صنعت فولاد ایران در شرایط کنونی از مشکلات مختلفی رنج می برد یکی از این مشکلات که نشات گرفته از تصمیم گیری های اشتباه داخلی است به زنجیره فولاد ارتباط دارد. محمد کشانی مدیرعامل پارس فولاد سبزوار و عضو هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران در یاداشتی از عدم توازن زنجیره فولاد در کشور انتقاد کرد.
توازن زنجیره فولاد در کشور ما از چند سال گذشته به هم خورده است. منظور از توازن صرفا ایجاد ظرفیت در حلقههای مختلف نیست بلکه علاوه بر آن باید شرایط و نحوه تامین مواد اولیه واحدهای مختلف در کل زنجیره را هم در نظر گرفت.
تا چند سال قبل بخشهای مالکیتی و مدیریتی زنجیره فولاد وظیفه خودشان را به خوبی انجام میدادند یعنی معدنیها کار معــدن را به پیش میبردند و فولادیها کار فولاد را. معدنیها مواد اولیه مورد نیاز فولادیها را تامین می کردند و با درآمد مناسب حاصل از آن، کسب و کار خود را توسعه میدادند .
اما متاســفانه از چند سال گذشته و با خصوصی سازی نادرســت و عدم نظارت جامع بالاســری، این توازن به هم خورد. معدنی ها خواســتند خودشان ارزش افزوده ایجاد کنند و به همین دلیل شــرکتهای معدنی به سمت احداث شرکتهای فولادی رفتند. بر این اساس شرکتهای فولادی هم دچار کمبود مواد اولیه شدند و با توجه به این که خط قرمز فولادیها هم تولید است ،آنها هم برای اینکه مشکلات خود را در این زمینه حل کنند شروع به معدن داری کردند .
در حال حاضر توازنی که وجود داشــت به هم خورده و افراد وارد حوزههایی شده اند که در آن تخصص ندارند.
فولادیها تخصص کار در حوزه فولاد را دارند و معدن سازان تخصص کار در حوزه معدن. این باعث شده است که در چینش فولادی ها هم مزیت ها از بین برود. این تصمیم های نادرست باعث شده است که در وسط کویر کارخانه فولادســازی احداث کنند که آب آن را باید از خلیج فارس و دریای عمان تأمین کنند!
بنابرایــن تصمیمات جزیره ای و عــدم توجه به منافع کلی زنجیره فولاد باعث عدم توازن در این زنجیره شد و وقتی این توازن به هم خورد تصمیمات جزیره ای هم تشدید شدند و این یعنی یک دور باطل.
در چنین شرایطی فولادسازان هم نباید از وضعیتی که ایجاد شده است عقب بمانند. دولت تا یک جایی میتواند نیازهای این شرکت ها مثل ذوب آهن اصفهان و فولاد مبارکه را تأمین کند و فولادســازان مجبورند به سمت خرید معادن بروند. لذا فولاد خوزستان این کار را انجام داد و به نظر من ذوب آهن اصفهان و فولاد مبارکه هم باید به ســمت خرید معدن بروند تا بتوانند مواد اولیه مورد نیاز خود را تأمین کنند چرا که به نظر میرســد در سالهای آینده شــرکتهای فولادی که به معادن دسترسی ندارند، مشکلاتشان از این هم بیشتر میشود.
بر این اســاس انجمن نیز به موضوع ورود کرده و قرار است با برگزاری نشست هایی بین فولادسازان و معدنی ها از یک ســو و مذاکرات لازم با سهامداران و مدیران حاکمیتــی، زمینه لازم برای مالکیت فولادســازان در معادن در جهت پایداری تامین مواد اولیه فراهم شود.