برخی کارخانههای تولیدکننده فولاد کشور با مشکل مازاد و دپوی محصولات مواجه شدهاند. قیمت فروش محصولات فولادی در مقایسه با هزینههای تولید در کارخانهها رقم بالاتری را به خود اختصاص داده و ازطرفی نیز مازاد فولاد در انبارها نشان از کمبود تقاضا در بازار دارد.
حال در این شرایط چشمبادامیها همچنان خواهان یکهتازی در عرصه فولاد جهان هستند و نهتنها میزان تولید فولاد را کاهش نمیدهند بلکه با کاهش هزینههای تولید سعی در افزایش تولید و سودآوری بیشتر دارند. با وجود این تفاسیر به اعتقاد کارشناسان، صنعت فولاد نیازمند حمایتهای دولتی است و در شرایط فعلی تنها آن دسته از طرحهای توسعهای میتوانند پیشرفت کنند که از حمایتهای مستقیم دولت برخوردار باشند. درواقع دولت با کنترل واردات بیرویه فولاد، ارائه تسهیلات کمبهره به تولیدکنندگان، تقویت زنجیره تامین مواد اولیه این صنعت و تخفیف مالیاتی به فولادسازان میتواند به برطرف کردن مشکلات این صنعت کمک کند.
به گزارش انجمن جهانی آهن و فولاد تولید فولاد ایران در سال ۲۰۱۵م کاهش یافته و ایران با تولید بیش از ۱۶میلیون تن فولاد چهاردهمین تولیدکننده بزرگ جهان طی این سال شناخته شده است. این گزارش کل تولید فولاد ایران در سال ۲۰۱۵م را 16.11 میلیون تن اعلام کرده است. تولید فولاد ایران در این سال نسبت به سال قبل از آن 1.13 درصد کاهش داشته است. ایران در سال ۲۰۱۴م افزونبر 16.33 میلیون تن فولاد تولید کرده بود.
یکهتازی چین در صنعت فولاد
یک کارشناس صنعت فولاد درباره بازار فولاد کشور اظهار کرد: درحالحاضر شرایط کارخانههای فولادی مناسب نیست و قیمت فروش کمتر از هزینههای تولید است از طرفی نیز پروژههای منطقهای وابسته به بهای نفت است و از آنجایی که قیمت نفت پایین است، پروژههای منطقهای نهتنها در ایران بلکه در کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس نتیجه بخش نیست.
رضا زائرحیدری تصریح کرد: چین میزان تولید خود را کاهش نداده و آمار موجود گویای این است که میزان تولید این کشور در ۱۰ روز نخست ژانویه نسبت به ۱۰ روز نخست دسامبر افزایش پیدا کرده است از اینرو چینیها به جای کاهش تولید، مازاد تولید خود را صادر میکنند.
زائر حیدری افزود: چینیها نهتنها در پی کاهش تولید نیستند بلکه در پی افزایش تولید نیز هستند، زیرا دولت چین علاوه بر آنکه از منابع ذخیره ارزی بسیار غنی برخوردار است در سیاستهای کوتاهمدت، میانمدت و بلندمدت خود، قصد یکهتازی را در بخش فولاد دارد و نگاهی به تاریخ یک دهه اخیر در صنعت فولاد چین، گویای این موضوع است.
وی گفت: دولت باید واردات فولاد را سهمیهبندی کند و براساس نیاز کشور واردات فولاد انجام شود. در کشورهای اروپایی و امریکا نیز برای واردات سهمیه تعیین میشود. بهعنوان مثال واردات۲۰میلیون تن فولاد را به کشور درنظر میگیرند و بیشتر از این میزان، فولاد وارد کشور نمیشود این درحالی است که متاسفانه در ایران این اقدام انجام نمیشود و تعرفهها موضوع مهمتری است.
این کارشناس صنعت فولاد خاطرنشان کرد: در شرایط فعلی بازار که بخش عمدهای از طرحهای توسعهای به دلیل پایین آمدن قیمتها متوقف شده، تنها طرحهایی میتوانند به روند پیشرفت خود ادامه دهند که از کمکهای دولتی برخوردار باشند.
حمایتهای دولتی از فولادسازان
محمدرضا رحیمیزاده، مدیرعامل کارخانه فرآیند فولاد معتقد است بازار فولاد تا ۳ ماه آینده از وضعیت رکود رهایی پیدا نمیکند. آنطور که رحیمیزاده میگوید ارائه تسهیلات بانکی با نرخ بهره پایین به فولادسازان بخشی از مشکلات آنها را برطرف میکند این درحالی است که در ایران تسهیلات بانکی به کارخانههای فولادی ارائه نمیشود و درصورت ارائه تسهیلات بانکی به آنها نرخ بهره این تسهیلات زیاد است و واحدهای تولیدی قادر به بازپرداخت آن نیستند.
رحیمیزاده ادامه داد: در این شرایط تولیدکنندگان، مواد اولیه خود را از کشورهای خارجی با نرخهای ۵ یا ۶درصد و با این شرط که تا یکسال بازپرداخت نداشته باشند وارد میکنند تا به حاشیه سودی دست پیدا کرده و از این روش بتوانند زیانهای خود را جبران کنند از طرفی بسیاری از واحدهای فولادی نیز تحت هر شرایطی به فعالیت خود ادامه میدهند از اینرو برخی از این واحدهای تولیدی روبه تعطیلی هستند.
وی گفت: درحالحاضر حدود 2.5 تا 3 میلیون تن فولاد در کارخانهها رسوب کرده و روند توقف برخی از کارخانههای فولادی آغاز شده اما این روند توقف روی قیمتها تاثیرگذار نیست یعنی تا زمانیکه برای این میزان تولید یعنی ۳میلیون تن یا حداقل دو سوم آن تقاضایی وجود نداشته باشد بازار فولاد با کمبود عرضه مواجه نخواهد شد و قیمتها نیز تغییری نمیکند.
مدیرعامل فرآیند فولاد تصریح کرد: چینیها حدود ۵۵درصد تولید فولاد جهان را دراختیار دارند و براساس آخرین آمار بیش از ۸۲۲میلیون تن فولاد را در دنیا تولید میکنند؛ کشور چین به سمت کاهش هزینههای تولید حرکت میکند و قیمت مواد اولیه را کاهش میدهند تا کسی نتواند با آنها رقابت کند اما میزان تولیدات خود را کاهش نمیدهد زیرا دولت چین از یک پشتوانه بالای ارزی برخوردار است و ضمن اینکه از صنعت فولاد و این میزان تولید در این صنعت مهم حمایت میکند به سرمایهگذاری در فناوریهای جدید، کمهزینه و پربازدهتر اقدام کرده است از اینرو پیشبینی میشود تا سال ۲۰۲۲م مرز تولید فولاد چین از مرز یکمیلیارد تن نیز خواهد گذشت.
وی افزود: کشوری که بالای ۵۵درصد فولاد دنیا را تولید میکند تمایل دارد تا سروری بیشتری در بازار داشته باشد از اینرو سهم تولید فولاد خود را کاهش نمیدهد و به سمت و سویی حرکت میکند که بتواند بیش از ۶۵ یا ۷۰درصد فولاد جهان را تولید کند.
به گزارش استیل ایران به نقل از گسترش صمت، رحیمیزاده به حمایتهای دولتی از صنعت فولاد کشور اشاره کرد و گفت: دولت باید از صنعت فولاد کشور حمایت کند تا این صنعت به سمت سرمایهگذاریهای توسعهای حرکت کند. بهعنوان مثال چینیها برای ورود به سال جدید میلادی به صادرکنندگان حدود ۱۳درصد تخفیف مالیاتی دادهاند، دولت ایران نیز باید برای حمایت از صنعت فولاد میزان بهره بانکی را برای بخش تولید کاهش داده و همچنین به واحدهای تولیدکننده مواد اولیه مانند واحدهای تولیدی گندله، واحدهای تولیدی کنسانتره و آهن اسفنجی کمک کند تا پروژههای عقب افتاده آنها به بهرهبرداری برسد و به نوعی زنجیره تامین مواد اولیه در داخل کشور تامین شود زیرا در شرایطی که زنجیره مواد اولیه تقویت شود میتوانیم مانند کشور چین در منطقه تاثیرگذار باشیم.
وی عنوان کرد: با تمام این اوصاف بهنظر میرسد اگر دولت حرکتی در جهت حمایت از صنعت فولاد در ماههای پایانی سال نکند، به طور قطع روند رو به رشد توقف در تولید شدت خواهد گرفت و شاید بتوان در اردیبهشت ۱۳۹۵، شاهد کمی رونق در بازار بود.