مهندس فرزاد ارزانی، مدیرعامل فولاد هرمزگان در گفت و گویی، به چشم انداز پنج ساله آینده فولاد هرمزگان و بهبود فاکتورهای قیمت، کیفیت و پایداری در تامین محصول پرداخت و جایگاه توسعه صادرات در کنار تأمین داخلی را برای مخاطبان چیلان تشریح کرد. به گفته ارزانی، هم افزایی و مشارکت فولادساز با نوردکار جهت استفاده حداکثری از ظرفیت خالی آنها و ایجاد ارزش افزوده یکی از مهم‌ترین راهکارهای عبور از بحران در بازار فولاد است.
متن کامل گفت‌وگو با فرزاد ارزانی، مدیرعامل فولاد هرمزگان، به شرح زیر است:
آقای ارزانی، در چشم انداز سال ۱۴۰۴ فولاد هرمزگان، تأمین نیاز داخل چه جایگاهی دارد؟
ببینید، آنچه در نقشه راه شرکت فولاد هرمزگان جهت تحقق چشم انداز پنج ساله آینده شاهد خواهیم بود، عبارت است از: توسعه بازارهای صادراتی، تامین پایدار و رفع نیازهای نوردکاران کشور، بازاریابی و فروش محصولات کیفی، توسعه محصولات جدید و تکمیل زنجیره ارزش با رویکرد اصلاحات در خطوط تولید موجود و افزایش تولید و همچنین توسعه خطوط جدید تولیدی از جمله ورق عریض و حرکت به سمت محصولات نهایی.
در اینجا باید روی این نکته تأکید کنم که انتخاب استراتژی توسعه بازارهای صادراتی در تابلو اهداف شرکت به این معنی نخواهد بود که فروش و عرضه محصول اسلب صرفا در بازارهای صادراتی معطوف گردد و شرکت از تامین نیاز بازار داخل غفلت کند به طوری که فروش و عرضه محصول اسلب طی سال های گذشته در بازار داخل هر ساله نسبت به دوره قبل با رشد قابل توجهی مواجه بوده است.
یعنی تأمین نیاز داخل در استراتژی فروش فولاد هرمزگان از جایگاه قدرتمندی برخوردار است؟
بله، دو سال گذشته علی رغم کلیه مشکلات مالی نوردکاران داخلی، شرکت فولاد هرمزگان، نقشه استراتژی فروش خود را معطوف به تامین پایدار محصول اسلب و پاسخگویی حداکثری به نیاز نوردکاران داخلی نموده و بستر مناسبی را جهت افزایش ظرفیت تولید آنها و استفاده از ظرفیت های خالی نوردکاران بوجود آورده است. لذا تنها راهکار موجود برای عبور از بحران ایجاد شده هم افزایی و مشارکت فولادساز با نوردکار جهت استفاده حداکثری از ظرفیت خالی آنها و ایجاد ارزش افزوده بیشتر برای طرفین می باشد.
بنابراین، تامین نیازهای شرکت های نوردکار به محصول اسلب ویژه و خاص برای تحویل به صنایع پایین دستی کشور همواره مدنظر بوده که باعث صرفه جویی ارزی، خودکفایی و کاهش واردات و جهش تولید در صنایع کشور خواهد شد از طرفی فروش محصول اسلب کیفی به بازار داخل نیز برای شرکت باعث سود آوری، افزایش درآمد و ارتقا تکنولوژی خطوط شرکت خواهد شد که تولید کپسول های گاز CNG، مخازن صنعتی، قطعات صنعتی با کربن بالا، ورق های رویه خودرو ناشی از نورد اسلب های کیفی و … از جمله این دستاوردها است.
تحلیل شما بر تأثیر کرونا بر بازارهای صادراتی اسلب و فروش خارجی فولاد هرمزگان چیست؟
علیرغم مدیریت نسبی این بیماری، رشد بازارهای صادراتی محصولات فولادی چشم‌انداز مثبتی از خود نشان نداده‌اند. بخش قابل توجهی از صادرات، حمل دریایی فولاد کشور به صورت محصولات نیمه نهایی نظیر اسلب و بیلت می باشد که قیمت هر تُن محصول اسلب صادراتی ایران در بنادر خلیج فارس (فوب) روند کاهشی داشته است این افت در قیمت صادراتی اسلب ایران به مراتب کمتر از افت قیمت صادراتی ورق گرم چین است.
هرگونه تغییر در قیمت ورق می تواند بازار محصول اسلب را تحت تاثیر قرار دهد.
بیماری کووید ۱۹ از چین آغاز شد و نخست اقتصاد این کشور را منقبض کرد که در نتیجه کاهش تقاضای داخلی برای ورق گرم، قیمت‌های صادراتی این محصول، به طور چشمگیری افت کرده است. این در حالی است که بازارهای اصلی اسلب و بیلت ایران عمدتا کشورهای جنوب شرق آسیا هستند که بیماری کووید ۱۹ در این کشورها هنوز به مرحله بحرانی نرسیده است. لذا، تقاضا برای خرید اسلب ایران هنوز افت قابل ملاحظه ای پیدا نکرده است؛ در این ارتباط توجه به یک نکته حائز اهمیت می باشد و آن اینکه بازارهای صادراتی ایران در جنوب شرق آسیا را غالبا کشورهای در حال توسعه‌ای تشکیل می‌دهد که احتمال شیوع این بیماری در هفته‌های آتی در این بازارها، (با تاخیر نسبت به چین) بسیار محتمل است لذا در این صورت اقتصاد این کشورها نیز منقبض خواهد شد. از این رو پیش‌بینی می‌شود که در ماه های آتی قیمت اسلب صادراتی ایران با کاهش ملموسی همراه باشد.
پس شما انتظار یک جنگ تجاری در بحران کرونا را محتمل می دانید؟
خب، عمده صادرات دریایی محصولات زنجیره فولاد ایران به چین و کشورهای جنوب شرق آسیاست. این کشور بزرگ‌ترین تولیدکننده فولاد در جهان است و به همین دلیل تغییر در میزان تولید این کشور تأثیر زیادی روی بازار جهانی دارد. در نتیجه شیوع ویروس کرونا در چین و تعطیلی شماری از کارخانه‌های فولادسازی، انتظار می‌رود این صنعت با چالش‌های زیادی روبرو شود.
پیش بینی می شود تولید فولاد اروپا نیز نسبت به سال قبل چندین میلیون تن افت را تجربه کند. هر چند شرکت‌های فولادسازی چین اعلام کرده‌اند از نیمه دوم سال جاری قیمت فولاد در بازار داخلی این کشور ۱.۹ درصد رشد خواهد داشت که دلیل این مسئله پایان یافتن بحران ناشی از کرونا و انتظار افزایش تقاضا برای فولاد است. از طرف دیگر قیمت مواد اولیه هم در ماه‌های اخیر رشد کرده که خود هزینه تولید را افزایش داده است.
با این شرایط انتظار می‌رود، بازار فولاد روزهای پرتنشی را در پیش داشته باشد. با توجه به مسائل فوق و سیاست های صادراتی محصولات فولادی کشور که در حال حاضر در سطح وزارت صمت مطرح است باید به نحوی برنامه ریزی گردد که از حداکثر پتانسیل تولیدی کارخانجات فولادی کشور استفاده و نیاز بازارهای داخل و صادراتی را تامین نمود.
آیا بازارهای صادراتی فولاد هرمزگان پس از قرار گرفتن این شرکت در لیست تحریم های آمریکا صدمه دید؟
صنعت فولاد ایران و فولاد هرمزگان، سال ها درگیر تحریم های بین المللی بوده است و صادرکنندگان ایرانی در طی این سال ها نشان داده اند که توانسته حتی با وجود محدودیت ها، حضور موثری در بازارهای بین المللی داشته باشند. البته باید اذعان داشت که وجود تحریم ها کار را برای صادرکنندگان فولاد ایران مشکل ساخته است، لذا برای کم کردن اثرات سوء تحریم ها، شرکت فولاد هرمزگان بیش از پیش نسبت به واکاوی و شناخت وضع موجود از طریق بررسی عوامل محیط درونی و بیرونی اقدام نموده است.
در این ارتباط و با توجه به اقدامات صورت گرفته، عملکرد صادراتی شرکت فولاد هرمزگان در سال گذشته بسیار مطلوب ارزیابی می گردد. فولاد هرمزگان در جهت بهبود فاکتورهای قیمت، کیفیت و پایداری در تامین محصول، گام های زیادی برداشته است. سعی شده است تا با اخذ گواهینامه ها و استانداردهای بین المللی، کیفیت خود را به سطح مطلوب جهانی ارتقا داده و از این طریق به عنوان یک برند، خود را در سطح جهانی مطرح نماید تا جایی که در سال گذشته با توسعه بازارهای جدید صادراتی به رشد قابل‌قبولی در زمینه فروش دست یابد.
تسهیل صادرات یکی از خواسته های فولادسازان در این شرایط تحریمی و کرونا از دولت است، نظر شما در این رابطه چیست؟
دولت در رقابت پذیری صنعت فولاد نقش اساسی داشته در اولین گام باید قوانین و مقررات صادرات به نحوی تبیین گردند که منافع صادرکنندگان نیز در آن لحاظ و نوسانات اقتصادی آن را دچار چالش نکند. در گام دوم نیز باید زیرساخت ها بهبود یابد. در حال حاضر، یکی از عمده مشکلات فولاد هرمزگان نداشتن اسکله اختصاصی است که با توجه به مشکلات اسکله های موجود، صادرات را دچار وقفه هایی نموده است. لذا تسهیل و تجهیز پایانه های ارتباطی نظیر بنادر و خطوط ترانزیتی از جمله موضوعات مهمی است که دولت باید مد نظر قرار دهد. بوروکراسی و قوانین محدود کننده دولتی، سود بالای تسهیلات بانکی و دشواری در اخذ تسهیلات فوق، نیز از جمله موانع پیش روی صادرکنندگان به شمار می رود که مهار آن منحصرا در اختیار دولت قرار دارد. از این رو دولت علاوه بر رفع آن موانع باید با پرداخت مشوق های صادراتی، اعمال معافیت بر روی حقوق و عوارض دولتی مرتبط، پرداخت یارانه حمل، ارائه معافیت های گمرکی و تخصیص ارز دولتی جهت خرید ماشین آلات و تجهیزات روز دنیا و … به حمایت از صادرکنندگان در شرایط فعلی بپردازد.