آمارهای جدید از وضعیت تولید صنعتی جهان در فصل دوم سال 2017 از شتاب رشد ارزش افزوده تولیدات صنعتی کشورهای توسعهیافته و اقتصادهای در حال توسعه و نوظهور در مقایسه با مدت مشابه سال حکایت دارد. طبق پیشبینیها در سال 2017، ارزش افزوده صنعتی جهان با سرعت بیشتری نسبت به سال 2016 افزایش مییابد. بر اساس آمار اعلام شده از سوی یونیدو (سازمان توسعه صنعتی ملل متحد) که معاونت بررسیهای اقتصادی اتاق بازرگانی تهران منتشر کرده، تولیدات صنعتی جهان در فصل دوم سال 2017 در مقایسه با مدت مشابه سال 2016، رشد 2/ 4 درصدی را تجربه کردهاند که این میزان بالاتر از متوسط رشد تولید در سال 2016 است، در این سال متوسط رشد تولیدات صنعتی برابر با 1/ 2درصد بوده است. از سوی دیگر، در کشورهای در حال توسعه و صنعتی نوظهور نیز در مدت زمان مورد بررسی نسبت به مدت مشابه سال قبل میلادی، رشد ارزش افزوده صنعتی برابر با 1/ 6 درصد و رشد ارزش افزوده صنعتی در کشورهای توسعهیافته نیز در این دوره زمانی 7/ 2 درصد ثبت شده است. آماری که نشاندهنده شتاب گرفتن رشد تولیدات صنعتی در کشورهای در حال توسعه و صنعتی نوظهور نسبت به کشورهای توسعهیافته صنعتی است. ترکیب تولیدات صنعتی جهان در فصل دوم سال 2017 بیانگر آن است که کشورهای صنعتی توسعهیافته 63 درصد و کشورهای در حال توسعه و نوظهور صنعتی 37 درصد از ارزش افزوده تولیدات صنعتی جهان را به خود اختصاص دادهاند. همچنین در میان کشورهای در حال توسعه و نوظهور صنعتی، چین سهمی 4/ 19 درصدی را از ارزش افزوده تولیدات صنعتی به خود اختصاص داده و سهم اقتصادهای نوظهور صنعتی نیز از ارزش تولیدات صنعتی 5/ 15 درصد و سهم سایر کشورها نیز برابر با 9/ 1 درصد بوده است.
ارزیابیهای صورت گرفته در حالی است که بهرغم استمرار ارزش افزوده صنعتی کشور چین در سال 2017، سرعت رشد آن نسبت به سال 2016 کاهش خواهد یافت. رشد ارزش افزوده تولید صنعتی کشورهای توسعهیافته و اقتصادهای در حال توسعه و نوظهور (به جز چین) نیز در سال 2017 همچنان مثبت خواهد بود و در مقایسه با سال 2016 افزایش خواهد یافت. آمارها نشان میدهد در فصل دوم سال 2017، تولید صنعتی جهان در تمامی گروههای صنعتی (23 گروه) رشد مثبت داشته است. براساس آمار اعلام شده در دوره زمانی مذکور، «صنایع تولیدات کامپیوتر، الکترونیکی و نوری»، «ماشینآلات و تجهیزات»، «وسایل نقلیه موتوری، تریلر و نیمه تریلر» بیشترین رشد ارزش افزوده صنعتی را در میان 23 گروه تولیدات صنعتی جهان تجربه کردهاند. با توجه به دادههای اعلام شده «صنایع تولیدات کامپیوتر، الکترونیکی و نوری» در فصل دوم سال 2017 نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد بیش از 8 درصدی را تجربه کردهاند و رشد ارزش افزوده تولید «ماشینآلات و تجهیزات» نیز نزدیک به 8 درصد بوده و رشد ارزش افزوده تولید «وسایل نقلیه موتوری، تریلر و نیمه تریلر» نیز در این مدت نزدیک به 6 درصد بوده است.
وضعیت تولید نوظهورها
از سوی دیگر تغییرات ارزش افزوده گروههای صنعتی در کشورهای توسعهیافته و نوظهور در فصل دوم سال 2017 در مقایسه با مدت مشابه سال قبل بیانگر آن است که رشد تولید صنعتی در تمامی گروههای محصولی کشورهای در حال توسعه مثبت بوده و در میان محصولات ارزیابی شده در مدت زمان مورد بررسی تنها گروه «کک و فرآورده های نفتی» افت 1/ 0 درصدی داشته است. از سوی دیگر، بیشترین رشد تولیدات صنعتی در کشورهای در حال توسعه و نوظهور و اقتصادهای توسعهیافته و صنعتی، در صنعت «تولید و ساخت کامپیوتر، تجهیزات الکترونیکی و نوری» و پس از آن «ماشینآلات و تجهیزات» بوده است.
در کشورهای توسعهیافته آمار اعلام شده بیانگر آن است که از میان 23 گروه ارزیابیشده در مدت زمان مذکور، 15 گروه صنعتی رشد تولید و 8 گروه صنعتی نیز افت تولید داشتهاند. با توجه به ارزیابی صورت گرفته بیشترین رشد در میان گروههای صنعتی به «ماشینآلات و تجهیزات»، «کامپیوتر، محصولات الکترونیکی و نوری» و «نوشیدنیها» اختصاص داشته است. رشد ارزش افزوده گروه «ماشینآلات و تجهیزات» در این مدت نزدیک به 7 درصد، «کامپیوتر، محصولات الکترونیکی و نوری» بیش از 5 درصد و «نوشیدنیها» نیز نزدیک به 4 درصد بوده است. اما در میان گروههایی که بیشترین افت تولید را در این مدت تجربه کردهاند، میتوان به «پوشاک»، «محصولات تنباکو» و «چرم و محصولات مربوطه» اشاره کرد. افت ارزش افزوده تولید «پوشاک» در مدت زمان مذکور در کشورهای توسعهیافته برابر با 7 درصد بوده، «محصولات تنباکو» نیز در این دوره افتی بیش از 6 درصد را تجربه کردهاند و گروه «چرم و محصولات مربوطه» نیز افت نزدیک به 3 درصد داشتهاند.
وضعیت تولید در ایران
در کنار آمار مذکور گزارش منتشر شده از وضعیت تولید در فصل نخست سال 1396 در ایران نیز از رشد تولید کالاهای منتخب صنعتی، معدنی و شیمیایی در کشور حکایت دارد؛ بهطوریکه از میان 30 کالای منتخب صنعتی، تولید 20 محصول نسبت به مدت مشابه سال قبل با رشد همراه بوده و 10 محصول افت تولید را تجربه کردهاند. آماری که از رشد دوسوم محصولات منتخب صنعتی در مدت زمان مورد بررسی حکایت دارد. براساس آمار اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت در مدت زمان مورد بررسی بیشترین افزایش تولید را «کارتن» با رشد بیش از 4 برابری تجربه کرده است. میزان تولید این محصول از حدود 19 هزار تن در فصل اول سال 1395 به حدود 83 هزار تن در فصل اول سال 1396 رسیده است. بیشترین کاهش در تولید نیز در این دوره زمانی مربوط به دو محصول «الیاف اکریلیک» و «DMT» با افت 100 درصدی بوده و در فصل نخست سال 1396 تولیدی نداشتهاند. اما در خصوص محصولات منتخب معدنی نیز از میان 13 محصول منتخب تنها چهار محصول در دوره زمانی مذکور افت تولید را تجربه کردند. بیشترین رشد تولید مربوط به «شیشه جام» با رشد بیش از 35 درصدی بوده است. میزان تولید این محصول در فصل نخست سال گذشته حدود 169 هزار تن بوده و در فصل نخست سالجاری به 288 هزار تن رسیده است. بیشترین افت تولید در بین محصولات منتخب صنعتی نیز به «کاتد مس» با افت نزدیک به 19 درصدی اختصاص داشته است. در فصل نخست سال گذشته حدود 44 هزار تن از این محصول تولید شده، اما در فصل نخست سال جاری تولید این محصول به حدود 36هزار تن کاهش یافت. از سوی دیگر، مجموع کل تولید کالاهای منتخب شیمیایی و پتروشیمی نیز فصل نخست سال جاری را با رشدی 2/ 5 درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل سپری کردند. رشد تولید مجموع کالاهای شیمیایی حدودا 4 درصد و رشد تولید مجموع کالاهای پلیمری نیز برابر 15 درصد بوده است.