اوایل سال 95 تا اواخر اسفندماه سال گذشته تراز تجاری کشور مثبت بود. اتفاقی که بعد از 30 سال در کشور رخ داد اما عمر آن زیاد نبود چرا که از ابتدای سال‌جاری تاکنون مجدداً تراز تجاری کشور منفی شده است.
طبق آخرین آماری که گمرک داده است میزان صادرات در پنج ماهه سال‌جاری در مقایسه با سال گذشته حدود 5درصد کاهش و میزان واردات هم در همین مقطع زمانی بیش از 16 درصد افزایش یافته است.حجم تجارت خارجی غیر نفتی ایران در سال‌جاری تا ابتدای شهریور ماه نسبت به مدت مشابه سال قبل 5.34 درصد بزرگ‌تر شده است.
به گزارش ایران، مجموع ارزش صادرات و واردات ایران در مدت پنج ماه به 36 میلیارد و 635 میلیون دلار رسید که این رقم 5.34 درصد بیشتر از مدت مشابه سال 95 است. مجموع تجارت خارجی ایران در پنج ماهه نخست سال گذشته 34 میلیارد و 778 میلیون دلار بود.در پنج ماهه اول سال‌جاری به میزان 19 میلیارد و 442 میلیون دلار انواع کالا وارد کشور شد که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل 16.49 درصد افزایش نشان می‌دهد. این رقم در ماه گذشته 23.97 درصد بود. عمده‌ترین دلایل افزایش واردات به خودرو و قطعات منفصله خودرو، کالاهای سرمایه‌ای و برخی کالاهای اساسی مربوط می‌شود. مجموع صادرات غیرنفتی ایران در پنج ماهه اول سال‌جاری به 17 میلیارد و 193 میلیون دلار رسید که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل به میزان 4.95 درصد کاهش داشته است. این رقم در ماه گذشته 9.54 درصد بود.
خودرو باعث رشد آمار واردات شده است
اسدالله عسگراولادی عضو اتاق بازرگانی ایران در مورد چرایی کاهش صادرات غیر نفتی و افزایش واردات به «ایران» گفت: «یکی از دلایلی که باعث شده آمار واردات کشور افزایش پیدا کند خودروهای خارجی است.» تا قبل از آنکه ثبت سفارش واردات خودرو بسته شود آمارها نشان می‌داد که میزان واردات خودرو در مقایسه با سال گذشته بیش از 43 درصد افزایش یافته است. یکی از دلایلی هم که دولت رغبتی برای باز شدن سایت ثبت سفارش خودروهای خارجی ندارد آمار بالای واردات خودروهای خارجی است.
عسگراولادی افزد: «یکی از اتفاق‌هایی که در دولت یازدهم رخ داد تسهیل شدن واردات بود، لذا معتقدم در دولت دوازدهم باید روند تجارت کشور تغییر کند و دولت اجازه ندهد کالاهای خارجی براحتی وارد بازار ایران شود.» وزیر جدید صنعت، معدن و تجارت هم زمانی که به این حوزه آمد تأکیدش بر صادرات غیرنفتی بود و در مصاحبه‌هایش اظهار کرد که رقم صادرات غیرنفتی ناچیز است و باید طی چهارسال شاهد جهش در این حوزه باشیم.
عضو اتاق بازرگانی ایران به مقوله صادرات هم اشاره کرد و گفت: «صادرات با ایستگاه‌های بازدارنده زیادی روبه‌رو شده است. مباحث بیمه، جوایز صادراتی، حمل و نقل، برنگشتن پول، ندادن ویزا و...جلوی پای تجار است لذا بنا شده با وزیر جدید صنعت، معدن و تجارت تمام موضوعات را در میان بگذاریم تا گشایشی برای صادرکنندگان فراهم شود.»
چند ماه دیگر صادرات غیر نفتی رشد میکند
حمیدرضا قلمکاری عضو دیگر اتاق بازرگانی این گفته‌ها را تأیید نکرد و گفت: «شرایط برای صادرات بسیار بهتر شده است، من به عنوان رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق ایران معتقدم آمار صادرات در حوزه کشاورزی افزایش یافته است. اکنون ما مرغ به عراق ارسال می‌کنیم، با بازارهای کویت، عمان و... همکاری می‌کنیم. امکان یوزانس فراهم و گشایش ال‌سی سهل شده است. با این تفاسیر باید بگویم حقیقتاً برجام بیشترین تأثیر را بر مقوله تجارت کشور داشت و این امر قابل کتمان نیست.اگر مواد اولیه و تکنولوژی براحتی وارد کشورمان می‌شود تنها به خاطر برجام است.» وی ادامه داد: «صادرات یک مقوله مقطعی نیست که بگوییم اگر پنج ماه کاهش یافته صادرات غیرنفتی با روند کاهشی مواجه شده است. صادرات امری طولانی مدت است و در عین حال به برنامه بلند مدت نیاز دارد. اگر اکنون صادرات غیر نفتی رقم کاهشی نشان می‌دهد به طور قطع تا چند ماه دیگر آثار رشد آن در آمارهای گمرک پدیدار می‌شود چرا که تجار توانستند به بازارهای جدید دست
پیدا کنند. در مقوله واردات هم مواد اولیه و سرمایه‌ای رشد داشته و البته واردات بالای خودرو هم باعث رشد واردات کشور شده است.» طبق آمار گمرک در مجموع وضعیت بهتری در بخش صادرات غیرنفتی نسبت به چهار ماهه اول سال‌جاری حاکم شده به نحوی که صادرات کالاهای ایرانی به چین در پنج ماهه نخست امسال نسبت به سال گذشته 10 درصد افزایش یافته است.
عمده‌ترین کالاهای صادراتی
اقلام عمده صادراتی کشورمان در مدت یادشده به ترتیب شامل میعانات گازی به ارزش 2 میلیارد و 920 میلیون دلار، پلی‌اتیلن گرید فیلم با 652 میلیون دلار، پروپان مایع شده به ارزش 576 میلیون دلار، سایر روغن‌های سبک و فرآورده‌ها بجز بنزین با 555 میلیون دلار و متانول با 498 میلیون دلار بوده است.
اقلام عمده وارداتی
اقلام عمده وارداتی در پنج ماهه ابتدای سال‌جاری نیز به ترتیب شامل برنج با 963 میلیون دلار، ذرت دامی به ارزش 612 میلیون دلار، وسایل نقلیه موتوری با حجم سیلندر 1500 تا 2000 سی‌سی به ارزش 515 میلیون دلار، قطعات منفصله برای تولید خودروی سواری با 434 میلیون دلار و لوبیای سویا با 410 میلیون دلار بوده است.
عمده‌ترین خریداران کالاهای ایرانی
عمده‌ترین خریداران کالاهای ایرانی در پنج ماهه اول سال‌جاری به ترتیب شامل چین به ارزش 3 میلیارد و 743 میلیون دلار، عراق با 2 میلیارد و 604 میلیون دلار، امارات متحده عربی با 2میلیارد و 583 میلیون دلار، جمهوری کره با یک میلیارد و 676 میلیون دلار و هند با یک میلیارد و 199 میلیون دلار بوده است.
کشورهای عمده صادرکننده کالا به ایران
کشورهای عمده صادرکننده کالا به ایران در مدت یادشده به ترتیب شامل کشورهای چین با 4 میلیارد و 256میلیون دلار، امارات متحده عربی با 3 میلیارد و 341 میلیون دلار، جمهوری کره با یک میلیارد و 346 میلیون دلار، هند با یک میلیارد و 266 میلیون دلار و ترکیه با یک میلیارد و 138 میلیون دلار بوده است.