محمد تاجمیر ریاحی مدیر فروش داخلی فولاد مبارکه درباره علت تغییر نماد معاملاتی محصولات گرم فولاد مبارکه در بورس کالا از دو نماد به یک نماد، توضیحاتی ارائه کرد. وی گفت: نوسانات شدید قیمت بین دو نماد گرم که در برخی ضخامتها برای مصرف کننده تفاوت چندانی نداشت و میتوانست منجر به سوء استفاده شود و همچنین ضرورت ایجاد شده برای عرضه‌های متعدد به عنوان عرضه عمومی و اختصاصی که تعداد دفعات معاملات را به مراتب چند برابر کرده و تناژ عرضه را تقسیم می‌کرد، از مسائل دو نمادی بودن عرضه محصولات گرم در بورس کالا به شمار می‌رفت. این در حالی است که توان تولید و عرضه شرکت فولاد مبارکه ثابت و تقریبا ۲۷۰ هزار تن است. از این مقدار ۲۰۰ هزار تن در قالب HB و ۷۰ هزار تن در قالب HC عرضه می شد. از این رو تصمیم گرفته شد عرضه محصولات ورق گرم در قالب یک نماد و همانند بازارهای جهانی با نماد HR به صورت دو هفته یکبار انجام شود.
محمد تاجمیر ریاحی درباره ادغام و تغییر نماد معاملاتی محصولات گرم در بورس کالا اظهار کرد: در بازار جهانی و حوزه معاملات کالایی قانون اکثر کشورها بر اساس تعهدات پذیرفته شده بین المللی به کمک هر چه بهتر شدن بازار بورس کالایی آمده تا ضمن ایجاد ساز و کاری جهت خرید و فروش بی واسطه محصولات، فرآیند کشف قیمت بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا به منظور رسیدن به تعادل بازارهای بین المللی و تأثیرگذار بر بازارهای داخلی هر کشور ایجاد شود.
وی افزود: در همین راستا بازارهای جهانی معاملات کالاها “Commodities” بخشی از بورس جهانی هستند که در آن کالاها به صورت جهانی با سیستم عرضه و تقاضا مورد معامله و قیمت گذاری قرار می گیرند. این بازارها به طور کلی به سه دسته Hard (محصولات فلزی، فولاد، طلا و…) Soft (ذرت، گندم و …) و انرژی (گاز، نفت و …) تقسیم می‌شود.
مدیر فروش داخلی شرکت فولاد مبارکه ادامه داد: فولاد و محصولات فولادی در زمره معاملات Hard (سخت) دسته بندی می شود که عرضه آنها از سمت تولیدکنندگان بزرگ جهان صورت پذیرفته و خریداران در سراسر جهان به صورت روزانه و هفتگی نسبت به تأمین کالای خود با قیمت کشف شده اقدام می‌کنند. شرکت های بزرگ در بورس های معتبر جهان محصولات فولادی سخت خود را تحت عنوان‌های HRC (ورق گرم)، CRC (ورق سرد) عرضه می کنند. در این میان نماد HRC از ضخامت ۱.۵ تا ۱۶ میلیمتر و عرض ۲۰۰ تا سه هزار میلیمتر را شامل می‌شود.
مشکلات عرضه محصولات گرم با دو نماد
تاج میرریاحی تصریح کرد: در ایران و از زمان راه اندازی بورس کالا به دلیل نبود تجربه قبلی برای عرضه محصولات در بورس برای هر کالا بیش از یک نماد تعریف شد که در یک مرحله تعداد آن کاهش یافت و به دو نماد HB و HC تبدیل شد و سایر ابعاد و کیفیتها به کمک جدول هزینه های اضافی (پرمیوم) تعیین قیمت می‌شود. عرضه با دو نماد مشکلاتی را به همراه داشت که از جمله آن می‌توان به کاهش تناژ عرضه در هر نماد، حضور خریداران در هر دو نماد که باعث افزایش تقاضای کاذب و رقابت می‌شود، افزایش تعداد معاملات و مشکلات کنترل آنها و ثبت سفارش به موقع و صحیح اشاره کرد.
وی افزود: نوسانات شدید قیمت بین دو نماد گرم که در برخی ضخامتها برای مصرف کننده تفاوت چندانی نداشت و میتوانست منجر به سوء استفاده شود و همچنین ضرورت ایجاد شده برای عرضه‌های متعدد به عنوان عرضه عمومی و اختصاصی که تعداد دفعات معاملات را به مراتب چند برابر کرده و تناژ عرضه را تقسیم میکند، از دیگر مسائل دو نمادی بودن عرضه این محصولات در بورس کالا به شمار می‌رود. این در حالی است که توان تولید و عرضه شرکت فولاد مبارکه ثابت و تقریبا ۲۷۰ هزار تن است. از این مقدار ۲۰۰ هزار تن در قالب HB و ۷۰ هزار تن در قالب HC عرضه می شد. از این رو تصمیم گرفته شد عرضه محصولات ورق گرم در قالب یک نماد و همانند بازارهای جهانی با نماد HR به صورت دو هفته یکبار انجام شود.
مدیر فروش داخلی فولاد مبارکه درباره علت مخالفت با تک نمادی کردن عرضه ورق گرم فولاد در بورس کالا اظهار کرد: این مخالفت ها به دو علت اصلی است. اول نگرانی مشتریان برای دریافت کالای مورد مصرف خود و دوم مخالفت برخی سودجویان که با شرکت در هر دو نماد تلاش می کردند در عرضه فولاد مبارکه خرید بیشتری داشته و سود مضاعفی نیز به دست آورند. شایان ذکر است در این صورت محصولات تنها در اختیار گروهی از افراد قرار می‌گرفت و مابقی از دریافت این محصولات باز می‌ماندند.
مشتریان فولاد مبارکه، نگرانی نداشته باشند
تاجمیر ریاحی افزود: مشتریان فولاد مبارکه بر اساس سوابق تعاملات با این شرکت اطمینان داشته باشند همانند قبل تنها در چارچوب نیاز خطوط تولیدشان ثبت سفارش خواهد شد و به هیچ عنوان قرار نیست ابعاد و ضخامتی برای مشتری ثبت سفارش شود که متناسب با خطوط تولید آنها نیست. البته بسیاری از مشتریان تمایل دارند در هر زمان کالایی را که بیشترین جذابیت را در بازار دارد، خریداری کنند اما به خوبی می دانند که برای خطوط تولید از جمله خطوط تولید نورد گرم فولاد مبارکه این امکان وجود ندارد که تنها یک ضخامت و عرض را تولید کند. بنابراین این شرکت باید ترکیبی از ابعاد را در برنامه تولید خود قرار دهد.
وی ادامه داد: البته سازندگان خطوط تولید در تمامی خطوط نورد گرم به منظور دستیابی به ظرفیت های بهینه کمی و کیفی ترکیبی از ضخامتها و عرض‌ها را پیشنهاد می دهند که متناسب با ترکیب ابعادی مختلف حجم تولید کاهش یا افزایش پیدامی‌کند. پس از هر تعویض غلطک و در آغاز عملیات نورد تختال به منظور دست یافتن به تولید کلاف گرم با ضخامت‌های نازک (زیر ۳ میلیمتر) باید از ضخامت‌های میانی تولید شروع شده تا به صورت پلکانی با کاهش ضخامت به محصول با ضخامت مورد نظر دست یابیم. بنابراین برای تولید ضخامت‌های نازک در خط نورد گرم باید ابتدا سبدی از ضخامت‌های بالای ۳ میلیمتر تولید شود. هر گونه تغییر در میکس تولید نورد گرم، اُفت تناژ تولید و کاهش کیفیت محصولات را به صورت تصاعدی افزایش داده و حجم عرضه محصولات به بازار را با کاهش محسوسی مواجه خواهد کرد؛ این مهم با جهش تولید در انطباق نخواهد بود.
مدیر فروش داخلی فولاد مبارکه تصریح کرد: ذکر این نکته لازم است که با الزام فروش تمامی محصولات در بورس کالا عملاً امکان بازاریابی برای فروش ابعاد میانی و کیفیت های مورد نیاز خطوط تولید از بین رفته است و تنها راه دریافت سفارش از شرکت‌هایی است که در بورس کالا خرید کرده و امکان مصرف ابعاد میانی در خطوط تولید خود را دارند. بر اساس تجربه خرید سال‌های گذشته و همچنین بازدیدهای کارشناسی فولاد مبارکه از کارخانه مشتریان، شرکت‌های لوله و پروفیل با مصرف ماهیانه بیش از ۵۰۰ تن حتما دارای چندین خط تولید و متنوع، جهت تولید لوله و پروفیل با ابعاد متفاوت و دارا بودن یک سبد کامل محصولات لوله و پروفیل هستند بنابراین امکان مصرف ضخامت‌های ۳ تا ۵ میلیمتر در این شرکت‌ها وجود دارد و به همین علت این شرکت‌ها تا زمانی که محصولات فولاد مبارکه با دو نماد عرضه می‌شد به دفعات اقدام به خرید نماد HC کرده‌اند .
تاجمیر ریاحی اضافه کرد: بنابراین شرکت فولاد مبارکه با توجه به بهینه کاوی جهانی و در نظر گرفتن شرایط جدید ایجاد شده یعنی الزام به عرضه تمامی تولیدات در بورس کالا که منجر به حذف فرآیند بازاریابی شده (که با نقدهای جدی روبرو است و می تواند تداوم تولید را در شرایط مختلف بازار و همچنین طراحی و تولید محصولات جدید را جهت رفع وابستگی به خارج به مخاطره اندازد) و افزایش تعداد عرضه های عمومی و اختصاصی به چند برابر، تصمیم گرفت عرضه محصولات گرم خود را در قالب یک نماد (HR) انجام دهد. با این اصلاح نمادها امکان انجام عرضه‌های عمومی و اختصاصی فراهم شد و همچنین تناژ عرضه محصولات گرم به حدود ۱۲۰ هزار تن افزایش یافت تا قیمت به صورت واقعیتری کشف و از التهاب عرضه به علت خُرد شدن تناژ عرضه در دو نماد کاسته شود و امکان عرضه اختصاصی حدود ۳۰ هزار تن نیز فراهم شود و درنهایت عرضه فولاد مبارکه در بورس کالا و ۲۷۰ هزار تن تعهد عرضه به وزارت صمت تغییر حاصل نشده است.