با توجه به شرایط اقتصادی موجود و کمبود منابع برای ایجاد زیرساخت های صنعتی، با مهندس «احمد دنیانور» مدیر عامل فولاد جنوب و اخذ کننده اولین خط اعتباری خارجی در بخش خصوصی کشور که منتج به اولین سرمایهگذاری خارجی در صنعت فولاد ایران شد، به گفتگو نشستیم. دنیانور در این گفتگو به تشریح مزایا و ویژگی های خطوط اعتباری پرداخته و از نحوه برخورداری واحدهای تولیدی از این خطوط گفته است.
– بهعنوان اولین سوال، خطوط اعتباری خارجی چیست و چگونه قابل استفاده خواهد بود؟
به طور کلی خطوط اعتباری، اعتباری است که از سوی بانکهای دولتی یا خصوصی سایر کشورها برای رونق صادرات و فروش خارجی ایجاد میشود. به زبان سادهتر وامی است با درصد سود بسیار پایین که از سوی بانکهای دولتی و خصوصی کشورها به خریداران کالا (بهخصوص ماشینآلات، تجهیزات و تکنولوژی) از کشور آنها تعلق میگیرد. به دلیل این که این وام ها نیازمند اعتماد و ضمانت دو جانبه است، بر همین اساس، دولتها عامل پرداخت و حتی دریافت این خطوط میشوند بهنحوی که در داخل کشور خود با سرمایهپذیر توافق و ضمانتهای لازم را اخذ میکنند. در مقابل نیز به کشور اعتباردهنده تضمین بازپرداخت را ارائه مینمایند. آنگاه کشور اعتبار دهنده به خریدار اعلام میکند در صورتی که کالا و تجهیزات خود را از کشور آن ها ( اعتبار دهنده) خرید نمایند وجه و ثمن مورد معامله توسط بانک اعتبار دهنده فاینانس میشود و خریدار میتواند به صورت اقساط بلند مدت اعتبار اخذ شده و سود متعلقه را بازپرداخت نماید .
– شما چطور توانستید از این خطوط اعتباری بهره مند شوید؟
در آن سالها تکنولوژی کورههای القایی که در هندوستان و از کشور آمریکا اخذ شده بود، هنوز در ایران شناخته شده نبود. یعنی به طور کلی بخش خصوصی، در زنجیره تولید فولاد در بخش فولادسازی یا همان ذوب آهن حضور نداشت .
من با ملاحظه این موضوع که تکنولوژی موردنظر میتوانست در تولید فولاد ایران و توسعه فعالیت بخشخصوصی در قسمت ذوب آهن و فولادسازی انقلاب اساسی ایجاد کند، به همراه شریک هندی خود، این تجهیزات را به صنعتگران ایرانی علاقهمند در کشور هندوستان معرفی نموده و ارائه دادیم.
البته نیاز به سرمایهگذاری بزرگتر نسبت به نورد و سایر کارخانههای صنعتی از یک سو و ناشناخته بودن این تکنولوژی برای خریداران از سوی دیگر ، باعث شد تا ابتدا در فروش این کارخانهها توفیق چندانی نداشته باشیم. با این وجود و در همان شرایط، سه دستگاه به سه گروه از سرمایهگذاران فروختیم اما به دلیل عدم آشنایی با این تکنولوژی، نصب، راه اندازی، سوپروایزری و آموزش را هم در قرارداد به عهده گرفتیم.
وقتی ساخت این واحدها شروع شد به اتفاق شریکمان تصمیم گرفتیم اقدام به ساخت یک واحد بزرگ ۸۰۰ هزار تنی در هرمزگان بنماییم. در آن زمان برای تامین منابع، مستقیماً به بانکهای کشور هندوستان مراجعه و پروژه را به بانکها معرفی نمودم. نهایتاً سه بانک در این کشور برای تامین منابع مالی پروژه به میزان سیصد میلیون دلار، بهشرط خرید تجهیزات از تولیدکنندگان و تامینکنندگان هندی اعلام آمادگی نمودند.
سپس قراردادی بین سه بانک در هند با ما منعقد شد و به این ترتیب خط اعتباری برای نخستین بار در بخش خصوصی، از کشور خارجی اخذ شد. البته متاسفانه بهدلیل تغییر شرایط سیاسی ایران و بروز تحریمها، این خط اعتباری در حد بسیار ناچیزی تامین و اجرایی شد و برای بقیه آن، بانکها بهصورت یکطرفه و با اتکا به قانون فورس ماژور متوقف شدند و قرارداد را فسخ کردند .
البته با کمک بانکهای ایرانی پروژه در نهایت به بهرهبرداری رسید و با توجه به شراکت شرکاء هندی، نخستین سرمایهگذاری خارجی در صنعت فولاد ایران محقق شد و مجموعه فولاد جنوب بهعنوان یکی از اولین تولیدکنندگان شمش در بخش خصوصی فعالیت خود را آغاز نمود .