در ماه‌های اخیر بحث‌های داغی در مورد قیمت فولاد در ایران در جریان بوده است. یک جریان «خبری» در این ماه‌ها شکل گرفته که مدعی است قیمت فولاد در ایران به مراتب بالاتر از نرخ‌های جهانی است. این جریان بر نهادهای سیاست‌گذاری صنعت فولاد ایران نیز تأثیر گذاشته و پژواک صدای آن حتی در محافل سیاسی از جمله مجلس و برخی نهادهای دولتی نیز شنیده می‌شود. چیلان این ادعا که نرخ فولاد در ایران بسیار گران‌تر از نرخ‌های جهانی است را به محک بررسی کارشناسی گذاشته است
بررسی ها نشان می‌دهد که نه تنها نرخ فولاد در ایران بیش از نرخ‌های جهانی نیست، بلکه یک شکاف قیمتیِ منفیِ بزرگ، بین نرخ فولاد در بازار ایران با نرخ‌های جهانی وجود دارد. این شکاف آنقدر بزرگ است که باعث شده تا ایران ارزان‌ترین فولاد دنیا را داشته باشد.
برای پی بردن به ارزانی یا گرانی فولاد در ایران، کافی است نرخ شمش فولادی در ایران را با نرخ‌های جهانی منطقه CIS مقایسه کنیم. ما این مقایسه را برای ماه‌های آذر و دی سال جاری که اتفاقاً در آن‌ها تلاش‌های تنظیم بازاری مختلف در جهت سرکوب قیمت‌ها در بازار داخلی شکل گرفته است، انجام داده است.
در ۸ هفته آذر و دی‌ماه سال جاری، کمترین فاصله قیمتی شمش فولادی در معاملات بورس کالا در ایران با قیمت‌های منطقه CIS، ۲۱ درصد بوده است؛ یعنی در بهترین حالت، شمش فولادی ایران ۲۱ درصد پایین‌تر از نرخ‌های CIS معامله شده است! در هفته دوم و چهارم دی‌ماه، با ارز نیمایی، نرخ کشف‌شده شمش فولادی در بورس کالا، ۲۱ درصد پایین‌تر از قیمت‌های CIS بوده و در تمام هفته دیگر این فاصله بیشتر بوده است. بیشترین فاصله قیمتی در این دو ماه مربوط به هفته چهارم آذر است که در آن نرخ شمش فولادی در معاملات بورس کالا، ۲۹ درصد پایین‌تر از نرخ‌های CIS بوده است.
به‌طور میانگین نیز در دو ماه آذر و دی، نرخ شمش فولادی در منطقه CIS، ۵۴۷ دلار به ازای هر تن و نرخ شمش فولادی در ایران، ۴۱۴ دلار بوده است. در واقع به‌طور میانگین در این دو ماه شمش فولادی در ایران ۲۴ درصد ارزان‌تر از CIS بوده است.
نتیجه بررسی چیلان از مقایسه قیمت شمش فولادی در ایران و منطقه CIS را در نمودار زیر ببینید:
