تبدیل شدن بندر چابهار به بندر صادراتی می‌تواند اتفاق جدیدی را برای بخش معدن به‌ویژه حوزه سنگ‌آهن و فولاد رقم بزند.
از سویی دیگر افزایش همکاری‌های معدنی ایران با کشورهای همسایه همچون پاکستان، افغانستان و در کنار آن هند اهمیت اجرایی شدن این موضوع را دوچندان میکند. شاید منابع سنگ‌آهن موجود در افغانستان و حضور ایرانی‌ها و هندی‌ها به اجرای این طرح رنگ تازه‌ای بخشیده باشد اما نباید فراموش کرد که اجرایی‌شدن این طرح نیازمند احداث زیرساخت‌های لازم از جمله زیرساخت‌های حمل‌ونقلی است. با توجه به اتفاقات رخ داده در فضای سیاسی و پیش‌بینی دستیابی به توافق نهایی در مذاکرات هسته‌ای، حضور سرمایه‌گذاران و شرکت‌های معدنی در ایران بیش از گذشته خواهد شد، درنتیجه ایجاد بندر صادراتی همچون بندر چابهار از الزامات توسعه بخش معدن محسوب می‌شود.
اولویت تامین زیرساخت‌های ریلی
عضو هیات‌مدیره انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ‌آهن ایران درباره اجرای این طرح اظهار کرد: در رویکرد بازار آینده سنگ‌آهن با توجه به کاهش قیمت‌های اخیر، دورنمای چندان خوبی رویت نمی‌شود. در نتیجه باید به‌دنبال تکمیل زنجیره ارزش سنگ‌آهن در کشور باشیم. در واقع به‌دلیل اتفاقات رخ داده در بازار سنگ‌آهن، جذابیت‌های صادرات با کاهش مواجه شده است و این موضوع می‌تواند در میان‌مدت نیز ادامه پیدا کند.
سجاد غرقی گفت: با توجه به مشکل پیش آمده در بازار این ماده معدنی باید به دنبال راهکارهایی برای خروج از این بحران باشیم. ایجاد زیرساخت‌های حمل‌ونقل ریلی و زمینی و همچنین ایجاد زیرساخت‌های صادراتی در بندر چابهار می‌تواند در بلندمدت برای بازارهای صادراتی موادی با ارزش‌افزوده بیشتر همچون گندله و کنسانتره موثر باشد.
وی ادامه داد: تا زمانی که زنجیره ارزش فولاد در کشور تکمیل نشود و برخی طرح‌ها به مرحله اجرایی نرسد با مازاد گندله روبه‌رو هستیم که می‌تواند مزیتی صادراتی برای حوزه سنگ‌آهن باشد.
به گفته عضو هیات‌مدیره انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ‌آهن ایران، هرچند استفاده از ظرفیت‌های بندر چابهار موقعیت خوبی برای بخش معدن است اما نباید این نکته را فراموش کرد که ایجاد زیرساخت‌های صادراتی در این بندر باید در اولویت قرار بگیرد زیرا زیرساخت‌ها اصلی‌ترین فاکتور برای توسعه صادرات و بخش‌های اقتصادی محسوب می‌شوند. با توجه به حضور هند در معادن افغانستان و مطرح‌شدن جابه‌جایی سنگ‌آهن این معادن از طریق ایران، ایجاد زیرساخت‌ها می‌تواند از طریق مذاکرات بین‌المللی و با همکاری کشورهای نام‌برده انجام شود. در واقع حضور سرمایه‌گذاران خارجی در اجرای این طرح می‌تواند به عملی‌شدن این موضوع سرعت بیشتری بخشد. از سویی دیگر ایران می‌تواند ذخایر معدنی خود را از طریق این بندر راهی بازارهای جهانی کند.
غرقی تصریح کرد: با توجه به مزیت‌های موجود در حوزه سنگ‌آهن ایران با ایجاد زیرساخت‌های حمل‌ونقلی در این بندر می‌توان شاهد حضور پررنگ‌تری در بازارهای بین‌المللی بود.
هزینه استخراج سنگ‌آهن در ایران نسبت به کشورهای دیگر بسیار کمتر است به‌طوری‌که این هزینه برای ایران نسبت به تولیدکنندگان جهانی ۳۰تا ۴۰هزار تومان ارزان‌تر است. اما آنچه که مزیت رقابتی ما را در بازار کاهش می‌دهد هزینه‌های زیرساختی حمل زمینی و دریایی است.
وی بیان کرد: اگر می‌خواهیم از مزیت عیار سنگ‌آهن ایران در بازارهای جهانی استفاده کنیم باید در کنار هزینه‌های کم استخراج، هزینه‌های حمل‌ونقل را کاهش دهیم. وی با اشاره به توسعه جاده ابریشم و استفاده از بندر چابهار نیز اظهار کرد: استفاده از بندر چابهار به‌عنوان بندر صادراتی سنگ‌آهن نیز در دل این موضوع قرار گرفته است که باید مورد توجه مسئولان قرار گرفته و هرچه سریع‌تر به مرحله اجرا برسد.
مزیت‌های صادراتی بندر چابهار
به گزارش استیل ایران به نقل از گسترش صمت، عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران نیز درباره ظرفیت‌های موجود در بندر چابهار اظهار کرد: بندر چابهار برای تبدیل شدن به بندر صادراتی ظرفیت‌های بسیاری در اختیار دارد که باید از این ظرفیت‌ها استفاده لازم را داشته باشیم.
البته باید این نکته را درنظر گرفت که بندر عمان کمی آن طرف‌تر از بندر چابهار قرار دارد و برزیلی‌ها و سرمایه‌گذاران خارجی وارد آن شده‌اند.
در نتیجه ما باید با آنها وارد رقابت شویم و این موضوع کمی کار را دشوار میکند.
بهادر احرامیان افزود: اگر به مزیت‌های رقابتی توجه کافی داشته باشیم می‌توانیم با برنامه‌ریزی‌های دقیق بندر چابهار را به جایگاه خوبی برسانیم.
در واقع شرایط باید به شکلی باشد که بتوانیم با دنیا به رقابت بپردازیم. نمی‌توانیم برای مجهزسازی این بندر تنها از سرمایه‌گذاران داخلی استفاده کنیم بلکه استفاده از ظرفیت‌های صادراتی این بندر نیازمند همکاری با سرمایه‌گذاران خارجی است.
وی درباره تاثیر این بندر بر همکاری فولادی با هند و پاکستان نیز بیان کرد: هر کدام از این کشورها سهمی از بازار فولاد دارند، البته میزان مصرف فولاد در پاکستان جزئی است و بیشتر معادن سنگ‌آهن را در اختیار دارد، در نتیجه می‌توانند در زمینه سنگ‌آهن از این بندر استفاده کنند.
البته همان‌طور که پیش‌تر به آن اشاره کردم، توسعه بند چابهار نیازمند فراهم‌سازی شرایط برای ورود سرمایه‌گذاران خارجی خواهد بود.
سرمایه‌گذاران هندی درحال‌حاضر مزیت‌های بندر چابهار و عمان را بررسی می‌کنند در نتیجه ما با فراهم‌سازی شرایط می‌توانیم آنها را جذب چابهار کنیم.
توسعه بخش معدن در افغانستان نیز بر اهمیت استفاده از این بندر اضافه میکند.