قیمت انواع سکه که به واسطه تغییرات بروز کرده در روند مذاکرات هستهای، افزایش قیمت طلای جهانی را به صورتی شدیدتر در بازار داخل منعکس کرده بود، دیروز قدری به عقب بازگشت.
دلار آمریکا در بازار داخلی نیز قدری از افزایش قیمت اتفاق افتاده به واسطه توقف مذاکرات را جبران کرد. تعطیلی پایان هفته بازارهای جهانی، موجب شد که قیمت هر اونس طلای جهانی و نرخهای برابری ارزهای عمده ثابت بمانند، اما کارشناسان معتقدند که هفته جاری برای بازار طلا بسیار تعیینکننده است و نشست فدرال رزرو در روزهای سهشنبه و چهارشنبه و تصمیمات سران بانک مرکزی آمریکا تکلیف بازار طلا در سال 2014 را قدری روشن خواهد کرد.
بازار داخلی و بازگشت تغییرات
قیمت انواع سکه و طلای 18 عیار دیروز صبح در بازار داخلی کاهش یافت. در اولین روز هفته جاری، به خاطر توقف موقتی که در مذاکرات هستهای ایران بروز کرده بود، عمده قیمتها در بازار داخلی افزایش یافته بودند. در این شرایط، تغییرات نرخ سکه از دو عامل متاثر شده بود. افزایش قیمت طلای جهانی، قیمت انواع سکه را افزایش داد و تغییر نگاه بازار نسبت به روند مذاکرات که افزایش قیمت انواع ارز را به دنبال داشت، نرخ سکههای طلا را هم بالا کشید. تغییرات سکه به صورت عمده در حالت تعادلی از تغییرات نرخ اونس ناشی میشد و تاثیر فضای حاکم بر مذاکرات بر سکه بازار داخلی به صورتی مقطعی و گذرا بود.
بر این اساس، قیمت سکه که در روز شنبه، با توجه به افزایش قیمت اونس، بیش از اندازه زیاد شده بود، مسیر بازگشت را در راسته بازار پیشگرفت. طلای 18 عیار نیز با وجود اینکه افزایشی مانند سکه را تجربه نکرده بود، در پیگیری مسیر کاهشی با آن همراهی کرد. در نهایت دیروز در حالی که بازارهای جهانی تعطیل بودند و قیمت هر اونس طلای جهانی تغییر نکرد، انواع سکه با متحمل شدن کاهش قیمت، افزایش بیش از اندازه روز شنبه را جبران کردند.
در بازار داخلی تنها سکههای طلا مسیر بازگشت راپیش نگرفتند، بلکه دلار آمریکا نیز قدری از افزایش حادث شده را جبران کرد. قیمت دلار تحتتاثیر مسایلی که در مذاکرات بروز کرد، در روز شنبه 24 تومان افزایش یافت و دوباره به بالای 2هزار و 950تومان بازگشت. دیروز صبح قدری از افزایش روز شنبه جبران شد، ولی نرخ این ارز پراهمیت از 2هزار و 950تومان پایین نیامد. برخی از کارشناسان معتقدند پایین آمدن مجدد از این سطح مستلزم بروز پیشرفتی نسبتا جدی در روند مذاکرات است. البته اظهارنظرهایی امیدوارکننده در خصوص مذاکرات ژنو صورت گرفته که در اصلاح دیدگاه بازار موثر خواهند بود. این اصلاح دیدگاه گرچه از قدرت کافی برای بازگشت قیمت دلار به سطح قبلی برخوردار نبود، اما در ممانعت از افزایش قیمتها موثر بود.اوج این اظهارنظرهای مثبت برای اصلاح نگاه بازار، سخنان وزیر خارجه کشورمان بود.
«محمد جواد ظریف»، وزیر خارجه ایران در واکنش به اقدامات اخیر آمریکا در خصوص تحریمهای ایران گفت: «در چند روز گذشته اقدامات نامناسبی از سوی مقامات آمریکایی صورت گرفت که ما به شکل مقتضی و با در نظرگرفتن همه جوانب امر به آن پاسخ دادیم.» وزیر خارجه ایران با اشاره به توافق نهایی تصریح کرد: «مذاکره و رسیدن به نتیجه، کار دشواری است و حتما فراز و نشیبهای فراوانی دارد. این را هم از روز اول پیشبینی کرده بودیم.» کارشناسان اقتصادی معتقدند که امیدواری وزیر خارجه ایران در خصوص روند مذاکرات تاثیر زیادی در زنده نگه داشتن امید در بازار خواهد داشت و اجازه نمیدهد که روند اصلاحی که به عنوان مثال دلار در پیش گرفته بود به طور کلی منحرف شود و این فراز و نشیبها در مورد قضایایی با این ابعاد طبیعی است.
از جمله دیگر رویدادهای امیدوارکننده در خصوص توافقات هستهای ایران، میتوان به اظهارات وزیر خارجه سوئد اشاره کرد. «کارل بیلت» در روز شنبه اظهار کرد: «اتحادیه اروپا با هیچ مانعی در برابر کاهش بخشی از تحریمهای وضع شده علیه ایران در چارچوب توافق موقت هستهای بین تهران و 6 قدرت بزرگ منطقهای مواجه نیست» وی علاوه بر این از تحریمهای جدید آمریکا علیه ایران انتقاد کرد. پیشبینی میشود این اظهارنظرها مانع از حاکم شدن نگاه بدبینانه به آینده شود.
عمده تحلیلگران اقتصادی در خصوص توقف مذاکرات اخیر معتقد هستند: سرعت پیشرفت مذاکرات حتی با وجود اتفاق اخیر مساعد به نظر میرسد و این امر از مواضعی که اعتدالیون دو طرف اتخاذ کردند نیز دریافت میشود. کارشناسان معتقدند بسیار ساده انگارانه خواهد بود اگر انتظار داشته باشیم که توافقاتی با ابعادی تا این حد وسیع به سرعت صورت گیرد و توقفهای مقطعی برای استقرار مواضع تعادلی در روابط ضروری است. آنها موید ادعای خود را واکنش بازار داخلی به رویدادهای اخیر عنوان میکنند و میگویند بازار دریافت خود را از روند مذاکرات در کل تغییر نداده است؛ چراکه تغییرات حادث شده و افزایش قیمتها تا حدي جبران شدند. اگر نظر بازار درباره روند مذاکرات عوض شده بود، افزایش قیمتها جبران نمیشد و ادامه مییافت.
گذشته از تاثیرات مستقیم توافقهای هستهای ایران بر قیمت ارز ، پرداخت داراییهای ایران توسط برخی از کشورها نیز بر قیمت ارز در بازار داخلی موثر خواهد بود. در این خصوص مقامات بانک مرکزی هند اعلام کردند «منتظر اعلام نظر ایران برای تعیین نحوه پرداخت پول نفت این کشور هستیم؛ اما قرار نیست پول زیادی پرداخت شود و این پرداخت به صورت متناوب و قسطی انجام خوهد شد.»
بهعلاوه پس از انعقاد موافقتنامه ژنو در ماه نوامبر، ایران اکنون میتواند مبلغ 2/4 میلیارد دلار از پول نفت خود را که نزد مشتریان عمده نفت خود شامل هند، چین، ژاپن و کره جنوبی بلوکه شده بود، آزاد کند. کارشناسان اقتصادی معتقدند که ورود ارز از این کشورها به ایران میتواند کمک موثری به پایین آوردن نرخ ارز و به ویژه دلار در بازار داخلی باشد و ورود تدریجی ارز کمک خواهد کرد تا تغییرات قیمت به آرامی صورت گرفته و تنشی به فعالیتهای اقتصادی از جمله صادرات وارد نکند.
طلای جهانی
دیروز، یکشنبه، بازارهای جهانی تعطیل بودند و نرخ هر اونس طلای جهانی به همراه نرخ برابری عمده ارزها بدون تغییر ماند، اما کارشناسان اقتصادی معتقدند که قیمت طلا با هفته سرنوشتسازی روبهرو است و برگزاری نشست فدرال رزرو آمریکا میتواند تاحد زیادی روند تحولات قیمت فلز زردرنگ را طی ماههای آینده مشخص کند. بر این اساس اگر فدرال رزرو آمریکا مطابق پیشبینی بسیاری از کارشناسان اقتصادی و موسسات مالی بینالمللی بخشی از محرک پولی خود را طی ماههای آینده کاهش دهد، اعتماد سرمایهگذاران نسبت به بازار طلا بیش از پیش کاهش خواهد یافت و باید منتظر کاهش بیشتر قیمت طلا باشیم.
البته برخی از تحلیلگران معتقدند که متوقف شدن محرک پولی فدرال رزرو ممکن است موجب کاهش قیمت طلا شود؛ ولی سقوط آن را در پی نخواهد داشت. رییس اتحادیه طلا و جواهر «محمد کشتی آرای» نیز درباره پیشبینی روند آتی بازار طلا و سکه در بازار داخل گفت: «با توجه به اینکه روزهای پایانی سال میلادی است و معمولا در روزهای پایانی سال نوسانات قیمت طلا در بازارهای جهانی رخ میدهد و همین نوسانات به بازار داخل هم منتقل میشود؛ طبیعی است که قیمتها در بازار داخل دچار نوسان شود؛ اما نوسانات به صورت التهابی و شوک نخواهد بود.»
به هر روی باید منتظر نشست مقامات فدرال رزرو آمریکا در روزهای سهشنبه و چهارشنبه هفته جاری بود، تا سیاستهای بانک مرکزی آمریکا تکلیف بازار فلز گرانبها را تا حدی روشن کند.