رئیس شورای پول و اعتبار یکی از راهکارهای کاهش نرخ سود را تناسب آن با نرخ تورم دانست و تاکید کرد که برای اعمال چنین روشی، ابتدا باید اصلاحات ساختاری در نظام بانکی اجرا شود. ولی‌الله سیف روز گذشته در حاشیه جلسه هیات دولت در جمع خبرنگاران درباره کاهش نرخ سود بانکی توضیح داد: «یکی از کارها برای کاهش منطقی نرخ سود، متناسب بودن آن با نرخ تورم است؛ وقتی امروز تورم در کشور تک‌رقمی است، نرخ سود هم باید رقمی در محدوده آن باشد و تفاوت یک تا دو درصدی قابل قبول است.»
رئیس‌کل بانک مرکزی همچنین با تاکید بر اعمال اصلاحات در نظام بانکی برای کاهش نرخ سود، گفت: «این کار آغاز شده و دستاوردهای خوبی نیز در این زمینه داشتیم.»
او پیش‌تر نیز کاهش نرخ سود بانک‌ها را مربوط به شرایط اقتصادی کشور دانست. سیف در این زمینه گفته بود: «در برخی اقتصادها نرخ سود بانکی پایین و در حد صفر نیز هست، اما فعلا در اقتصاد ایران شرایط برای رسیدن به نرخ سود تسهیلات بانکی در حد تک‌رقمی وجود ندارد؛ چراکه برخی عدم تعادل‌ها در حوزه بانکی مانع از این اتفاق می‌شود.» در واقع از نظر سیف تا زمانی که نظام بانکی کشور اصلاح شود، نباید انتظار سود تک‌رقمی را داشت. اتفاقی که هم‌اکنون نیز در بانک‌های کشور افتاده و کمتر بانکی است که نرخ مصوب 15 درصدی شورای پول و اعتبار را رعایت کند.
رویکرد بانک مرکزی در قبال کاسپین صحیح است؟
رئیس‌کل بانک مرکزی در مورد مشکلات موسسه کاسپین نیز توضیحاتی را ارئه کرد و گفت: «موسسات غیرمجاز از گذشته شکل گرفته‌اند و سبب شده‌اند تا نوعی بی‌نظمی در نظام پولی ایجاد شود و برخی از این وضعیت سوء‌استفاده کنند. خوشبختانه با همکاری مراجع قضایی، وضعیت سپرده‌گذاران فرشتگان در حال تعیین تکلیف است.»
او افزود: «بانک مرکزی بر شناسایی اموال این موسسات تمرکز دارد تا مورد سوء‌استفاده قرار نگیرد؛ هدف این است که اموال تثبیت شود تا بتوان از محل آن دارایی مردم را باز گرداند.»
سیف تاکید کرد که این فرآیند نیازمند زمان است و کار تعیین تکلیف سپرده‌گذاران آغاز شده و اکنون حساب‌های 10 و 20 میلیون تومانی در دستور کار است و به‌تدریج ارقام بزرگ‌تر در نوبت قرار می‌گیرد. با توجه به کسری منابع موجود در موسسه اعتباری کاسپین، بانک مرکزی خط اعتباری برای رفع این مشکل در نظر گرفته که چندان از سمت کارشناسان اقتصادی و بانکی مورد تایید نیست. روز گذشته مدیرکل سابق نظارت بر بانک‌ها و موسسات اعتباری بانک مرکزی در مورد مشکلات پیش‌آمده درباره این موسسه، نظرات خود را به خبرگزاری «فارس» گفت. امیرحسین امین‌آزاد معتقد است موسسات مالی، مانند هر بنگاه اقتصادی احتمال دارد با ورشکستگی مواجه شوند، اما ریسک ورشکستگی در موسسات بدون مجوز بسیار بیشتر است. او با بیان اینکه بانک مرکزی در هیچ کشوری به موسسات و بانک‌های دارای مجوز، تضمین بازپرداخت سپرده‌ها را نمی‌دهد، گفت: «در همه جای دنیا ورشکستگی وجود دارد و در همین بحران مالی آمریکا بانک‌های بزرگی ورشکست شدند و هیچ کسی هم جلوی بانک مرکزی نرفت و نگفت پول من را بدهید.»
امین‌آزاد در پاسخ به این سوال که آیا بانک مرکزی به‌عنوان نهاد ناظر نباید افکار عمومی را از وضعیت بانک‌ها در قالب رتبه‌بندی و تقسیم‌بندی بانک‌ها به کم‌ریسک و پرریسک آگاه کند، گفت: «در هیچ جای دنیا هیچ نهاد نظارت بانکی، رتبه‌بندی بانک‌ها را اعلام نمی‌کند؛ زیرا اعلام این موضوع از طرف نهاد نظارتی ایجاد هیجان و تنش میکند و این با هدف و وظیفه بانک مرکزی که ایجاد ثبات است در تعارض قرار می‌گیرد.» او انجام این کار را وظیفه تحلیلگران مالی و رسانه‌ها دانست. وی توصیه کرد که مردم به سودهای بالا مشکوک باشند و به‌راحتی در این موسسات سپرده‌گذاری نکنند. در حقیقت این کارشناس بانکی، بانک مرکزی را به هیچ وجه موظف به پرداخت ریسک سپرده‌گذاران نمی‌داند و تاکید دارد که تنها راه رایج در این مواقع در اکثر کشورهای جهان، صندوق ضمانت سپرده است و تزریق پول از سمت بانک مرکزی خارج از این چارچوب، باعث افزایش تورم و پایه پولی کشور می‌شود.
رشد اقتصادی سال جاری
سیف در حاشیه جلسه دیروز هیات دولت در پاسخ به اینکه آیا ارز تک‌نرخی می‌شود، گفت: «این کار جزو برنامه‌های ما است و به احتمال زیاد تا پایان امسال این اتفاق می‌افتد.»
از رئیس‌کل بانک مرکزی درباره نرخ رشد اقتصادی سال 95 سوال شد که در پاسخ گفت: «پیش‌بینی ما برای کل سال 95 بالای 10 درصد و رشد دو رقمی است.»
سیف درباره پیش‌بینی رشد اقتصادی در سال 96 نیز گفت: «از آنجا که نرخ رشد پارسال متاثر از بخش نفت بود، انتظار این است که امسال در این بخش محدودیت‌هایی داشته باشیم، اما رشد سایر بخش‌های اقتصادی به‌ویژه صنعت متحول شده است.» او ادامه داد: «بر این اساس انتظار می‌رود رشد اقتصادی امسال بالای 6 درصد باشد، ولی اجازه دهید که به مرور و با ارزیابی بخش‌های مختلف اقتصادی در این زمینه اطلاع‌رسانی شود.» سیف ادامه داد: «البته برخی به غلط می‌خواهند نوعی تزلزل و نگرانی کاذب را درباره بانک‌ها برای مردم ایجاد کنند که به هیچ وجه صحیح نیست.»
او با تاکید بر اینکه باید اصلاحات جدی در نظام بانکی ایجاد شود، گفت: «بانک مرکزی بر بانک‌ها وقوف کامل دارد و به ترتیب برنامه‌های خود را برای پایداری نظام بانکی به کار می‌گیرد.» از رئیس‌کل بانک مرکزی درباره زمان صدور دسته چک‌های صیاد سوال شد که وی چنین توضیح داد: «یکی از اقدام‌هایی که در سه سال اخیر در بانک مرکزی انجام شد، راه‌اندازی سامانه چکاوک بود که نظم را در تبادل چک‌های بانکی ایجاد کرد و سرعت و دقت را در صدور چک‌ها بالا برد.» سیف با بیان اینکه سامانه چکاوک موجب شد تا اعتبار به حوزه چک بازگردد، ادامه داد: «یکی از مراحل تکمیل این سامانه، به امکان شناسایی چک از مبدأ صدور آن به شکل الکترونیکی بازمی‌گردد که نیازمند صدور چک‌هایی با رعایت یک سطح استانداردهای خاص است که چاپ آن در دستور کار قرار دارد.»