مصرف آهن قراضه در ایران طی 9 ماهه سال 1394 بالغ بر 4.6 میلیون تن بوده است.
علیرضا جعفری نژاد در دوازدهمین نشست بینالمللی فلزات قراضه آهنی و غیرآهنی که در مسکو پایتخت روسیه برگزار شد، به عنوان سخنران بخش ایران اظهارات خود را با نقل قولی از پیتر مارکوس آغاز کرد و گفت: آقای پیتر مارکوس اخیرا در کنفرانس فولاد دنیای اقتصاد در ارتباط با بحث قراضه به نکتهای اشاره داشت که در سال 2025 چین به 200 میلیون تن قراضه پایه آهنی و در سال 2035 به بیش از 400 میلیون تن خواهد رسید که چیزی 50 درصد بیش از تولید فولاد آن زمانش خواهد بود. بنابراین در مقوله قراضه پایه آهنی باید دقت فراوانی صورت گیرد و راهکارهایی برای تقاضای فولاد در بازارها ایجاد شود. اکنون در دنیا نیز با توجه به کاهش تقاضا قیمت قراضه پایه آهنی به کف قیمت خود رسیده است.
وی افزود: در بازار ایران، شرکتهای بزرگ فولادی شامل فولاد مبارکه اصفهان، فولاد خوزستان، ذوب آهن اصفهان و شرکتهای دیگر با توجه به اینکه آهن اسفنجی تولید میکنند، حدود 90 تا 95 درصد مصرفشان را در کورههای قوس الکتریکیEAF به سمت مصرف آهن اسفنجی سوق دادهاند و حدود 5 تا 10 درصد مصرف و خوراکشان را از قراضه تامین میکنند. تا آنجایی که حتی مشاهده شده است فولاد مبارکه اصفهان و ذوب آهن اصفهان به تهاتر نیاز داشتهاند و حتی فولاد مبارکه چدن را از ذوب آهن اصفهان تامین کرده است. یا اینکه شرکتها از ضایعات و سربارههای تولیدی واحدهای خود در کورههایشان استفاده میکنند.
وی ادامه داد: بحث قراضه در ایران موردنظر سازمانها، انجمنها و شرکتهای مرتبط قرار نگرفته است. در حالی که کشورهای بزرگ همچون آمریکا، روسیه، ژاپن و حتی ترکیه از منابع قراضه برای تامین خوراک کارخانههای فولادی خود استفاده میکنند. در مواردی هم دیده شده که ترکیه در جایگاه یکی از بزرگترین واردکنندگان قراضه پایه آهنی و گاهی هم صادرکننده آن قرار گرفته است.
جعفری نژاد توضیح داد: برخی از کارشناسان این صنعت بر این عقیده هستند که آهن اسفنجی از سولفور و گوگرد کمتری برخوردار بوده و در آن مس، روی، قلع، کرومیوم، تنگستن و ... وجود ندارد در حالی که در قراضه نامرغوب چنین ناخالصیهایی وجود دارد که برای تولید فولاد مفید نیست اما در مقابل برخی بر این باورند که قراضهها با توجه به طبقهبندیهای خود مثل سبک، نیمه سبک، حلبی، پرسی ورق، سنگین بار و ویژه میتوانند از نوع مرغوب نیز باشند و برای تولید مفیدتر باشند. به عبارتی ذوبدهی بیشتری داشته باشند، انرژی کمتری مصرف کنند و آلودگی زیست محیطی کمتری داشته باشند و عقیده دارند که استفاده از آهن اسفنجی یعنی تخریب محیط زیست و بدست آوردن آهن اسفنجی از سنگ آهن موجود در طبیعت که بازیافت قراضهها را مفیدتر برای جوامع میدانند و به نوعی کمک به محیط زیست و پایداری زمین. همچنین تاکید دارند که آهن اسفنجی برای کورهها باید از Fe 84 تا 86 برخوردار باشد که برای تولید فولاد مناسب باشد.
وی همچنین خاطرنشان کرد: اکنون قیمت آهن اسفنجی بین 47 تا 50 درصد شمش فولاد خوزستان در ایران تعیین میشود که با توجه به کاهش قیمت شمش فولاد، کارشناسان بخش قراضه بر این عقیده هستند که اکنون قیمت آهن اسفنجی حتی بالاست در حالی که قیمت قراضه پایه آهنی کاهش یافته و اکثر شرکتهای بزرگ و حتی فولاد آلیاژی ایران و فولاد خراسان نیز خودشان قراضه موردنیاز خود را تامین میکنند. اکنون شرکتهای دارای کورههای القایی 20 تنی و 25 تنی به ترتیب با 60 و 50 درصد ظرفیت کار میکنند و قراضه را از شرکتهای مرتبط تامین میکنند.
وی گفت: کارشناسان تخمین زدهاند که اگر قرار است به تولید 55 میلیون تن فولاد در سال 1404 دست یابیم به 6 میلیون تن قراضه پایه آهنی در ایران احتیاج خواهد بود. اینک در ایران طبق تخمین کارشناسان مرتبط و متخصص این بخش بین 2.5 تا 2.7 میلیون تن مصرف وجود داشته است. منابع قراضه نیز رو به کاهش بوده بطوریکه طی 10 سال گذشته فقط 1.5 میلیون خودرو اسقاط شده است. اگر در آینده نیاز به واردات قراضه باشد، حتی واردکنندگان قراضه آنرا از ابعاد مختلف سخت دانستهاند چون طی سالهای گذشته در بنادر به دلیل نبود امکانات زیرساختی مشاهده شده است که 5 تا 6 ماه طول کشیده تا قراضه تخلیه شود. بنابراین در شرایط نیاز حتما زیرساختهای این بخش باید آماده باشند، برخی از قراضهها نیز در مبادی وارداتی نیاز به دروازههای مخصوصی برای واردات دارند.
وی افزود: شرکتهای فعال در صنعت قراضه داخل ایران مشکلاتی نیز به لحاظ بحث فاکتورهای خرید و فروش ضایعات، مالیات بر ارزش افزوده و حتی مقوله عوارض گمرکی واردات با سازمان مالیاتی و گمرک کشور داشتهاند و نیازمند شفافیت بیشتر و ایجاد انجمنی منسجم هستند.
جعفری نژاد عنوان کرد: طبق آماری که از معاونت پژوهش شرکت ملی فولاد ایران بدست ما رسیده است، در سال 1393 واردات آهن قراضه 22 هزار و 498 تن و مصرف تقریبی آهن قراضه در ایران دو میلیون و 444 هزار و 499 تن بوده است. همچنین در 9 ماه ابتدایی سال 1394 واردات آهن قراضه 712 تن و مصرف تقریبی آهن قراضه در ایران 4 میلیون و 665 هزار و 768 تن بوده است.
وی اضافه کرد: در ایران فرهنگ تبدیل و بازیافت قراضه و ضایعات باید قطعا برای حفظ محیط زیست و پایداری زمین مورد تاکید بین عموم قرار گرفته و کارشناسان آنرا مرتبط با وضعیت اقتصادی افراد جامعه نیز میدانند. طبق نظر یکی از کارشناسان سالانه حدود 500 هزار تن زباله الکترونیکی در ایران ایجاد میشود که تهدیدی برای محیط زیست محسوب میشود. زبالههایی اعم از مانیتور، تلویزیون، موبایل، مادربورد و ... که از نگاه کارشناسان در هر تن مادربورد رایانهها حدود 200 کیلوگرم مس به کار رفته است که بازیافت آنها بسیار حائز اهمیت است.
به گزارش استیل ایران به نقل از ماین نیوز، جعفری نژاد اعلام کرد: در ایران در حوزه قراضه پایه آهنی از طریق بورس کالا قراضهها، ریلهای فرسوده، واگنها و تجهیزات فرسوده شرکت راهآهن جمهوری اسلامی ایران و فولاد آذربایجان (به دلیل نداشتن واحد ذوب در آن واحد) و ... ارائه میشوند. جمعآوری قراضهها در بخشهای صعبالعبور و دورافتاده نیز هم کمکی برای محیط زیست خواهد بود و هم کمکی برای تامین قراضه در کشور. ضمنا قراضههای آهنی در مراحل تولید فروسیلیس منگنز نیز بکار میروند.
به گفته وی در ارتباط با فرآوری قراضههای پایه آهنی نیز طی 3 سال گذشته واحدهایی به نام فولاد کالا (فوکا) با ظرفیت 200 هزار تن در سال و فولادگستر آتیه سپاهان با ظرفیت 300 هزار تن در سال با تکنولوزی شریدر در حال فعالیت هستند و به نظر میرسد واحدهایی در همدان و زنجان نیز در آینده نزدیک ایجاد خواهند شد. برخی از شرکتها نیز در سایتهای خود قصد ایجاد واحد شریدر را داشته و در ایران از تکنولوژی متسو و وزانی و دانیلی استفاده شده است.
در دوازدهمین نشست بینالمللی فلزات قراضه آهنی و غیرآهنی در تاریخ 10 و 11 اسفند 1394 در مسکو شرکتهای بسیاری به عنوان مشارکتکننده از شرکتهای مختلف جهان حضور داشتند و در نمایشگاه جانبی آن فناوریهای متنوعی از شرکتهای مختلف در حوزههای فرآوری، برش، تجهیزات جابجایی، آنالیزورها، ماشین آلات و واحدهای تحقیقاتی و پژوهشی قراضههای پایههای آهنی و غیرآهنی در معرض دید بازدیدکنندگان قرار گرفت.
برندها و شرکتهایی همچون Albert Hoffmann GmbH, Danieli Henschel, Danieli Centro Recycling, 3Ao, ANS Greyfer Ltd., Arden Equipment, Max-Intrade, ZDAS, Sicon, Silnye Machinery, Delfi, Mercury Ural, AT Machinery Ltd., HWH Machines, MOROS Industrias Hidraulicas S.A., CCS Services, Jiangsu Huahong Technology Stock Co. Ltd., Transles, Trade Aktiv Resource, TEREX / FUCHS, ERGA LLC, League of Waste Paper Processors, RUSLOM, Hubei LiDi, Olympus, National University of Science and Technology MISiS, Metso, Tashrangmetzavod, System Redoma, Neftegaz به صورت غرفه حضور داشتند.
در تحقیقی که صورت گرفت حدود 10 واحد شریدر فعال هستند که توسط دانیلی هنشل دو واحد در روسیه، یک واحد در بلاروس و یک واحد در اوکراین ایجاد شده است. البته واحد اوکراین آن فعلا غیرفعال است و ظرفیت یک میلیون تنی دارد. تکنولوژی دانیلی حتی در شمال روسیه زیردریاییهای آن کشور را به صورت شرید درآورده و فرآوری میکنند.
از شرکتهای ژاپنی حاضر در کنفرانس میتوان به شرکت Advanced Material Japan Corp. با مدیریت شیگئو ناکامورا اشاره داشت که فعال در تامین مواد اولیه و قراضههای مختلف حتی تنگستن برای ژاپن است و همینطور شرکتهای ژاپنی دیگر همچون Mitsui Bussan Metals Co. Ltd. و GS YUASA تامینکننده مواد اولیه و فلزات غیرآهنی همچون سرب و باتریهای فرسوده حضور داشتند.
از فنلاند انجمن قراضه فنلاند که از سال 1940 میلادی فعال بوده و شرکت بازیافت قراضه Kajaanin Romu حاضر بودند. از اتریش شرکت تحقیقات بازار فلزات و فولاد SMR و همینطور شرکت Redwave شرکت داشتند.
از ترکیه شرکت Er Metal Refractories & Material که حتی خواهان HBI از ایران بود نیز حضور داشت. از فرانسه Copex، از هلند مجله Recycling International ، از مجارستان شرکت Loacke، از قزاقستان شرکت Kazvtozchezmet / www.kvchm.kz ، از سوئد شرکت Kobolde & Partners AB و از روسیه شرکت CMP (ROSATOM) / www.rosatom.ru / www.chmz.net و بسیاری شرکتهای دیگر و حتی پلتس نیز در کنفرانس حاضر بودند.