دو سال رکود در بازارجهانی و داخلی فولاد و نزول روز‌به‌روز قیمت‌ها خستگی را بر تن مدیران سختکوش فولاد بر جا گذاشته و امید به ادامه حیات تمام دست‌اندرکاران در این صنعت را از بین برده بود، رکود قیمت‌های برون‌مرزی و درون مرزی تا جایی فاجعه بار بود که تعداد بسیار زیادی از کارخانه‌های فعال زنجیره‌های مختلف فولاد مثل کارخانه‌های ذوب و نورد و... شروع به تعدیل نیروی انسانی کردند که نتیجه این کار کاهش تولید یا تعطیلی واحد‌های فولادی را به همراه داشت. تعداد بسیار زیادی از فعالان این صنعت دلیل رکود در این بازار را مازاد تولید چین می‌دانستند و عده‌ای دیگر نبود مصرف، به‌دلیل عدم اجرای پروژه‌های ساخت‌وساز و عدم تخصیص بودجه‌های عمرانی توسط دولت می‌دانستند که در نهایت شرکت‌های بزرگ فولادی (شبه دولتی) تنها راه نجات این صنعت را افزایش تعرفه‌های واردات اعلام کردند و پس از پیگیری فراوان باعث افزایش تعرفه‌های گمرکی واردات مواد اولیه و محصولات فولادی توسط دولت شدند.عمق رکود یا بهتر است بگوییم فاجعه تا جایی رسید که قیمت‌های وارداتی تا حد 220 دلار برای انواع شمش فولادی و 270 دلار برای انواع ورق‌های گرم از مبادی کشورهای چین و اوکراین و روسیه به مقصد بندر امام خمینی یا بنادر شمالی کشور به راحتی امکان‌پذیر بود، مازاد تولید چین و افت شدید ارزش پول ملی روسیه و ترکیه و همچنین قیمت‌های نزولی عرضه سنگ‌آهن از طرف استرالیا و برزیل همگی دلایل اصلی برای دامن زدن به رکود فولاد جهانی محسوب می‌شدند، بنابراین با عنایت به از دست رفتن صرفه اقتصادی تولید فولاد به مرور شرکت‌های خصوصی بزرگ چین در مرحله اول با ظرفیتی معادل 40 میلیون تن و پس از آن چند شرکت فعال در این کشور به ورشکستگی کشیده شدند و با این عرضه کمتر باعث ثابت ماندن قیمت برای دو ماه متوالی شدند.
سپس از اواسط اسفند ماه سال 94 شاهد تضعیف ارزش دلار در مقابل رشد قیمت‌های نفت، طلا و یورو و به‌خصوص رشد قیمت‌های جهانی فولاد بودیم که این رشد قیمت تا جایی ادامه پیدا کرد که امروز قیمت‌های سنگ‌آهن استرالیا به مقصد چین با کرایه حمل، حدود 56 دلار و قیمت آهن قراضه آمریکا به ترکیه 262 دلار و انواع شمش‌های فولادی از مبدا ترکیه، اوکراین، روسیه و چین با قیمت‌های 365 دلار تا 375 دلار با رشد حداقل 10 دلار در دو روز گذشته را شاهد بودیم که پیرو رشد قیمت‌های جهانی بلافاصله بازار فولاد ایران هم با واکنش سریع رشد قیمت‌ها را دنبال کرد و منجر به فروش انواع میلگرد در بازار تا سقف 1500 تومان در هر کیلو و انواع شمش‌های فولادی تا سقف 1290 تومان در هر کیلو و انواع ورق‌های سیاه در بنادر کشور تا سقف 1600 تومان برای هر کیلو شد. اخبار جهانی حاکی از رشد قیمت‌ها تا مرز 400 دلار برای انواع شمش‌های فولادی است که شاید پس از آن با تهدید روشن شدن موتورکارخانه‌هایی که به‌دلیل عدم صرفه اقتصادی به تعطیلی کشیده شده بودند مواجه باشیم و با ازدیاد عرضه فولاد در بازار‌های جهانی یا به ثبات قیمت برسیم یا اینکه دوباره قدری تنزل در قیمت‌ها را شاهد باشیم و شاید در این حال بهتر بود که با ابزار تعرفه‌های وارداتی از جلوگیری افت قیمت‌ها در داخل می‌توانستیم استفاده کنیم و نه اینکه وقتی که قیمت‌ها به خودی خود در حال رشد هستند با اعمال تعرفه تحریک مضاعف تقاضا نماییم و فقط مصرف‌کننده نهایی را به نفع تولیدکنندگان بزرگ مجبور به پرداخت قیمت‌های گزاف کنیم. و در آخر اینکه در سال 95 با رشد قیمت‌های جهانی از یک طرف و ظرفیت‌های تعطیل شده در خارج از طرف دیگر و همچنین ارائه وعده‌های ساخت و ساز از طرف دولت شاهد رونق در این صنعت خواهیم بود ولی چنانچه صنعت فولاد در داخل کشور از حمایت‌های دولت همانند کاهش نرخ سودهای بانکی یا معافیت‌های مالیاتی را شاهد نباشیم قطعا صنعت فولاد کشور نه تنها نجات نخواهد یافت بلکه مشکلات بیشتری برای این صنعت بزرگ و استراتژیک به‌وجود خواهد آمد.
حمیدرضا طاهری‌زاده
نائب رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران