عقبگرد نرخ سود در بازار بدهی؟

فرابورس ایران که هفته گذشته کانال 900 واحدی را واگذار کرده بود، روز گذشته بار دیگر موفق شد با رشد 7/ 3 واحدی (معادل 4/ 0 درصد) این کانال را پس بگیرد. شاخص سهام در پایان معاملات در سطح 5/ 900 واحدی قرار گرفت. از نکات قابل توجه معاملات این روز معاملات پرحجم در بازار اسناد خزانه اسلامی بود. بازاری که دیروز یک معامله بلوکی را به همراه داشت. این معامله بلوکی با وجود عرضه در قیمت‌های بالاتر از قیمت نمادهای عادی اسناد خزانه اسلامی، با استقبال مناسبی از سوی خریداران مواجه شد. در عین حال نرخ سود اخزاها در روزهای اخیر وارد سطوح 22 درصدی شده است و نسبت به میانگین اسفند 95، کاهش 5 واحد درصدی را تجربه کرده است. البته در این میان باید توجه داشت که کاهش این نرخ تنها در یک روز معیار دقیقی برای تعمیم کاهش نرخ سود در این بازار نیست. به عبارتی این امکان وجود دارد که این تغییر نرخ مقطعی باشد. از این رو باید مسیر نرخ این اوراق را در روزهای آتی رصد کرد در این میان در حالی اسناد خزانه اسلامی موجود حداکثر تا 24 مهر سال جاری سررسید می‌شوند که متعادل شدن نرخ‌ها و افزایش جذابیت این بازار برای سهامداران، فرصتی طلایی برای انتشار اوراق جدید شمرده می‌شود.

بازار بدهی زیر ذره‌بین

در بازار اوراق با درآمد ثابت فرابورس دیروز حدود 2 میلیون و 410 هزار ورقه به ارزش افزون بر 233 میلیارد تومان در 601 نوبت معاملاتی مورد دادوستد قرار گرفت. معاملات این بازار حدود 76درصد از ارزش کل معاملات فرابورس یکشنبه را به خود اختصاص داد، همچنین این بازار دیروز شاهد معامله بیش از 796 هزار ورقه اسناد خزانه اسلامی در 399 نوبت معاملاتی به ارزش 77 میلیارد تومان بود. «دنیای اقتصاد» پیش از این به دفعات به بررسی وضعیت این روزهای بازار بدهی پرداخته است. برخی از فعالان همواره بازار بدهی را به‌عنوان رقیب بازار سهام عنوان می‌کردند و درخصوص افزایش نرخ بهره اوراق ابراز نگرانی می‌کردند. این نگرانی‌ها در نهایت موجب توقف عرضه اسناد خزانه اسلامی در اواخر سال گذشته شد. تصمیمی که در کنار ثبات در شرایط کلان اقتصادی سبب شد نرخ بهره در بازار بدهی روندی متعادل در پیش بگیرد و از ارقام 28 درصدی در پایان سال گذشته به سطوح 23 درصدی در سه ماه ابتدایی سال 96 کاهش پیدا کند.

این روند کاهشی در ماه جاری نیز ادامه پیدا کرد؛ به‌طوری که در هفته جاری میانگین نرخ سود در میان 5 سررسید موجود اسناد خزانه اسلامی وارد سطوح 22 درصدی شده است و با ثبت نرخ سود موثر 8/ 22 درصدی، نسبت به متوسط ماه گذشته با افت 7/ 0 واحد درصدی همراه شده است و متوسط این نرخ در مقایسه با میانگین اسفند 59 نیز کاهش 5 واحد درصدی را تجربه کرده است. در این میان اما شرایط نشان از عطش بازار برای انتشار اوراق جدید در بازار بدهی دارد.شاهد این مدعا عرضه بلوکی در 4 نماد معاملاتی اسناد خزانه اسلامی در ماه گذشته و استقبال مناسب خریداران از این اوراق است. دیروز نیز این بازار شاهد معاملات بلوکی دیگری در نماد «اخزا94» بود. معاملات این اوراق بیش از 50 درصد از حجم و ارزش معاملات این روز «اخزا»ها را به خود اختصاص داد و با وجود عرضه در قیمت‌های بالاتر از قیمت نمادهای عادی اسناد خزانه اسلامی همچون گذشته با استقبال مناسبی از سوی خریداران مواجه شد. این موضوع نشان می‌دهد تقاضا برای این اوراق در سطوح بالایی قرار دارد و به‌نظر می‌رسد اوراق موجود پاسخگوی تقاضای موجود نیست. بر این اساس در شرایط کنونی در حالی اسناد خزانه اسلامی موجود حداکثر تا 24 مهر سال جاری سررسید می‌شوند که باید از متعادل شدن نرخ‌ها برای انتشار اوراق جدید بهره برد. این در حالی است که همچنان خبری از عرضه اسناد خزانه جدید در این بازار نیست.

بازگشت آیفکس به کانال 900 واحدی

در معاملات روز یکشنبه، فعالان بازار شاهد جابه‌جایی افزون بر 272 میلیون ورقه بهادار به ارزش 308 میلیارد تومان در بازارهای چندگانه فرابورس بودند. از این میزان بازارهای اول و دوم در مجموع دادوستد 172 میلیون سهم به ارزش حدود 51 میلیارد تومان را به خود اختصاص دادند. بیشترین ارزش معاملات در این دو بازار به میزان 5/ 1 میلیارد تومان از آن «حسیر» شد. نماد معاملاتی شرکت سهامی ذوب‌آهن اصفهان نیز بالاترین حجم معاملات این روز را به خود اختصاص داد. این در حالی است که سامانه کدال روز شنبه شاهد انتشار صورت‌های مالی «ذوب» در دوره 12 ماهه منتهی به اسفند 95 به‌صورت حسابرسی شده بود. گزارشی که نشان داد این شرکت سهامي به ازای هر سهم 224 ریال زیان محقق کرده است.روز گذشته نماد معاملاتی شرکت‌های سهامی پتروشیمی‌مارون، نفت پاسارگاد، پتروشیمی زاگرس و عمران و توسعه بیشترین تاثیر مثبت بر آیفکس را داشتند. در مقابل اما نماد معاملاتی شرکت‌های اعتباری ملل و تولید نیروی برق دماوند مانع از افت بیشتر این نماگر شدند.

بیشترین افزایش قیمت این روز نیز به ترتیب در اختیار نماد معاملاتی شرکت‌های عمران و توسعه شاهد و کشت و صنعت شهداب ناب خراسان قرار گرفت. «ثعمرا» دیروز پس از برگزاري مجمع عمومي عادي سالانه صاحبان سهام و تقسيم سود نقدي 180 ریالی به ازای هر سهم، با رشد 8 درصدی و با قیمت 1727ریال بازگشایی شد. «غشهداب» نیز پس از برگزاري مجمع عمومي عادي سالانه صاحبان سهام و تقسيم سود نقدي 222 ریالی به ازای هر سهم، با افزایش 10 درصدی و با قیمت 1999ریال بازگشایی شد. همچنین روز گذشته فرابورس شاهد معامله حدود 87 هزار ورقه تسهیلات مسکن به ارزش افزون بر 5/ 6 میلیارد تومان در بازار ابزارهای نوین مالی بود و «تسه»ها به نوسان در بازه 75 تا 77 هزار تومان ادامه دادند. به این ترتیب متوسط قیمت امتیاز تسهیلات مسکن در فرابورس، دیروز با رشد 1/ 0 درصدی (نسبت به روز شنبه) مواجه شد و به 77 هزار و 193 تومان رسید. به این ترتیب نرخ سود واقعی دریافت وام از این طریق در 7/ 21 درصد باقی ماند. به نظر می‌رسد قرار گرفتن در فصل تابستان (اوج تقاضا در بازار مسکن) مهم‌ترین‌ عامل حمایت از «تسه»ها است. در عین حال رشد تعداد معاملات مسکن در سه ماه ابتدایی سال و پیش‌بینی خروج مسکن از رکود در ابتدای مهر نیز می‌تواند دورنمای رشد «تسه»ها را تقویت کند. بررسی‌ها نشان می‌دهد زوج‌های تهرانی برای دریافت وام 100 میلیون تومانی مسکن با توجه به متوسط قیمت اوراق تسهیلات مسکن، باید 15 میلیون و 458 هزار تومان صرف خرید این اوراق کنند.