دکتر بهرام سبحانی، رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران اظهار داشت: متأسفانه التهاب در بازار فولاد از زمانی آغاز شد که بعضی از سازمان‌ها، برای یک سری کنترل‌ها به معاملات فولاد در بورس کالا ورود کردند و مکانیزم عرضه و تقاضا در بورس کالا مختل شد. راه حل ایجاد ثبات در بازار فولاد این است که معاملات فولاد در بورس کالا به روال پیشین آن، یعنی روالی که از سال ۸۲ تا همین دو سال پیش برقرار بود، بازگردد.
رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران در پاسخ به پرسش در مورد التهابات بازار فولاد گفت: در بازار فولاد همواره فراز و نشیب وجود داشته است اما این واقعیت است که التهاب در بازار فولاد هیچ‌گاه به اندازه ماه‌های گذشته نبوده است.
دکتر سبحانی در مورد شرایط تاریخی بازار فولاد اظهار داشت: همواره در کشور قیمت فولاد تابعی از تقاضا بوده است. در مواردی که در کشور رونق وجود داشته و تقاضا برای فولاد به دلیل رونق ساخت‌وساز زیاد بوده، قیمت فولاد افزایشی بوده و در مواردی که رکود داشته‌ایم نیز با کاهش تقاضا، قیمت فولاد وارد روند نزولی شده است. اما این روند صعودی یا نزولی قیمت، همواره منطقی بوده و برای فروشندگان و خریداران نیز روند قیمت، قابل قبول بوده است. اما در شرایط فعلی، این روند تاریخی حکمفرما نیست و شاهد التهاب در بازار فولاد هستیم.
نقش تاریخی بورس کالا در تعیین قیمت فولاد
رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران عنوان کرد: از سال ۱۳۸۲ به بعد که بورس کالا تأسیس شد تا همین دو سال پیش، قیمت فولاد در بورس کالا و طبق مکانیزم عرضه و تقاضا تعیین می‌شده است. قیمت فولاد در این سال‌ها در یک فرآیند رقابتی تعیین می‌شد و مکانیزم عرضه و تقاضا باعث می‌شد تا یک قیمت تعادلی در بازار فولاد شکل بگیرد. هم تولیدکنندگان و هم خریداران نیز از این سازوکار تعیین قیمت رضایت داشتند.
دلیل التهاب در بازار فولاد
وی با اشاره به این پیشینه تعیین قیمت در بازار فولاد گفت: متأسفانه التهاب در بازار فولاد از زمانی آغاز شد که بعضی از سازمان‌ها، برای یک سری کنترل‌ها به معاملات فولاد در بورس کالا ورود کردند و مکانیزم عرضه و تقاضا در بورس کالا مختل شد.
دکتر سبحانی افزود: برهم خوردن مکانیزم عرضه و تقاضا در بورس کالا، باعث دونرخی شدن قیمت‌ها و ایجاد بازار سیاه شد و در مواردی حتی دیده می‌شود که قیمت برخی محصولات فولادی در بازار آزاد، حتی ۳۰ درصد بیش از قیمت‌ها در بورس کالا است.
رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران گفت: پیش از این، قیمت پایه فولاد در بورس کالا، قیمت حاشیه بازار بود و قیمت‌های کشف‌شده در بورس کالا نیز تفاوت چندانی با قیمت بازار آزاد نداشت. بعد از مختل شدن مکانیزم عرضه و تقاضا، قیمت‌های فرمایشی و سرکوب‌شده در بورس کالا، یعنی قیمت‌هایی که پایین‌تر از قیمت واقعی هستند، رانتی را در اختیار عده‌ای قرار داد که عملاً به بازارگردان تبدیل شدند و چنان قدرتی پیدا کردند که قیمت کف بازار را تعیین کنند.
سود اختلاف قیمت‌ها در بورس کالا و بازار آزاد، نصیب تولیدکنندگان نمی‌شود
دکتر بهرام سبحانی گفت: مابه‌التفاوت فاحش بین قیمت فولاد در بازار آزاد و بورس کالا نه به جیب فولادسازان و نه نوردکاران می‌رود، بلکه نصیب کسانی می‌شود که به‌عنوان خریدار، این رانت به آن‌ها اعطاء شده است. همه این معضلات از زمانی ایجاد شد که سازوکار عرضه و تقاضا در بورس کالا، مختل شد.
بازگشت به اصل خویش!
رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران در مورد راه حل ایجاد ثبات در بازار فولاد عنوان کرد: راه حل این است که معاملات فولاد در بورس کالا به روال پیشین آن، یعنی روالی که از سال ۸۲ تا همین دو سال پیش برقرار بود، بازگردد. اگر به سازوکار عرضه و تقاضا، اجازه بروز و فعالیت داده شود، ثبات در بازار فولاد حکمفرما می‌شود. البته ممکن است در ابتدا قیمت‌ها مقداری جهش کند، اما ظرف یکی دو هفته، با شکل‌گیری قیمت‌ها تعادلی، ثبات به بازار فولاد بازخواهد گشت.
باید پذیرفته شود که تورم داریم
دکتر بهرام سبحانی با اشاره به یک نکته مهم در قیمت فولاد گفت: این‌که تورم داریم و هزینه تولید افزایش یافته است، باید مورد قبول واقع شود. قیمت مواد اولیه، هزینه حمل و نقل و دستمزد کارگر افزایش یافته است و این امر هزینه تولید فولاد را افزایش داده است. گذشته از این بخشی از هزینه‌های تولید فولاد، ارزی است و در واقع تولید فولاد ارزبری دارد و افزایش نرخ ارز نیز هزینه تولید را بالا برده است.
وی خاطرنشان ساخت: با توجه به این تورم، باید بپذیریم که هزینه تولید فولاد بالا رفته و این تورم باید در قیمت فولاد نیز انعکاس داشته باشد. اگر بخواهیم این تورم به‌وقوع پیوسته را رد کنیم و همچنان بر سازوکارهای دستوری و کنترلی اصرار ورزیم، وضعیت فعلی در بازار فولاد ادامه خواهد داشت و در بازگرداندن ثبات به بازار نیز ناکام خواهیم ماند.
دکتر سبحانی در پایان گفت: قیمت فولاد در بورس کالا باید واقعی شود تا همه تولیدکنندگان به عرضه در بورس کالا تشویق شوند و بازار فولاد هرچه زودتر به ثبات برسد.