازسازی طراحی مجدد و نوآوری دارند. برای نمونه در زمینه مقاطع طویل، تخت و یا فولادسازی در تهران و شهرستانها ماشینسازان خوبی داریم که با استفاده از تکنولوژی بومی، شرکتهای دانش بنیان و سوابق و تجربیاتی که مهندسان ما در این سالها به دست آورده اند توانستهاند ماشین الات جدیدی خلق کنند. این ماشین آلات جدید علاوه بر اینکه از هزینههای تولید کاستهاند، باعث افزایش تولید شدهاند.
در حال حاضر صنعت فولاد ایران رقابتی شده است؛ هم به لحاظ قیمتی و هم به لحاظ کیفی، امروز در صنعت نورد چیزی نداریم که منتظر باشیم آن را از شرکتهای خارجی بخریم یا به تکنولوژی ساخت آن دسترسی نداشته باشیم. در بهینهسازی مصرف آب، برق و گاز در صنایع برنامههای خوبی بیگیری شده است. اکثر شرکتها از آبهای فصلی و آبهای جاری استفاده میکنند. با تجهیزات نوین و کارهایی که در داخل میتوان انجام داد مصرف برق ۲۰ درصد کاهش پیدا کرده است و در صنعت فولاد، واحدهای پرمصرف ما توانستند از هزینهها به میزان زیادی بکاهند. بنابراین منشا همه این موفقیتها ورود بخش خصوصی به عرصه فولاد است که باید میدان بیشتری به آن داد و این بخش نوپا را حمایت کرد تا شاهد تداوم رشد سالهای اخیر در صنعت فولاد باشیم.
سیداحمد رضوی نیک، مدیرعامل شرکت فولاد نیک صدرای طوس