رسول دانیال‌زاده، مدیر عامل مجتمع فولاد گیلان، شرایط بازار فولاد را تا سال آتی همراه با رکود می‌داند و معتقد است تا زمانی‌که تحریم‌ها برداشته نشوند وضعیت بازار فولاد بهبود نخواهد یافت. مشروح این گفت‌وگو در ادامه آمده است.
وضعیت صنعت فولاد را چگونه توصیف می‌کنید و به نظر شما چه محرکی می‌تواند بازار فولاد را از وضعیت رکودی خارج کند؟
همان‌طور که می‌دانید بازار فولاد چندی است که با رکود همراه است و تا زمانی که هدف اول دولت مهار تورم است، وضعیت بازار‌ها بهبود نمی‌یابند، اما معتقدم فعالیت دولت در زمینه تجارت خارجی و رفع تحریم‌ها می‌تواند به بهبود شرایط بسیار کمک کند، من در این زمینه بسیار خوشبین هستم.
شما زمانی به‌عنوان تولیدکننده، یکی از بزرگ‌ترین واردکنندگان مواد اولیه فولاد هم بودید ؟هنوز هم واردات دارید؟
خیر، زمانی برای تامین مواد اولیه اقدام به واردات می‌کردم، اما از سال 1389 همزمان با سونامی اقتصاد در ایران واردات را متوقف کردم و مواد اولیه مورد نیاز کارخانه از دو واحد صنعتی فولاد هرمزگان و فولاد خوزستان تامین می‌شود.
در حال حاضر فولاد کاویان تولید دارد؟
بله، فولاد کاویان تولید دارد؛ البته بازار فولاد به دلیل رکود تقاضا محدود شده است. در فولاد کاویان انواع ورق‌های با ضخامت 8، 10، 12، 15 الی 50 میلیمتر و با عرض1500 میلیمتر تولید می‌شود.
چندی است شایعاتی در مورد تعطیلی فولاد کاویان شنیده می‌شود، آیا این موضوع صحت دارد؟
خیر، به هیچ عنوان فولاد کاویان تعطیل نشده و روند تولید در این کارخانه متوقف نشده است. سایر واحدهای صنعتی فولاد گیلان نیز مشغول فعالیت هستند و تعطیل نشده‌اند. مشخص نیست منشا و هدف این شایعات چه بوده، اما مهم این است که این حرف و حدیث‌ها صحت ندارد. در حال حاضر برای تامین اسلب مورد نیاز فولاد کاویان از بازار داخلی اقدام می‌کنیم و از طریق بورس کالا از شرکت‌های فولاد خوزستان و هرمزگان این محصول را خریداری می‌کنیم و مشکلی نیز برای تهیه آن نداریم، البته هم‌اکنون کارخانه با حدود 30 درصد از ظرفیت اسمی‌خود فعالیت میکند.
سایر واحدهای فولادی شما چقدر تولید دارند و چه محصولاتی تولید می‌کنند؟
دو واحد تولیدی دیگر هم هستند به نام فولاد گیلان و فولاد سمنان که ظرفیت اسمی فولاد گیلان سالانه دو میلیون و 500 هزار تن است که تولید انواع ورق با ضخامت 2 میلیمتر تا 20 میلیمتر را دارد و در حال حاضر با 30 درصد ظرفیت اسمی خود فعالیت میکند. فولاد سمنان هم ظرفیت اسمی تولید سالانه 150 هزار تن ورق رنگی، 300 هزار تن ورق گالوانیزه و 800 هزار تن انواع لوله‌های صنعتی و ساختمانی برای انتقال گاز، آب و ... را دارد. همچنین واحد دیگری هم داریم که تولید ورق سرد با ظرفیت 800 هزار تن را دارد که متاسفانه تمامی این واحد‌ها با 30 درصد ظرفیت مشغول به فعالیت هستند.
تولید با 30 درصد ظرفیت اسمی توجیه اقتصادی دارد؟
مطمئنا تولید با 30 درصد ظرفیت اسمی توجیه اقتصادی ندارد و با وجود اینکه کارکنان این واحد صنعتی برای تولید با ظرفیت اسمی استخدام شده‌اند، اما در طول این مدت حتی با یک نفر هم قطع همکاری نداشته‌ایم.
طی این مدت صادرات فولاد هم داشته‌اید؟
بله، به کشورهای عراق و افغانستان صادرات داشتیم و به تازگی به بازار تاجیکستان نیز ورود پیدا کرده‌ایم.
تا جایی که اطلاع دارم قیمت ورق صادراتی پایین‌تر از قیمت ورق در بازار داخلی است. این موضوع در مورد محصولات صادراتی شما نیز صدق میکند و چرا؟
بله، متاسفانه به دلیل تحریم‌ها برخی کشور‌ها شیطنت کرده و برند ایرانی را کمتر از قیمت واقعی طلب می‌کنند، اما کیفیت ورق صادراتی به خصوص فولاد مبارکه همتراز با کشورهای اروپایی بوده و البته معافیت‌های مالیاتی نیز یکی از عواملی است که باعث پایین‌تر شدن سطح قیمت محصولات صادراتی از داخل می‌شود، البته به نظر من تحریم‌های بانکی یکی از بزرگ‌ترین موانع صادراتی است؛ چرا‌که انتقال پول به سختی انجام می‌شود و مبادلات باید به‌صورت نقد انجام شود که در مبادلات بین‌المللی این امر امکان پذیر نیست.
توصیه شما به‌عنوان یکی از فعالان با تجربه صنعت فولاد به سرمایه‌گذاران تازه‌وارد چیست؟
در حال حاضر پروژه‌های زیادی در صنعت فولاد تعریف شده که متاسفانه به دلیل شرایط بد اقتصادی نیمه کاره رها شده‌اند؛ توصیه من به سرمایه‌گذاران چه در بخش دولتی و خصوصی این است که طرح‌های نیمه‌تمام، پایان یابند.
بسیاری از فعالان صنعت فولاد معتقدند امسال سال خوبی برای فعالان این صنعت نیست و اگر دولت وارد عمل نشود واحدهای صنعتی زیادی تعطیل خواهند شد. نظر جنابعالی در این خصوص چیست؟
بله، من هم معتقدم اگر دولت اقدام جدی برای بهبود شرایط اقتصادی نکند بسیاری از واحدهای صنعتی تعطیل می‌شوند. در حال حاضر واحدهای صنعتی برای تامین مواد اولیه و نقدینگی و سرمایه در گردش با مشکلات زیادی مواجه هستند. این درحالی است که ایران بهترین محل برای سرمایه‌گذاری است و با برداشته شدن تحریم‌ها تمایل به سرمایه‌گذاری در ایران افزایش خواهد یافت.
بهترین اقدام دولت برای بهبود شرایط در حوزه فولاد چه می‌تواند باشد؟
معتقدم بهترین تصمیم این است که دولت برای اتمام طرح‌های نیمه کاره سرمایه‌گذاران را حمایت کند و از سویی شرایط و تسهیلات را برای تولید با ظرفیت اسمی فراهم کند. در حال حاضر رغبت و انگیزه‌ای برای سرمایه‌گذاری در طرح‌های فولادی و حتی معدنی وجود ندارد و اغلب واحدهای فولادی با 30 درصد ظرفیت فعالیت می‌کنند. در حوزه صادرات نیز دولت می‌تواند با برداشتن بوروکراسی به تولیدکننده در تسهیل شرایط صادرات کمک کند. هم اکنون طرح‌های نیمه کاره زیادی وجود دارند که با راه‌اندازی آنها زنجیره تولید فولاد کامل می‌شود و نیازی به سرمایه‌گذاری در طرح‌های جدید نیست.
به نظر شما سرمایه‌گذاری در هفت طرح فولادی توجیه اقتصادی دارد؟
این طرح‌ها اجرایی شدند و تا مراحلی پیش رفتند و دیگر نمی‌شود آنها را مسکوت گذاشت. دولت باید با حمایت سرمایه‌گذاران آنها را اجرایی کند، البته اگر اعتبار اسنادی چین هم گشایش پیدا کند تامین مالی این طرح‌ها نیز انجام می‌گیرد.
آیا شما سرمایه‌گذاری به منظور بهینه‌سازی تولید و تکمیل زنجیره تولید فولاد انجام داده‌اید؟
بله، در حال حاضر برای احداث واحدی با ظرفیت دو میلیون و 500 هزار تن ذوب و ریخته‌گری برای تولید اسلب اقدام کردیم که متاسفانه با بسته شدن خطوط فاینانس چینی از سوی ایران فعلا معلق شده، اما به محض باز شدن، آن طرح عملیاتی می‌شود ضمن اینکه پس از آن در صورت بهبود شرایط قصد ورود به عرصه معدن را نیز دارم.
چرا عرضه محصولات فولاد کاویان در بورس کالا متوقف شده است؟
محصولات فولاد کاویان در گذشته در بورس کالا عرضه می‌شد، اما در حال حاضر شرایط عرضه در بورس بسیار مشکل شده و شرکت‌های عرضه‌کننده باید ضمانت‌هایی را در بورس به‌عنوان وثیقه بگذارند که برای تولیدکنندگان بخش خصوصی همین وثیقه‌ها می‌تواند ضمانتی برای دریافت تسهیلات بانکی باشد. ضمن اینکه برای فروش خارج از بورس کالا هم مشکلی نداریم و مواد اولیه مورد نیازمان را از طریق بورس کالا خریداری می‌کنیم.