وضع عوارض بر صادرات فولاد چه تأثیری بر عملکرد شرکت‌های فولادی بورسی دارد؟ این سوالی است که بسیاری از سرمایه‌گذاران در بازار سرمایه درپی یافتن پاسخ آن هستند و سازمان بورس نیز شرکت‌ها را موظف به شفاف‌سازی در این خصوص کرده است. مصوبه وضع عوارض بیش از همه بر کدام شرکت فولادی تأثیر خواهد داشت؟
فولاد خوزستان (نماد بورسی فخوز) که بزرگ‌ترین صادرکننده فولاد در کشور است طی اطلاعیه‌ای با اشاره ابهاماتی که همچنان وجود دارد، پیش‌بینی کرده است که وضع عوارض باعث «کاهش چشمگیر درآمد و سود» این شرکت شود.
یک شرکت بزرگ فولادی دیگر که اساساً صادرات‌محور است، شرکت فولاد کاوه جنوب کیش است. این شرکت با استراتژی توسعه صادرات در منطقه ویژه اقتصادی خلیج فارس و در کنار آب‌های آزاد قرار گرفته و اخیراً ظرفیت تولید شمش خود را نیز دو برابر کرده و به ۲.۴ میلیون تن رسانده است. #کاوه نیز در یک اطلاعیه شفاف‌سازی با اشاره به برخی ابهامات گفته است که انتظار می‌رود این مصوبه «کاهش قابل ملاحظه سودآوری شرکت» را درپی داشته باشد.
تأثیر مصوبه عوارض بر شرکت فولاد مبارکه
شرکت فولاد مبارکه به‌عنوان بزرگ‌ترین فولادساز کشور و خاورمیانه در یک اطلاعیه شفاف‌سازی اعلام کرده است که «در صورت اعمال عوارض بر اساس جدول پلکانی و با فرض حفظ قیمت‌های کنونی، نسبت به بودجه پیش‌بینی‌شده، ۳۰۴.۵ میلیارد تومان به صورت ماهیانه از سود سهامداران کم خواهد شد». فولاد مبارکه این محاسبات را بر اساس صادرات ۷۵۰ هزار تن اسلب و ۴۰۰ هزار تن ورق گرم و قیمت ۸۵۰ دلاری برای اسلب و ۹۵۰ دلاری برای ورق گرم با نرخ تسعیر ۲۵ هزار تومانی انجام داده است.
فولاد مبارکه برآورد کرده که در نتیجه مصوبه وضع عوارض، سود سهامداران این شرکت ۳۶۵۴ میلیارد تومان در سال کاهش یابد. سهام فولاد مبارکه جزو سبد سهام دارندگان سهام عدالت است. در سال گذشته به بیش از ۴۳.۶ میلیون نفر سود نقدی سهام عدالت پرداخت شد. بدیهی است که با کاهش سود فولاد مبارکه به همین میزان از سود دارندگان سهام عدالت کسر می‌شود. البته نمادهای دیگری نیز همچون فملی، فخوز، فارس، مارون، کچاد، کگل و غیره نیز در سبد سهام عدالت قرار دارند که این سود این نمادها نیز تحت تأثیر این مصوبه کاهش خواهد یافت و بدین ترتیب میزان زیان تحمیل‌شده به دارندگان سهام عدالت به نحو فزاینده‌ای افزایش خواهد یافت.
قدیمی‌ترین شرکت فولادی ایران چه سرنوشتی پیدا میکند؟
بررسی ها نشان می‌دهد که مصوبه وضع عوارض سنگین بیش از هر شرکتی بر قدیمی‌ترین شرکت فولاد ایران و «مادر صنعت فولاد کشور»، یعنی ذوب آهن اصفهان، تأثیر خواهد گذاشت. ذوب آهن از هیچ یارانه انرژی برخوردار نیست و حداقل سالیانه ۵۰۰ میلیون دلار برای واردات کک، زغال سنگ و فرومنگنز هزینه میکند و ارز موردنیاز برای واردات را نیز از طریق صادرات محصولات خود تأمین می‌نماید. در واقع ذوب آهن اصفهان شرکت منحصربه‌فردی است که بخش قابل توجهی از انرژی موردنیاز خود را از خارج وارد میکند و با تبدیل مواد اولیه به محصولات با ارزش افزوده بالا، ضمن تأمین نیازهای داخلی، در دو سال اخیر هم صادرات و هم سودآوری داشته است.
مصوبه وضع عوارض باعث خواهد شد تا ذوب آهن مجدداً وارد حاشیه زیان شود و حتی احتمال تعطیلی این کارخانه با بیش از ۱۳ هزار کارگر وجود دارد. زیان‌دهی ذوب آهن باعث ایجاد فشار به سازمان تأمین اجتماعی به‌عنوان بزرگ‌ترین سهامدار آن نیز خواهد شد.
در شرایط فعلی، به دلیل تبعات جنگ اوکراین و برخی مقررات داخلی، هزینه واردات توسط ذوب آهن به شدت افزایش یافته است. قیمت تمام‌شده واردات فرومنگنز ذوب آهن، پیش از این مصوبه، ۱۶ درصد و قیمت تمام‌شده واردات کک این شرکت ۶ درصد افزایش یافته است. این در حالی است که به خاطر شرایط تحریم‌ها ذوب آهن مجبور است شمش را ۱۰۰ دلار زیر نرخ‌های جهانی صادر کند. در چنین وضعیتی مشخص نیست که ذوب آهن با مصوبه وضع عوارض سنگین، چگونه می‌خواهد به حیات خود، که اتفاقاً برای صنعت فولاد کشور بسیار پُربرکت و سازنده بوده، ادامه دهد.