بنا به تازه‌ترین گزارش آماری انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران، مجموع صادرات فولاد ایران (فولاد میانی و محصولات فولادی) در دوره ۹ ماهه ماه نخست سال جاری، ۶ میلیون و ۴۵۷ هزار تن بوده که نسبت به دوره مشابه سال قبل، کاهش قابل توجه ۱۷.۲ درصدی را نشان می‌دهد. گرچه از نرخ کاهش صادرات فولاد نسبت به دوره شش و هفت و هشت ماهه سال ۹۹ کاسته شده است اما همچنان صادرات فولاد فاصله چشمگیری با حجم صادرات سال گذشته دارد که نشان‌دهنده درآمدهای ارزی دست‌رفته در ماه‌های گذشته تحت تأثیر محدودیت‌های دولتی اعمال‌شده بر صادرات فولاد است.
کاهش صادرات فولاد در دوره ۹ ماهه نخست سال جاری، به لحاظ حجمی ۱ میلیون و ۳۴۰ هزار تن و به لحاظ ارزشی حدود ۶۰۰ میلیون دلار است!
در دوره ۹ ماهه نخست سال جاری، صادرات فولاد میانی کشور، ۴ میلیون و ۴۷۵ هزار تن بوده که کاهش ۱۲ درصدی را نسبت به دوره مشابه سال قبل نشان می‌دهد. از صادرات فولاد میانی، سهم صادرات بیلت و بلوم در دوره ۹ ماهه نخست سال ۹۹، ۳ میلیون و ۴۴۸ هزار تن، و سهم صادرات اسلب، یک میلیون و ۲۷ هزار تن بوده است. صادرات اسلب در ۹ ماه نخست امسال، کاهش شدید ۳۳ درصدی را تجربه کرده است و صادرات بیلت و بلوم، تنها ۲ درصد کاهش یافته است.
وضعیت صادرات محصولات فولادی
کل صادرات محصولات فولادی کشور در دوره ۹ ماهه نخست سال ۹۹، ۱ میلیون و ۹۸۲ هزار تن بوده که نسبت به دوره مشابه سال قبل، کاهش ۲۷ درصدی را نشان می‌دهد.
از میان محصولات فولادی، سهم صادرات مقاطع طویل فولادی، ۱ میلیون و ۵۱۱ هزار تن بوده و صادرات این مقاطع، در مجموع ۹ ماه نخست امسال، ۲۷ درصد کاهش یافته است. صادرات میلگرد که بیشترین سهم را از میان صادرات کل محصولات فولادی دارد، در ۹ ماه نخست امسال نسبت به دوره مشابه سال گذشته، ۳۰ درصد کاهش یافته است.
صادرات مقاطع تخت فولادی نیز با کاهش ۲۸ درصدی در دوره ۹ ماه نخست امسال، به ۴۷۱ هزار تن رسیده است.
صادرات آهن اسفنجی در دوره ۹ ماهه نخست امسال، با کاهش ۴۵ درصدی به ۴۵۳ هزار تن رسیده است.
نکته قابل تأمل این است که در دوره ۹ ماهه نخست امسال صادرات تمام انواع محصولات فولادی، فولاد میانی و آهن اسفنجی نزولی بوده و علی‌رغم رشد قابل توجه تولیدات و رکود داخلی، در هیچ بخشی شاهد افزایش صادرات نبوده‌ایم! از میان دو بخش مهم، کاهش صادرات مقاطع طویل فولادی بسیار بیشتر از کاهش صادرات شمش فولادی بوده است.
گفتنی است انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران پیش از این در اوایل اردیبهشت طی نامه‌ای به وزیر وقتِ صنعت، معدن و تجارت با توجه به شرایط ایجادشده توسط بحران کرونا و همچنین محدودیت‌های شدید داخلی مرتبط با ستاد تنظیم بازار، نسبت به کاهش صادرات فولاد کشور و کاهش درآمدهای ارزی صنعت فولاد اعلام خطر کرده بود که متاسفانه این هشدارها جدی گرفته نشد!
انجمن فولاد در نامه هشدارآمیز خود سه درخواست را مطرح کرده بود. این انجمن درخواست کرده بود که ۱) تمامی محدودیت‌های صادراتی آهن و فولاد کشور به فوریت مرتفع گردد؛ ۲) توسعه صادرات به عنوان یکی از اهداف اصلی کارگروه تنظیم بازار (حداقل در خصوص فولاد) در اولویت قرار گیرد؛ و ۳) همانند سایر کشورهای فولادساز دنیا، مشوق‌های صادراتی وضع و به سرعت اجرایی گردد.
به هیچ‌یک از این درخواست‌ها پاسخ مثبت داده نشد و در عوض تنظیم بازار داخلی به صادرات فولاد گره زد. نهایتاً نتیجه این بوده که محدودیت‌های صادراتی، کاهش صادرات فولاد کشور را در پی داشته است.
جدول زیر که جزئیات صادرات و واردات فولاد ایران در دوره ۹ ماهه نخست امسال را نشان می‌دهد، ببینید:
