پس از اینکه دولت لایحه حمایت از تولید را برای بررسی و تصویب به مجلس تقدیم کرد، اظهارنظرهای مختلفی را در زمینه نحوه حمایت از معادن و صنایع معدنی به خود اختصاص داد در همین رابطه چند روز پیش معاون معادن و امور صنایع معدنی وزارت، صنعت، معدن و تجارت اعلام کرده بود که معادن بزرگ مقیاس با تخفیف در پرداخت حقوق دولتی و معافیت مالیاتی حمایت خواهند شد.
جعفر سرقینی همچنین گفته بود به زودی از سوی شورای عالی معادن معیارهای معادن بزرگ تعریف خواهد شد.
برخی کارشناسان معتقدند با حمایت از معادن بزرگ مقیاس سرمایهگذاران تشویق به کار گروهی خواهند شد که در پی آن هزینههای سربار در تامین تجهیزات و تولید کاهش خواهد یافت.
از سوی دیگر برخی معتقدند سرمایهگذاری دولت در معادن برخی استانها تنها برای فقرزدایی و ایجاد اشتغال است و ممکن است آن محدوده معیارهای معادن بزرگ مقیاس را نداشته باشد.
ایران از نظر ذخایر معدنی جزو ۱۰ کشور برتر دنیاست، سرمایهگذاری در این بخش میتواند راهکاری موثر در خروج از رکود اقتصادی و فرار از اقتصاد تک محصولی مبنی بر نفت محسوب شود.
در شرایطی که روند منفی رشد اقتصادی به سمت مثبت شدن گرایش دارد و رئیس شورای عالی معادن اعلام کرده نه تنها هیچگونه منع قانونی برای ورود بخش خصوصی به معادن بزرگ مقیاس وجود ندارد بلکه برای حرکت به سمت مدیریت علمی حمایت نیز خواهند شد. بنابراین تجمیع شرکتهای کوچک معدنی برای راهاندازی و برداشت از محدودههای بزرگ آیندهای روشنی را برای معادن رقم خواهد زد.
تعدیل قیمت در معادن بزرگ مقیاس
رئیس خانه معدن با تایید این موضوع میگوید: در جامعه اقتصادی ما باید فرهنگ کار جمعی جا بیفتد تا از این طریق فعالیتهای اقتصادی در بخش خصوصی به صرفه شود. در واقع ایجاد معادن بزرگ با همکاری چند معدن کوچک باعث میشود هزینه تولید کاهش یابد و محصولات معدنی ایران از مزیت رقابتی برخوردار شوند. به گونهای با ادغام شرکتهای معدنی استفاده از تجهیزات و ماشین آلات بهینه خواهد شد. چرا که معدنداران برای استخراج نیاز به ماشین آلات سنگ شکن، لودر، ماشین باری، انبار و... دارند و این هزینه بیشتر برای استخراج محدود است که همکاری شرکتها قیمت نهایی محصولات معدنی را تعدیل خواهد کرد.
علامیرمحمد صادقی با اشاره به سیاستهای کلان سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع وابسته افزود: در برنامه ایمیدرو معادن و صنایع بزرگ از نظر ذخایر و بهرهوری حمایت خواهند شد که این موضوع رشد اقتصادی را به همراه خواهد داشت.
حمایت مبتنی بر اقتصاد منطقه
خیلی از پروژههای صنعتی و معدنی دولت مبتنی بر فقرزدایی و ایجاد اشتغال در مناطق محروم کشور است. سیاستی که این روزها مورد حمایت خیلی از کارشناسان اقتصادی قرار دارد و معتقدند در شرایطی که پیشرفت فناوری و کشف مواد جایگزین، تقاضا برای برخی مواد معدنی را کاهش میدهد باید در برداشت از معادن تعجیل کرد به ویژه این اقدام باید در راستای حمایت اقتصادی از استانهای کمتر توسعه یافته صورت گیرد.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس با بیان اینکه سرمایهگذاری در مناطق محروم در اولویت دولت قرار دارد، گفت: توسعه معادن و ایجاد صنایع معدنی وابسته در استانهای محروم منجر به اشتغالزایی، جلوگیری از خالی شدن شهرهای مرزی و کاهش حاشیه نشینی در شهرهای بزرگ میشود. به همین دلیل ممکن است سرمایهگذاری دولت در معادن برخی از مناطق ضعیف از نظر اقتصادی به صرفه نباشد اما به دلایلی که گفته شد انجام گیرد هرچند نباید اجرای این پروژهها با ضرر اقتصادی همراه شود.
موید حسینی صدر با اشاره به اینکه پیشبینی در مورد ذخایر معادن و مقیاس آنها همیشه دقیق نیست، میافزاید: ذخایر پیشبینی شده معادن در ۴۰ درصد از موارد در هنگام اکتشاف تغییر میکند به طوری که قبل از آغاز عملیات میزان مواد معدنی محدوده را متوسط اعلام کردهاند اما پس از حفاری به ذخایر جدیدی دست یافته اند، اینکه گفته شود میزان ذخایر پیشبینی شده مبنای تعیین مقیاس محدوده باشد سخت است.
توسعه معادن بزرگ مقیاس عاملی در اشتغالزایی
به گفته موید حسینی صدر نماینده مجلس در معادن تنها ۱۰ درصد از ظرفیت اشتغالزایی استفاده شده و حمایت از معادن بزرگ مقیاس میتواند زمینهای برای دستیابی به همه ظرفیت موجود باشد. از این رو دولت به کمک تسهیلات پیشبینی شده در قانون در راستای توسعه معادن کشور گام بردارد زیرا در گذشته منابع مالی پیشبینی شده طبق مفادی که در بودجه تنظیم شده بود در ایجاد زیرساخت معادن استفاده نمیشد.
توسعه معادن در حالی در اولویت سرمایهگذاری قرار دارد که در ۳ ماهه نخست امسال نسبت به مدت مشابه رشد چشمگیری در توسعه طرحهای معدنی داشته ایم به طوری که براساس اعلام ایمیدرو در مناطق پارسیان و لامرد صنایع معدنی با همکاری بخش خصوصی راهاندازی خواهد شد. با استقرار و راهاندازی صنایع بزرگ به تبع نیاز به توسعه معادن بزرگ مقیاس افزایش خواهد یافت بنابراین دولت با این اقدام نشان میدهد که قصد دارد در راستای سرمایهگذاری در معادن بزرگ مقیاس بسترهای مورد نیاز در افزایش تقاضای موثر نیز ایجاد کند.