وضعیت تولید ۵۶ محصول منتخب «صنعتی»، «معدنی و صنایع معدنی» و «شیمیایی و پتروشیمی» در نیمه اول سال ۹۶ از روزهای خوش تولید حکایت دارد. رونق تولید در حالی در سال جاری رقم خورده که آمار رشد اقتصادی در سال گذشته نیز بازگشت رونق اقتصادی را تایید می‌کرد، اما محور این رونق اقتصادی، رشد تولیدات نفتی بود که این محوریت در نیمه نخست سال جاری به صنعت تغییر کرده است.
تصویر رسمی اعلام شده از وضعیت تولید بیانگر آن است که از میان ۵۶ محصول منتخب در مدت زمان مورد بررسی، در مجموع ۴۲ محصول رشد مثبت را تجربه کردند. از میان ۳۰ کالای منتخب صنعتی، ۲۲ محصول رشد تولید و ۸ محصول نیز افت تولید را ثبت کرده‌اند. آمار اعلام شده همچنین از بازگشت رونق تولید به محصولات منتخب «معدنی و صنایع معدنی» حکایت دارد. این گروه سال گذشته را با افت تولید در بیشتر محصولات منتخب سپری کرد و حال با توجه به آمار اعلام شده می‌توان گفت از مجموع ۱۳ محصول منتخب معدنی و صنایع معدنی، در مجموع ۸ محصولرشد تولید را در مدت زمان مذکور ثبت کرده‌اند و با این شرایط می‌توان گفت این گروه نیز پس از طی کردن یک دوره طولانی رکود، توانسته به دوران رونق بازگردد. اما بررسی جدیدترین آمار اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت بیانگر آن است که تولید کالاهای «منتخب شیمیایی و پتروشیمی» در نیمه نخست سال جاری در بهترین شرایط قرار داشته؛ به‌طوری که از میان ۱۳ کالای مورد ارزیابی، ۱۲ کالا رشد مثبت را ثبت کرده‌اند. تسهیل در روند دسترسی تولیدکنندگان به مواد اولیه از یکسو و پیش‌بینی تامین منابع مالی مورد نیاز این بخش از طرق مختلف عمده دلیلی است که فعالان صنعتی بهبود روند تولید در بخش صنعت را به آن نسبت می‌دهند و معتقدند با گذشت زمان و با توجه به رفع برخی چالش‌های این بخش، شاهد بهبود بیش از پیش روند تولید خواهیم بود. در بخش معدن و صنایع معدنی نیز رشد تولید به رونق صادرات گره خورده بود که به گفته فعالان این بخش با توجه به تفاهم‌نامه‌هایی که برای صادرات محصولات معدنی صورت گرفت، این چالش نیز در حال برطرف شدن است و این امر رشد تولید در گروه محصولات معدنی را به همراه داشته است.
محصولات منتخب با رشد مثبت
براساس آمار اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت در نیمه نخست سال جاری، «کمباین»، «اتوبوس و مینی‌بوس و ون»، «ماشین لباسشویی»، «دوده» و «انواع کاغذ» بیشترین رشد تولید را ثبت کرده‌اند. آمار اعلام شده حکایت از آن دارد که در مدت زمان مورد بررسی «کمباین» بیشترین رشد تولید را در میان محصولات منتخب صنعتی به خود اختصاص داده است، به‌طوری که در نیمه نخست سال‌جاری در مجموع ۳۸۸ دستگاه کمباین در کشور تولید شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد بیش از ۱۱۹ درصدی داشته است. پس از کمباین در دوره زمانی مورد بررسی، تولید «اتوبوس و مینی‌بوس و ون» نیز با رشد بیش از ۸۳ درصد جایگاه دوم را در میان محصولات منتخب به خود اختصاص داده است. در این دوره زمانی در مجموع ۱۷۵۴ دستگاه اتوبوسو مینی‌بوس و ون در کشور تولید شده است. تولید «ماشین لباسشویی» نیز در این مدت برابر با ۴۱۳ هزار و ۲۰۰ دستگاه بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشدی نزدیک به ۳۵ درصدی داشته و توانسته جایگاه سوم را در میان محصولات منتخب با رشد مثبت به خود اختصاص دهد. «دوده» تولید شده در این مدت نیز برابر با ۶۳ هزار و ۵۰۰ تن بوده که این محصول با این میزان تولید توانست رشد نزدیک به ۲۹ درصدی را نسبت به مدت مشابه در سال گذشته ثبت کند. «انواع کاغذ» تولید شده در مدت زمان مورد بررسی نیز برابر با ۳۴۰ هزار و ۳۰۰ تن بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشدی بیش از ۲۷ درصد داشته است.
محصولات منتخب با رشد منفی
آمار اعلام شده همچنین بیانگر آن است که در مدت زمان مورد بررسی از میان ۳۰ محصول منتخب صنعتی، شاهد تداوم توقف تولید دو محصول «دی.ام.تی» و «الیاف اکریلیک» بوده‌ایم. روند توقف تولید «دی.ام.تی» از سال گذشته آغاز شد و بعد از گذشت چندماه در حال حاضر شاهد توقف کامل تولید این محصول هستیم و در کنار «دی.ام.تی» از ابتدای سال‌جاری توقف کامل تولید «الیاف اکریلیک» نیز ثبت شده است. اما درخصوص محصولاتی که بیشترین افت تولید را نسبت به مدت مشابه سال قبل تجربه کرده‌اند می‌توان به «کولرآبی»، «وانت»، «نئوپان»، «داروی انسانی» و «الکتروموتور» اشاره کرد.آمار اعلام شده در نیمه نخست سال جاری از افت تولید بیش از ۲۳ درصدی «کولرآبی» در مدت زمان مورد بررسی نسبت به مدت مشابه سال قبل حکایت دارد. کولر آبی تولید شده در کشور در مدت زمان مورد بررسی برابر با ۳۴۷ هزار و ۵۰۰ دستگاه بوده است. افت تولید «وانت» نیز در دوره زمانی مورد بررسی نسبت به مدت مشابه سال قبل، نزدیک به ۱۷ درصد بوده و در نیمه نخست سال جاری در مجموع ۳۲ هزار و ۷۰۰ دستگاه وانت در کشور تولید شده است. از سوی دیگر، براساس داده‌های اعلام شده تولید «نئوپان» نیز در نیمه نخست سال جاری برابر با ۳۴۵ هزار و ۹۰۰ مترمکعب بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل افت تولید ۵/ ۱۵ درصدی داشته است. اما تولید «داروی انسانی» نیز دراین مدت افتی نزدیک به ۶ درصد داشته است. براساس آمار اعلام شده مجموع تولید داروی انسانی در کشور برابر با ۴/ ۱۸ میلیارد عدد بوده است. از سوی دیگر براساس آمار اعلام شده تولید «الکتروموتور» نیز در این مدت افتی نزدیک به دو درصد را تجربه کرده است.
محصولات منتخب معدنی
از سوی دیگر وضعیت تولید محصولات منتخب معدنی و صنایع معدنی نیز در مدت زمان مورد بررسی بیانگر آن است که از میان ۱۳ محصول منتخب معدنی و صنایع معدنی، ۸ محصول در مدت زمان مذکور رشد تولید را نسبت به مدت مشابه در سال گذشته تجربه کرده‌اند. براساس آمار مذکور می‌توان گفت در نیمه نخست سال جاری از میان محصولات منتخب معدنی و صنایع معدنی «شیشه جام»، «چینی بهداشتی»، «کنسانتره زغال‌سنگ»، «کاشی» و «محصولات فولادی» بیشترین رشد تولید را نسبت به مدت مشابه سال قبل داشته‌اند؛ اما در مقابل تولید «کاتد مس»، «ظروف شیشه‌ای» و «ظروف چینی» بیشترین افت تولید را ثبت کرده‌اند.
تولید «شیشه جام» در مدت زمان مورد بررسی برابر با ۴۸۴ هزار و ۴۰۰ تن بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، رشد بیش از ۳۰ درصدی را ثبت کرده است. اما درخصوص دومین محصول معدنی که در این مدت بیشترین رشد تولید را نسبت به مدت مشابه سال قبل داشته می‌توان به «چینی بهداشتی» با رشد نزدیک به ۲۷ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل اشاره کرد. تولید «کنسانتره زغال‌سنگ» نیز در دوره مورد بررسی رشدی بیش از ۲۱ درصد داشته است. تولید «کاشی» نیز در این مدت رشدی بیش از ۲۰ درصد را ثبت کرده و «محصولات فولادی» نیز در این مدت رشد نزدیک به ۱۱ درصد را ثبت کرده‌اند. از سوی دیگر، در مدت زمان مورد بررسی و در مقایسه با مدت مشابه سال قبل تولید «کاتد مس» افتی نزدیک به ۲۹ درصدی داشته و تولید «ظروف شیشه‌ای» نیز افتی ۱۶ درصدی را تجربه کرده است. اما در این دوره زمانی «ظروف چینی» نیز افتی بیش از ۴ درصد را نسبت به دوره مشابه سال قبل داشته است.
محصولات منتخب شیمیایی
در بخش کالاهای منتخب شیمیایی و پتروشیمی از میان ۱۳ محصول، در مجموع ۱۲ محصول رشد تولید را تجربه کرده‌اند که در این میان ۹ محصول پلیمری و سه محصول شیمیایی رشد تولید داشته‌اند و «اکریلونیتریل بوتادین استایرن» (ABS) تنها محصولی است که نیمه نخست سال جاری افت تولید را در میان کالاهای منتخب شیمیایی و پتروشیمی ثبت کرده است. براساس آمار اعلام شده مجموع تولید محصولات پلیمری در نیمه نخست سال جاری رشدی ۵/ ۱۴ درصد و مجموع تولید محصولات شیمیایی نیز رشدی بیش از ۶ درصدی نسبت به مدت مشابه در سال گذشته را داشته‌اند. آمار اعلام شده بیانگر آن است که تولید «اپوکسی رزین» (ER) که در نیمه نخست سال گذشته متوقف شده بود در دوره زمانی مورد بررسی مجددا از سر گرفته شده است و به این طریق این محصول پلیمری در نیمه نخست سال جاری رشدی ۱۰۰ درصدی را تجربه کرده است. مجموع تولید «اپوکسی رزین» (ER) در مدت زمان مورد بررسی برابر با ۲/ ۶ هزار تن بوده است.
اما درباره دیگر محصولات منتخب شیمیایی که در نیمه نخست سال جاری رشد تولید را تجربه کرده‌اند می‌توان به «پلی‌استایرن» (PS)، «پلی کربنات» (PC)، «پلی‌اتیلن ترفتالات » (PET) و «استایرن بوتادین رابر» (SBR) اشاره کرد.«پلی استایرن» در این مدت با تولید ۱۴۸ هزار و ۹۰۰ تن بیشترین رشد را در میان محصولات پلیمری ثبت کرد، به‌طوری که این محصول رشد تولید بیش از ۵۶ درصد را در دوره مورد بررسی تجربه کرده است. «پلی کربنات» تولید شده در این مدت نیز برابر با ۶ هزار و ۲۰۰ تن بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل رشدی بیش از ۴۴ درصد داشته است. اما برای «پلی‌اتیلن ترفتالات» نیز با تولید ۲۶۷ هزار و ۱۰۰ تن، رشد نزدیک به ۲۵ درصدی ثبت شده است. پنجمین محصول منتخب پلیمری نیز که نیمه نخست سال جاری را با رشد سپری کرده به «استایرن بوتادین رابر» اختصاص داشته است. تولید این محصول در نیمه نخست سال جاری برابر با ۲۵ هزار و ۷۰۰ تن بوده که رشدی نزدیک به ۲۴ درصد را ثبت کرده است.
از سوی دیگر، درخصوص کالاهای منتخب شیمیایی نیز آمار اعلام شده بیانگر آن است که در این دوره زمانی تولید «آمونیاک» بیش از ۲ میلیون تن بوده که به واسطه آن در مقایسه با مدت مشابه سال قبل این محصول رشدی بیش از ۸ درصد را تجربه کرده است. «اوره» نیز با تولید بیش از ۲ میلیون و ۶۷۸ هزار تنی، در مدت زمان مذکور توانست رشد بیش از ۶ درصدی را کسب کند. اما تولید سایر محصولات شیمیایی نیز در این دوره برابر با بیش از ۱۸ میلیون و ۷۴۰ هزار تن بوده و به این طریق رشد ۶ درصدی برای این محصولات ثبت شده است. تولید «اکریلونیتریل بوتادین استایرن» نیز در نیمه نخست سال جاری برابر با ۲۴ هزار و ۹۰۰ تن بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل افتی نزدیک به ۱۹ درصد داشته است.