هند، چهارمین تولیدکننده بزرگ فولاد جهان در تلاش است در راستای طرحهای توسعه اقتصادی خود تبدیل به دومین تولیدکننده بزرگ این فلز پس از چین شود؛ اتفاقی که با بررسی روند حجم تولید این کشور در دهههای گذشته بعید به نظر نمیرسد.
اکنون شهر دهلی پایتخت هندوستان در میان شهرهای آسیایی سریعترین رشد اقتصادی را دارد و پیشبینی میشود تا ۴ سال آینده و سال ۲۰۲۱ میلادی، اقتصاد آن ۵۰ درصد بزرگتر از حالت کنونی باشد. بیشترین رشد اقتصادی این شهر در بخش ارائه خدمات مالی و تجاری خواهد بود و صنایع معدنی و به ویژه فولاد جایگاه چشمگیری در تحقق این رویداد خواهند داشت. هند در همین راستا و در مسیر پیشبرد طرحهای توسعهای قصد دارد ظرفیت تولید فولاد خود را تا ۲۰۳۰ میلادی (۱۴۰۹ خورشیدی) ۳ برابر کند و تبدیل به دومین تولیدکننده فولاد جهان شود. این کشور اکنون چهارمین تولیدکننده این فلز است و چین، اتحادیه اروپا و ژاپن در رتبههای اول و سوم قرار دارند. بنابر گزارش رسانه یادشده، دولت هند در تلاش است به منظور رشد مصرف داخلی فولاد، بخشهای ساختوساز و خودروسازی این کشور را رشد دهد. در واقع پایین بودن سرانه مصرف فولاد در این کشور مشکلی است که این شبهجزیره پهناور مستقر در جنوب آسیا با جمعیت بیش از ۱ میلیارد و ۱۷۸ میلیون نفری با آن روبهرو است. مصرف سرانه فولاد هند در سال گذشته میلادی ۶۳ کیلوگرم برای هر نفر بود در حالی که مصرف سرانه چین در مقام بزرگترین تولیدکننده فولاد جهان با جمعیت بیش از ۱ میلیارد و ۳۷۰ میلیون نفری برای هر نفر به ۴۹۳ کیلوگرم میرسد.
دولت هند برای رویارویی با این مشکل، وعده ایجاد زیرساختهای جدید و بازسازی و نوسازی زیرساختهای فعلی کشور را داده تا این سیاست به افزایش چشمگیر سرانه مصرف فولاد هند کمک کند. دولت هند همچنین در تلاش برای تولید فولاد بیشتر و به دنبال آن ایجاد بازار مصرف، استفاده از محصول داخلی این فلز را در همه پروژههای دولتی اجباری کرد که این اتفاق باعث شد سرانه مصرف از ۶۳ کیلوگرم در سال گذشته به ۱۶۰ کیلوگرم در امسال افزایش یابد. همچنین اقدامات سختگیرانهای همانند تحمیل عوارض آنتیدامپینگ و تعیین حداقل نرخ وارداتی، منجر به کاهش ۳۹ درصدی واردات و افزایش ۵۷ درصدی صادرات در همین مدت شد. «چادهاری بیرندرسینگ» وزیر فولاد کشور هند نیز در ژوئن (خرداد) امسال به طور رسمی از سرمایهگذاران خارجی دعوت کرد در صنعت فولادسازی هند سرمایهگذاری کنند و اعلام کرد: اگر هر شخص حقوقی و حقیقی، اقدام به وارد کردن فناوریهای مرتبط با صنایع فولادسازی به هند بکند یا خواستار انعقاد قرارداد مشارکت باشد و بخواهد کارخانهای در هند راهاندازی و از نیروی کاری هند استفاده کند، دولت با روی باز از آن استقبال خواهد کرد. در همین زمینه، سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) نیز چندی پیش در وبسایت خود پیشبینی کرده بود که تولید فولاد هند در ۴ سال آینده و سال ۲۰۲۱ میلادی به ۱۲۸ میلیون و ۶۰۰ هزار تن میرسد. براساس این گزارش، هند در سال گذشته میلادی (۲۰۱۶) نیز شاهد رشد تولید ۷/۴ درصدی نسبت به سال پیش از آن (۲۰۱۵) بود.
سه دهه توسعه در هند
حامد اکبرزاده مهندس معدن نیز توسعه اقتصادی هند را در زمینههای گوناگون از جمله صنایع معدنی و فولاد تایید کرد و در توضیح بیشتر این موضوع گفت: هند به معنای واقعی در مسیر توسعه پیش میرود، در واقع اگر روزی نام این کشور با فقر و تنگدستی آورده میشد، اکنون پیشرفتهای اقتصادی و رنسانس علمی آن است که توجه همگان را به خود جلب کرده است. مدتهاست که سرمایهگذاریهای خارجی در این کشور امری عادی به شمار میآید و فروش کالاهای هندی در بازارهای جهان به شدت افزایش یافته است. وی ادامه داد: در واقع در نتیجه اصلاحات اقتصادی که در سال ۱۹۹۱ میلادی (۱۳۷۰ خورشیدی) در هند انجام شد، این کشور تبدیل به چهارمین اقتصاد رو به رشد جهان و دومین اقتصاد در حال رشد از نظر سرعت شد. هند در زمینه تولید صنعتی و برخورداری از نیروی انسانی ماهر و تحصیلکرده نیز رشد چشمگیری داشته است، هر چند هنوز جمعیت زیادی از این کشور از فاصله طبقاتی رنج میبرند و مشکلات زیربنایی آن ادامه دارد. اکبرزاده در بیان دیدگاه خود در زمینه رشد تولید فولاد هند و تبدیل شدن آن به دومین تولیدکننده بزرگ دنیا گفت: هند در بسیاری از ابعاد اقتصادی مانند چین عمل کرده است و در تولید فولاد نیز میخواهد همپای همسایه خود پیش رود، توجه به حجم تولید هند در سالهای گذشته نشان میدهد این رویه از مدتها پیش شروع شده است؛ در سال ۱۳۴۶ خورشیدی (۱۹۶۷ میلادی) تولید فولاد خام این کشور ۶/۳ میلیون تن بود.
این رقم ۱۳ سال پس از این تاریخ و در سال ۱۳۵۹ خورشیدی (۱۹۸۰ میلادی) به ۹/۵ تن رسید. ۱۰ سال بعد در سال ۱۳۶۹ (۱۹۹۰ میلادی) حجم تولید فولاد خام هند ۱۵ میلیون تن شد. در ابتدای قرن حاضر و در سال ۲۰۰۰ میلادی (۱۳۷۹ خورشیدی) به ۲۶/۹ میلیون تن رسید و در سال ۱۳۸۶ (۲۰۰۷ میلادی) ۵۳/۵ میلیون تن فولاد تولید کرد. تولید فولاد خام هند در ابتدای دهه جاری میلادی و در سال ۲۰۱۰ میلادی (۱۳۸۹ خورشیدی) به ۶۸/۳ میلیون رسید و در نهایت در سال گذشته میلادی (۲۰۱۶) کل تولید فولاد خام این کشور ۹۵/۶میلیون تن شد؛ با این رویه پیشرفت هند در این مسیر و تبدیل شدن به دومین کشور تولیدکننده بعید به نظر نمیرسد، هر چند رقیبانی مانند ژاپن و اتحادیه اروپا پیشرو داشته باشد.