آخرین وضعیت تعیین تکلیف طرحهای نیمهتمام صنعتی در سال 95 را میتوان در سه دوره بررسی کرد. دوره اول که از ابتدای سال جاری تا پایان آبان ماه را در بر میگیرد؛ دوره دوم که مشمول وضعیت طرحهای نیمهتمام در آذر ماه میشود و پس از آن دوره سوم که در برگیرنده پیشرفت طرحهای نیمهتمام در بهمن ماه است.
اتمام طرحهای نیمهتمام صنعتی را میتوان یکی از برنامههای اصلی دولت یازدهم دانست، هدفی که تامین سرمایه مورد نیاز یکی از پیشنیازهای تحقق آن محسوب میشود و در این راستا نیز تزریق تسهیلات برای تامین نقدینگی این واحدها به گونههای مختلف در دستور کار قرار گرفت و در راستای تعیین تکلیف این طرحها برای سال جاری نیز دولت اقدام به تمدید بودجه مورد نیاز برای تامین سرمایه واحدهای صنعتی کرد تا به این طریق شاهد تکمیل طرحهای نیمهتمام و بازگشت طرحهای متوقف شده باشیم.
وضعیت نیمهتمامها در دوره اول
براساس گزارش منتشر شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت سال گذشته و در دوره اول مجموع طرحهای نیمهتمام برابر با 88 هزار و 857 فقره بوده است. در این دوره مجموع طرحهایی که پیشرفت فیزیکی صفر تا 20 درصد داشتهاند برابر با 66 هزار و 533 فقره بوده که بررسیهای صورت گرفته بیانگر آن است که بیشترین طرحهای نیمهتمام مختص این گروه است.
در گروه طرحهایی که 20 تا 40 درصد پیشرفت فیزیکی داشتند نیز تعداد طرحهای موجود برابر با 5 هزار و 891 فقره و طرحهایی که از پیشرفت فیزیکی 40 تا 60 درصد برخوردارند نیز برابر با 5 هزار و 195 فقره بوده است، اما طرحهایی که پیشرفت فیزیکی آنها 60 تا 80 درصد بوده نیز در این دوره پس از طرحهای صفر تا 20 درصد پیشرفت فیزیکی بیشترین طرحهای در دست اجرا نسبت به سال گذشته را به خود اختصاص داده که تعداد آنها برابر با 6 هزار و 439 فقره است، اما در نهایت مجموع طرحهایی که پیشرفت 80 تا 99 درصد دارند، برابر با 4 هزار و 799 طرح میشود.
وضعیت نیمهتمامها در دوره دوم
انباشت طرحهای نیمهتمام موجب شد تا وزارت صنعت، معدن و تجارت برای عبور از آنها طرح ساماندهی نیمهتمامها را در دستور کار قرار دهد. براساس دستورالعمل این وزارتخانه ابطال طرحهایی که در طول یک سال پیشرفت فیزیکی نداشتهاند و حذف برندهایی که تنها به دریافت جواز اکتفا میکنند، در دستور کار قرار گرفت و ابطال این مجوزها از آذر ماه سال جاری کلید خورد. با اجرای طرح این وزارتخانه دور دوم طرحهای نیمهتمام قابل بررسی در سال گذشته را استارت زد و تعداد طرحهای موجود به 57 هزار و 779 فقره رسید که این امر بیانگر حذف 31 هزار و 78 فقره طرحی است که تا پایان اسفند 92 پیشرفت فیزیکی آنها صفر بوده است.
با بررسی وضعیت طرحهای در دست اجرا میتوان گفت طرحهای حذف شده غالبا در گروه طرحهای با پیشرفت فیزیکی صفر تا 20 درصد قرار دارند.
براساس آمار اعلام شده تعداد طرحهای در دست اجرا با پیشرفت فیزیکی صفر تا 20 درصد در این دوره به 35 هزار و 757 فقره رسید. طرحهای ثبت شده برای گروه 20 تا 40 درصد نیز برابر با 5 هزار و 806 فقره طرح بوده و طرحهایی که از پیشرفت فیزیکی 40 تا 60 درصد برخوردارند نیز در این دوره به 5 هزار و 133 طرح رسیده، اما طرحهایی که از پیشرفت 60 تا 80 درصدی برخوردارند نیز در این دوره برابر با 6 هزار و 352 طرح بوده است و طرحهایی که از پیشرفت فیزیکی 80 تا 99 درصد برخوردارند نیز در این دوره تعداد آنها به 4 هزار و 730 طرح رسیده است.
وضعیت نیمهتمامها در دوره سوم
اما در دوره سوم که مشمول طرحهای موجود در بهمن ماه میشود تعداد طرحها به 59 هزار و 991 فقره رسید که این امر بیانگر آن است که تعداد طرحهای موجود در این ماه نسبت به آبان ماه بیش از دو هزار فقره افزایش یافته است، افزایشی که فعالان صنعتی معتقدند صدور جوازهای جدید و کندی در روند اجرای طرحها در ماههای پایانی سال گذشته را به آن نسبت میدهند.
براساس آمار اعلام شده تعداد طرحهای در دست اجرا با پیشرفت فیزیکی صفر تا 20 درصد در این دوره برابر با 38 هزار و 69 فقره بوده است، طرحهایی که پیشرفت فیزیکی 20 تا 40 درصد داشتهاند نیز در این دوره به 5 هزار و 691 فقره رسید و مجموع طرحهایی که از پیشرفت فیزیکی 40 تا 60 درصد برخوردارند نیز برابر با 5 هزار و 133 طرح بوده است. اما مجموع طرحهایی که پیشرفت فیزیکی آنها برابر با 60 تا 80 درصد بوده تا پایان بهمن سال گذشته به 6 هزار و 368 فقره رسیده و سهم طرحهایی که از پیشرفت 80 تا 99 درصد برخوردارند نیز در این دوره برابر با 4 هزار و 730 فقره بوده است.
روند نیمهتمامها در سالهای اخیر
با مقایسه وضعیت پیشرفت طرحهای نیمهتمام در سالهای گذشته نیز میتوان گفت مجموع طرحهای نیمهتمام در سال 93 برابر با 91 هزار و 520 فقره بوده؛ روندی که باعث شده در سال 94 با صدور جوازهای جدید شاهد افزایش بیش از 8 هزار فقره جواز باشیم، بهطوری که در این سال تعداد طرحهای در دست اجرا به 99 هزار و 848 فقره رسید. اما روند رو به رشد طرحهای در دست اجرا و انباشت این طرحها در دوره اول سال 95 تا حدودی تعدیل شد، بهطوری که مجموع طرحهای در دست اجرا تا آبان سال گذشته به 88 هزار و 857 فقره رسید که این امر به معنی اتمام 10 هزار و 991 فقره طرح در دوره اول سال 95 است که میتوان گفت طرحهای خارج شده از لیست در رده طرحهایی قرار دارند که پروژههای آنها به اتمام رسیده است و این طرحها مشمول طرحهای حذف شده نمیشوند.
از سوی دیگر با بررسی وضعیت طرحهای در دست اجرا میتوان گفت بیشترین تغییر در دوره مورد بررسی مربوط به طرحهای با پیشرفت فیزیکی صفر تا 20 درصد میشود و سایر بخشها نوسان کمتری را تجربه کردهاند و تنها طرحهای با پیشرفت فیزیکی 60 تا 80 درصد موجود تا 25 آذر سال 95 (پس از اجرای طرح ساماندهی وزارت صنعت، معدن و تجارت) شاهد افزایش بوده است بهطوری که مجموع طرحهای در دست اجرا در این گروه در این دوره به 6 هزار و 325 فقره رسید؛ این در حالی است که مجموع طرحهای در دست اجرای این گروه در سال 94 برابر با 3 هزار و 783 فقره بوده که این امر به این معنی است که تعداد طرحها در دوره مورد بررسی دو هزار و 542 فقره افزایش یافته است.