نقدینگی تا پایان سال از تولید ناخالص داخلی فراتر می‌رود

نسبت حجم نقدینگی به تولید ناخالص داخلی از 63.1 درصد در سال 92 به 87.1 درصد در سال 94 رسید و در صورت حفظ رشد اقتصادی 6.5 درصد و رشد نقدینگی 28 درصد، حجم نقدینگی برای  اولین بار به معادل 103 درصد تولید ناخالص داخلی خواهد رسید.

روند رشد نقدینگی در چند سال اخیر با وجود تجربه رشد‌های منفی در سال‌های 91 و 92 ،رشد یک درصدی سال 94 و کاهش نرخ تورم، همواره بیش از 20 درصد بوده و همین مساله موجب کاهش فاصله نقدینگی و رشد تولید ناخالص داخلی شده است.

نسبت نقدینگی به تولید ناخالص داخلی (به قیمت جاری) از 53.8 درصد در سال 85 به 87.1 درصد در سال گذشته رسید.

در 8 ماهه اول امسال رشد نقدینگی 28 درصد بوده به طوری که حجم کل نقدینگی به 1161 هزار و 820 میلیارد تومان رسیده است. 

معمولا در ماه‌های پایانی سال رشد نقدینگی به دلیل پرداخت‌های پایان سال افزایش می‌یابد اما در حالت خوشبینانه در صورت ادامه رشد 28 درصدی نقدینگی تا پایان سال، حجم کل نقدینگی به 1302 هزار و 118 میلیارد تومان خواهد رسید.

با توجه به اینکه حجم تولید ناخالص داخلی (براساس گزارش مرکز آمار ایران) در نیمه اول سال جاری با 6.5 درصد رشد نسبت به مدت مشابه سال گذشته به 651 هزار و 210 میلیارد تومان رسیده است. با توجه به اینکه حجم تولید ناخالص داخلی در فصل پاییز و زمستان سال گذشته به ترتیب 302 هزار و 135 میلیارد تومان و 271 هزار و 207 میلیارد تومان بوده است، با فرض تکرار رشد 6.5 درصد در نیمه دوم امسال، حجم تولید ناخالص داخلی در این دو فصل در مجموع 610 هزار و 609 میلیارد تومان خواهد بود.

مجموع تولید ناخالص داخلی سال 95 با فرض حفظ رشد اقتصادی 6.5 درصد به 1261 هزار و 818 میلیارد تومان خواهد رسید. این در حالی است که در صورت ادامه روند رشد نقدینگی در 5 ماهه پایانی سال، حجم نقدینگی 1302 هزار و 118 میلیارد تومان می‌شود.

* ارقام به میلیارد تومان

به گزارش فارس، این مولفه‌ها نشان می‌دهد که در چند سال اخیر تورم و رشد اقتصادی متناسب با رشد نقدینگی حرکت نکرده‌اند و به دلیل کاهش تقاضا در این سال‌ها، اثرات رشد نقدینگی بر تورم و رشد اقتصادی نمایان نشده است.

مهم‌ترین دلیل عدم افزایش تقاضا در چند سال اخیر، نرخ بالای سود بانکی و رشد سپرده‌گذاری و نرخ پس‌انداز بوده است. در واقع نقدینگی خلق شده به تقاضا تبدیل نشده است.

همانطور که بارها اعلام شده دلیل بالا بودن نرخ سود تنگنای اعتباری بانک‌ها است و دلایل آن در گزارش‌ها و مصاحبه‌های مختلف تشریح شده است. 

اما در صورتی که به هر علتی این تنگنای اعتباری تعدیل و به تبع آن نرخ سود سپرده و تسهیلات بانکی کاهش یابد، آیا نرخ پس‌انداز و سپرده‌گذاری در این سطح باقی‌ می‌ماند؟ قطعا جواب منفی است.

بنابراین یکی از خطراتی که اقتصاد ایران باید خود را برای مواجه با آن آماده کند، انتقال نقدینگی خلق شده به اقتصاد و افزایش تقاضای سرکوب شده‌ این سال‌ها است.