بازار فولاد در چند روز گذشته یکی از راکدترین هفتههای معاملاتی را متاثر از تعطیلات روزهای دوشنبه و سهشنبه به مناسبت تاسوعا و عاشورای حسینی پشت سر گذاشت. در این هفته همسو با کاهش چشمگیر حجم معاملات محصولات فولادی و استعلام خریداران در بازار آزاد، از نوسان قیمت این محصولات نیز بهطور قابل ملاحظهای کاسته شد.
در این هفته در بازار رسمی فولاد نیز تنها روز یکشنبه شاهد به تابلو رفتن چند محصول فولادی بودیم و طبق اطلاعیه عرضه بورس کالا امروز تالار صنعتی و معدنی میزبان هیچ فولادسازی نیست. به این ترتیب تنها عرضههای فولادی هفته جاری در بورس کالا را باید عرضههای تیرآهن شاخه 14 ذوبآهن اصفهان و تختال فولاد خوزستان در روز یکشنبه هفته جاری دانست که به موجب آن 95 هزار و 840 تن از این محصولات توسط خریداران مورد مبادله قرار گرفت.
با توجه به اینکه بازار هفته جاری را بیتحرک و به حالت نیمه تعطیل پشت سر گذاشت، از این رو پیشبینی میشود روز چهارشنبه نیز روند معاملات و نوسان قیمتها در بازار فولاد، تفاوت چندانی با روزهای ابتدایی هفته نداشته باشد و کماکان به صورت ساکن و راکد پیگیری شود.
بخش مسکن و پروژههای عمرانی دولت مصرفکنندههای اصلی صنعت فولاد کشورند. بخش مسکن این روزها با تداوم رکود و کاهش عمیق سرمایهگذاریها در این حوزه، روزها و هفتههای خود را پشت سر میگذارد و خبری نیز از تخصیص اعتبارات عمرانی دولت که در نتیجه آن بازار فولاد با بهبود قیمتها و رشد معاملات روبهرو میشد، نیست. از این رو وضعیت صنعت و بازار فولاد در ماههای باقیمانده از سال جاری که در این ایام به علت سرمای هوا با کاهش نسبی حجم معاملات نیز مواجهیم، بیش از گذشته شکننده و ضعیف به نظر میرسد.
به بیان دیگر زمان خروج از رکود بخش مسکن و به تبع آن رونق بازار مقاطع ساختمانی بهعلت ابهام در سیاستها و برنامههای دولت برای رونقبخشی به این حوزه مشخص نیست. از طرفی در طول هفتهها و ماههای گذشته نیز مسوولان دولتی کشور بارها از تخصیص اعتبارات عمرانی در سالجاری به تنها برخی از پروژههای نیمه تمام که امکان آماده شدن تا پایان این سال را دارند سخن گفتهاند و حتی بر اساس جزئیات ضوابط مالی بخشنامه بودجه سال 1394 کل کشور نیز دستگاههای اجرایی در سال آینده موظف شدهاند اعتبار طرحهای تملک داراییهای سرمایهای خود را که تا پایان سال 1394 به اتمام میرسند، در اولویت قرار داده و بهطور کامل پیشبینی کنند، در عین حال پیشبینی اعتبار برای طرحهای با پیشرفت فیزیکی پایین نیز ممنوع شده است.
بنابراین با توجه به این فاکتورها و از طرفی برخی تحولات که در عرصه اقتصاد جهانی در حال رخ دادن است (از جمله کاهش مداوم قیمت نفت در بازارهای جهانی و ارائه برخی آمارهای ضعیف از اقتصاد کشور چین در روزهای اخیر) برخی کارشناسان صنعت فولاد، افق چندان روشنی در برابر این صنعت تا پایان سال تصور نمیکنند. بهخصوص آنکه به نظر میرسد دولت چین که با رشد اقتصادی مورد انتظار در سال جاری روبهرو نشده با اتخاذ سیاستهای تهاجمی در صادرات فولاد قصد دارد بازار دیگر کشورها از جمله ایران را تسخیر کند.
این مساله البته زمانی حالت هشدار به خود میگیرد که هنوز هیچگونه حمایت مالی لازم نیز از کارخانههای فولادی پس از اجرای فاز دوم از هدفمندی یارانهها صورت نگرفته و به درستی نیز مشخص نیست ملاک و معیار دولت در پرداخت یارانه به صنعت چیست.
اخیرا معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت صنایع رقابتپذیر را در اولویت دریافت یارانه اعلام کرده و گفته است: شاخصهای رقابتپذیری بنگاههای اقتصادی استخراج شده و آن دسته از بنگاههایی که میتوانند در خروج از رکود موثرتر باشند، در اولویت قرار خواهند گرفت.
طبق اظهارنظر برخی کارشناسان نیز بنگاهی را میتوان رقابتپذیر دانست که بتواند در حالت عرضه و تقاضا رقابت کند و هنوز در بازارهای صادراتی حضور داشته باشد. اما به هر طریق اینکه صنعت فولاد با تمامی واحدهای فعال بزرگ و کوچک خود سرانجام خواهد توانست به عنوان یک صنعت رقابتپذیر در لیست دریافت یارانه بهمنظور پوشش هزینههای مالی بخشی از مشکلات و ضعفهای خود که ناشی از رکود و کاهش عمیق تقاضا در بازار داخلی است قرار گیرد یا خیر، در هالهای از ابهام بوده و نمیتوان راجع به آن اظهار نظر دقیقی کرد.