بازار سهام در مهرماه با سخنرانی رئیس جمهوری و اعلام برنامه خروج از رکود دولت و همچنین تصویب برجام در مجلس شورای اسلامی با رشد 2.6درصدی شاخص کل همراه شد، هر چند ارزش معاملات در مهرماه 41درصد و شمار خریداران 2.3درصد کمتر از شهریورما رقم خورد.
در این راستا در مهرماه 194هزار و 336خریدار هزار و 616میلیارد تومان سهام و اوراق بهادار در بورس خریداری کردند که سهم هر نفر کمتر از 8.5میلیون تومان بود. این رقمی ناچیز در برابر پتانسیل‌های اقتصاد کشور، محسوب می‌شود.
به گزارش استیل ایران به نقل از اقتصادنیوز، هر چند رشد شاخص در مهرماه در هفته اول آبان ماه جای که گزارشهای شش ماهه شرکتهای بورسی نشان از رکود شدید اقتصاد کشور داشت بر باد رفته و از میان رفت اما بار دیگر نشان داد که سهامداران بورس پس از نزدیک به دوسال رکود بازار و از دست دادن 180هزار میلیارد تومان همچنان در انتظار عملکرد مثبت دولت و امیدوار به برنامه های دولت هستند در این شرایط نگاهی به چند نکته جالب توجه خواهد بود:
1-همانگونه که در نامه 4وزیر به رئیس جمهوری درج شده بود رکود در حال حاضر مهمترین مشکل اقتصاد کشور است دهها شرکت در بورس سه دلیل عمده فروش کمتر از برنامه، افزایش شدید هزینه های عمومی ,ادااری و هزینه های مالی نتوانسته اند به بودجه خود دست یابند این امر نشاندهنده حاکمیت رکود در اکثر بخشهای اقتصادی است.
2-به دلیل سیاست انقباظی بانک مرکزی هزینه مالی شرکتهای بورسی رشد شدیدی را در مقایسه با سود ناخالص شرکتها نشان می دهد این امر زمینه ساز زیان شرکتها را فراهم آورده است.
3-به دلیل رکود وضعیت برخی از شرکتها از جمله در گروه خودرویی و فولادی به سرحد بحران نزدیک می شود نزدیک به صد هزار خودرو فروش نرفته,افزایش هزینه های اداری و هزینه مالی کمر شکن موجب شده است تا شرکتهای خودرویی در صدر تعدیلهای منفی بازار سهام قرار بگیرند و این در حالی است که ریسک اعتباری شرکتهای خودرویی به شدت افزایش یافته است.
4-در حالی که دولت در بسته خروج از رکود پرداخت وام 25میلیونی را برای خرید خودرو اعلام کرده است نامشخص بودن زمان پرداخت این وام و شرایط آن اندک فروش شرکتها را نیز تهدید کرده است و خریداران اندک موجود در بازار نیز با هدف استفاده از وام خریدهای خود را به تاخیر انداخته اند.این در شرایطی است که با وجود صد هزار خودرو انباشت شده حداقل نیاز به 2هزار و 500میلیارد تومان اعتبار در قالب وام برای جمع آوری این میزان تولیدی است در حالی که مشخص نیست بانک مرکزی چه رقمی را در نهایت تخصیص خواهد داد.
5-شرکتهای فولادی و سیمانی نیز سهم مهمی در تعدیلهای منفی در گزارشهای شش ماهه داشتند که بخش عمده آن به دلیل رکود در فعالیتهای عمرانی و عدم پرداخت مطالبات پیمانکاران است در این بخش امیدواری به پرداخت بودجه عمرانی بیشتر به کمک بازار می تواند بیاید.
6-همچنان شرکتهای پالایشگاهی و پتروشیمی با قیمتهای ناعادلانه خوراک و عدم توجه به بخش خصوصی مواجه هستند در حالی که وزارت نفت به دنبال سرمایه گذاران خارجی برای جذب یک تا دو میلیارد دلار سرمایه است افت 70هزار میلیاردی گروه پتروشیمی و پالایشگاهی نزدیک به 20میلیارد دلار منابع را از میان برده است منابعی که می توانست توسعه بخش نفت کشور را تا میزان قابل ملاحظه ای جلو ببرد.
7-شرکتها همچنان از بیماری هلندی و نتایج ارزان ماندن دلار و تقویت ریال در برابر ارزهای خارجی طرح تجاری ایران به ویژه یوان و لیر ترک آسیب دیده اند این امر به ویژه شرکتهای تولید کننده لاستیک را آزار می دهد.رشد ارزش دلار به میزان اختلاف تورم داخلی و خارجی یکی از برنامه های اقتصادی فراموش شده دولت شروع فعالیت بود.
8-عملکرد مناسب شرکتهای دارویی در شش ماهه نشان از تاثیرات توجه دولت به بخش درمان بوده است این امر به معنای تقویت بخش تولید دارو بوده است.
9-بانکها در صف اول رکود اقتصادی و فشار ناشی از سود بالای بانکی هستند این امر توان بانکها را در ماههای آینده بیش از پیش کاهش داده و بانکها را به سرحد مشکلات حاد خواهد رساند.این امر سرعت در اجرای برنامه کاهش نرخ سپرده قانونی و کاهش نرخ بین بانکی را الزامی می‌نماید.
در این شرایط به نظر می رسد بورس اوراق بهادار با توجه به رکود حاکم در اقتصاد کشور، کندی دولت در اتخاذ سیاستهای اقتصادی متناسب ,افت قیمت جهانی مواد خام و در پیش بودن انتخابات مهم مجلس شورای اسلامی در سه ماهه پایانی سال شانس زیادی برای بازدهی مثبت نداشته و بیش از پیش رونق یابی آن در گروه سیاستهای اقتصادی دولت است.