روسیه و اوکراین دو بازیگر مهم بازار جهانی فولاد هستند. روسیه در سال ۲۰۲۱، پنجمین تولیدکننده بزرگ فولاد دنیا بود و ۷۶ میلیون تن فولاد تولید و حدود ۴۰ میلیون تن فولاد در این سال صادر کرد. اوکراین نیز چهاردهمین تولیدکننده بزرگ فولاد جهان در سال ۲۰۲۱ بود و ۲۱.۴ میلیون تن فولاد در این سال تولید کرد که ۸۰ درصد آن، بیش از ۱۷ میلیون تن، به بازارهای مختلف صادر شد. اوکراین علاوه بر این پنجمین صادرکننده بزرگ سنگ آهن در دنیا است و در سال ۲۰۲۱، ۴۴.۴ میلیون تن سنگ آهن صادر کرده است. سوال این است که حمله روسیه به اوکراین، چه تأثیری بر قیمت فولاد صادراتی و بازار فولاد ایران خواهد داشت؟
به واسطه جنگ، صادرات فولاد اوکراین متوقف شده و تعدادی از شرکتهای فولادی این کشور تولید خود را متوقف کردهاند و مابقی فولادسازان اوکراینی نیز به شدت تولید خود را کاهش دادهاند. همزمان خبرها حاکی از این است که به واسطه تحریمهایی که اتحادیه اروپا، آمریکا و برخی کشورهای دیگر نظیر ژاپن و کانادا علیه روسیه اعمال کردهاند، تعدادی از کشورها صادرات فولاد از روسیه را متوقف کردهاند. در روزهای آینده احتمال تشدید تحریمهای روسیه وجود دارد و به نظر میرسد صادرات فولاد این کشور در نتیجه تحریمها کاهش یابد.
بلومبرگ گزارش داده که حداقل دو بانک بزرگ چین از گشایش اعتبار اسنادی یا السیِ دلاری برای تأمین مالی خرید کامودیتیها از روسیه خودداری میکنند. در واقع، حتی پکن بهعنوان متحد اصلی مسکو نیز ممکن است تا حد زیادی از تحریمهای اعمالشده علیه دولت روسیه تبعیت کند.
در نتیجه در هفتهها و ماههای آینده، حذف بخشی از عرضه فولاد روسیه و اوکراین از بازارهای جهانی، احتمالاً باعث افزایش قیمت شمش و اسلب صادراتی ایران شود. گرچه بخش انرژی روسیه هنوز تحریم نشده است، اما تحریمهای بانکی کار صادرات فولاد این کشور را دشوار میکند.
علاوه بر این، جنگ اوکراین و تحریم روسیه هزینه حمل دریایی از دریای سیاه را افزایش میدهد و در نتیجه برای فولاد صادراتی ایران جذابیت بیشتری ایجاد خواهد شد. عامل دیگر، افزایش بهای انرژی و همینطور زغال سنگ و سنگ آهن است که احتمالاً در نتیجه جنگ اوکراین روی خواهد داد و باعث خواهد تا هزینه تولید فولاد در دنیا افزایش یابد.
این عوامل در کل باعث خواهند شد تا به احتمال قوی، فولاد صادراتی ایران مشتریان بیشتری پیدا کند و قیمت آن افزایش یابد. افزایش قیمت فولاد صادراتی ایران نیز بر بازار داخلی فولاد تأثیر خواهد گذاشت و با یک فاصله زمانی باعث افزایش قیمتها در بازار فولاد ایران خواهد شد.